Το Σάββατο που μας πέρασε, είχαν την τιμητική τους τα μουσεία όλης της χώρας με ελεύθερη είσοδο στο κοινό και ποικίλες εκδηλώσεις. Μια είδηση που έρχεται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανοίγει έναν ελπιδοφόρο ορίζοντα στη λειτουργία και τη δυναμική τους σε τοπικό επίπεδο. Με πρωτοβουλία του δημάρχου Αλίμου, Ανδρέα Κονδύλη, προωθείται πρωτόκολλο συνεργασίας ανάμεσα σε επτά Δήμους: Αθήνα, Άλιμος, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Λάρισα, Ρόδος και Φλώρινα ενώνουν δυνάμεις με αιχμή τις δημοτικές τους πινακοθήκες.
«Πρόκειται για πρωτοβουλία που έχει ως στόχο να δώσει νέα πνοή στις συχνά χειμαζόμενες από οικονομικά και άλλα προβλήματα δημοτικές πινακοθήκες της χώρας, ενώ παράλληλα προσφέρει στην τοπική αυτοδιοίκηση ένα καινούργιο όπλο πολιτιστικής πολιτικής. Το συγκεκριμένο πρωτόκολλο συνεργασίας έρχεται να συμπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η πολυπραγμοσύνη ή η γραφειοκρατία του υπουργείου Πολιτισμού και παράλληλα επιτρέπει στην τοπική αυτοδιοίκηση να λειτουργήσει αυτόνομα και να συνδεθεί απευθείας με τα κέντρα αποφάσεων στις Βρυξέλλες δημιουργώντας ένα πολύ θετικό, πολιτιστικό προηγούμενο» μεταφέρουμε από ανάρτηση του Καθηγητή Μάνου Στεφανίδη, εκ των πρωτεργατών της Πινακοθήκης στον Άλιμο ο οποίος προεδρεύει σήμερα και στις καλλιτεχνικές επιτροπές των πινακοθηκών σε Λάρισα και Ρόδο.
Το φιλόδοξο εγχείρημα αποβλέπει σε δύο στόχους: αφενός να υπάρξει ένα κοινό, εκθεσιακό πρόγραμμα κι αφετέρου χρηματοδότηση από τα κοινοτικά ταμεία. Συνήθως, η πινακοθήκη ενός δήμου στην επαρχία αλλά και στην Αττική, είναι στενά δεμένη με την εκάστοτε δημοτική αρχή. Σπάνια συναντούμε στα μουσεία μας έναν μακρόπνοο σχεδιασμό, καθώς η αλλαγή δημάρχου συμπαρασύρει τα πρόσωπα και τις επιλογές τους. Έχουμε ζήσει οργανισμούς που μαγνητίζουν το κοινό με τις δράσεις τους και κατόπιν πέφτουν στην αφάνεια, κάθε φορά που διαδέχεται έναν φωτισμένο δήμαρχο κάποιος που ξηλώνει ό,τι καλό προηγείται. Έτσι, πολλές από τις δημοτικές μας πινακοθήκες απαξιώνονται ως «αποθήκες» κειμηλίων (και δημοσίων υπαλλήλων).
Το πρωτόκολλο συνεργασίας ανάμεσα στους επτά μεγάλους Δήμους, «δεσμεύει» τους πολιτιστικούς οργανισμούς και βάζει σε ράγες ένα θεσμό πάνω από πρόσωπα. Κι αυτό διότι διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για εκθέσεις υψηλών προδιαγραφών με ανταλλαγές έργων, συμπαραγωγές εκθέσεων και φιλόδοξα εικαστικά projects που ξεπερνούν τους τοίχους μιας πινακοθήκης ή τα σύνορα μιας και μόνο περιφέρειας.
Πρόσωπο - κλειδί στη χάραξη μιας πολιτιστικής πολιτικής σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης είναι ο φιλότεχνος δήμαρχος του Αλίμου. Δεν είναι μόνο εξαιρετικά δραστήριος στα νότια προάστια – μεταξύ άλλων, του οφείλουμε τη δημιουργία πολιτιστικού κέντρου και δημοτικού θερινού κινηματογράφου – αλλά παρουσιάζει έργο που φαίνεται στους συναδέλφους τους στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Το καλοκαίρι του 2022, θυμίζουμε, είχε παρουσιάσει ένα πανόραμα της νεοελληνικής τέχνης με έργα της συλλογής του Αλίμου στους ευρωπαίους Δημάρχους και Περιφερειάρχες («Μαΐστορες», Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αλίμου στη Λεωφ. Ιωνίας 96).
O δήμαρχος Κονδύλης έχει ακόμη μία ιδιότητα που μπορεί να φανεί πολύτιμη στη συνεργασία των επτά: είναι αντιπρόεδρος της Ένωσης Δήμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπεύθυνος για θέματα παιδείας και πολιτισμού. Όποια χρηματοδότηση φτάσει στον τόπο με κονδύλια της Ευρώπης, αξιώνει σοβαρές προτάσεις με σχεδιασμό και μακρύ χρονικό ορίζοντα. Το πρωτόκολλο εγγυάται όχι απλώς την εύρυθμη λειτουργία, αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη στις τοπικές πινακοθήκες μας. Γίνεται όμως και πιλότος που δείχνει τον δρόμο στα μουσεία της περιφέρειας.