Διανύουμε την τέταρτη εβδομάδα παραλυσίας στα κρατικά Πανεπιστήμια. Οι υπαίτιοι την αποδίδουν στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, επειδή, λέει, θα φέρει σχέδιο Νόμου που θα επιτρέπει την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ. Γράφαμε από την έναρξη της κρίσης, για τους πρυτάνεις «ανδρείκελα» που κρύφτηκαν πίσω από το φόβο τους, αρνούμενοι να αναλάβουν τον ηγετικό τους ρόλο μέσα στο Ίδρυμα. Από κοντά και το καθηγητικό κατεστημένο κατώτερο των περιστάσεων.
Κι όμως αυτό το ψοφοδεές σύστημα, το παραδομένο στις δυναστικές μειοψηφίες, είχε την ευκαιρία να αποτινάξει το ζυγό του. Εάν δεν επέτρεπε να «ξηλωθεί» ο Νόμος της Άννας Διαμαντοπούλου (2011), σήμερα Συμβούλια Ιδρύματος θα διοικούσαν τα Κρατικά ΑΕΙ. Αποτελούμενα από καθηγητές εσωτερικού και εξωτερικού, χωρίς καμία εξάρτηση από τις κομματικές νεολαίες. Και οι εκλεγμένοι μέσα από το Πανεπιστήμιο Πρυτάνεις, όπως όριζε ο Νόμος, θα είχαν μόνο ακαδημαϊκά καθήκοντα να ασκήσουν.
Το καθηγητικό κατεστημένο δεν είχε την ωριμότητα να αντιληφθεί τη Μεταρρύθμιση Διαμαντοπούλου. Ερμήνευσε το Νόμο σαν προσπάθεια αφαίρεσης της Εξουσίας του. Νόμισαν οι Πρυτάνεις της εποχής και οι «εκκολαπτόμενοι» πως θα «υποδουλωθούν» σε συναδέλφους τους από το εξωτερικό. Έτσι, πρώτα η ΝΔ καίτοι είχε ψηφίσει το Νόμο άρχισε το «ξήλωμα» των Συμβουλίων Ιδρύματος για να αποτελειώσει τη δουλειά λίγα χρόνια αργότερα ο Κώστας Γαβρόγλου, υπουργός Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ…
Ο φόβος ως κυρίαρχο συναίσθημα στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν αμφισβητείται και δεν λοιδορείται. Τα βίαια γεγονότα συνηγορούν. Οι καθηγητές των ΑΕΙ έχουν κάθε λόγο να φοβούνται και να αποφεύγουν την έκθεση στις ομάδες των τραμπούκων που διαφεντεύουν απροσχημάτιστα. Λογικό οι συνθήκες να μην επιτρέπουν στους διοικούντες τίποτε περισσότερο από τον συμβιβασμό με τη βία! Είναι όμως πάντα δικαιολογημένη η «υποταγή» του πρυτανικού συμβουλίου; Ή μήπως σε κάποιες περιπτώσεις, όταν το ημέτερο συμφέρον υπαγορεύει, επιλέγεται εκ μέρους των πρυτάνεων η υποκριτική προβολή της βίας;
Από την άλλη, ποιες είναι άραγε οι «δυνάμεις» που εμποδίζουν την εκρίζωση της βίας από τα κρατικά Πανεπιστήμια; Είναι τα κόμματα που τοποθετούνται ανοιχτά πλέον με τις «νεολαίες» τους οι οποίες έχουν αντικαταστήσει το φοιτητικό σύλλογο; Είναι η Αριστερά, σε όλες τις εκφάνσεις, με την ιδεολογική κηδεμονία της; Είναι μήπως μερίδα καθηγητών, οι ιδεολογικές τοποθετήσεις πολλών εξ αυτών, δεν διαφέρει από τους εκφραστές της βίας; Είναι ενδεχομένως ο βαθύς λαϊκισμός, διαδεδομένος και σαρωτικός και στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
Όλα αυτά είχαν μεγάλη πιθανότητα να «θεραπευτούν» με την προσπάθεια που κατέβαλε μια πολιτικός, που συμμετείχε στην κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου, με πραγματικό, ρεαλιστικό όραμα. Η Ελλάδα βρισκόταν στη δίνη του πρώτου Μνημονίου, όμως η αναγεννητική για τα ΑΕΙ αντίληψη της υπ. Παιδείας Άννας Διαμαντοπούλου δεν επηρεαζόταν από τους δανειστές.
Στις 3 Σεπτεμβρίου 2011, 255 βουλευτές ψήφισαν το νόμο για τα ΑΕΙ της Διαμαντοπούλου. Στις 16 Δεκεμβρίου 2011 εξελέγησαν τα δύο πρώτα Συμβούλια Ιδρύματος στα ΤΕΙ Σερρών και Καλαμάτας. Λίγες ημέρες νωρίτερα είχε αναδειχθεί με εκλογές το Συμβούλιο στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο κι ακολούθησαν στη συνέχεια όλα τα ΑΕΙ. Και όπως έλεγε τότε η υπουργός Παιδείας «υλοποιήθηκε μια αλλαγή που έφερε αξιοκρατία και εξωστρέφεια, νέο αίμα με τη συμμετοχή Ελλήνων που διαπρέπουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, κοινωνικό απολογισμό και την ορατή πλέον προοπτική για σύνδεση των ΑΕΙ μας με την οικονομία και το εξαιρετικά σημαντικό για τους φοιτητές, την αγορά εργασίας».
Η κυβέρνηση Τσίπρα με υπ. Παιδείας τον Κ. Γαβρόγλου διέλυσε με Νόμο τα Συμβούλια Ιδρύματος και επανέφερε τους Πρυτάνεις στα διοικητικά τους καθήκοντα. Το καθηγητικό κατεστημένο κατέγραφε μια ακόμη Πύρρειο νίκη. Αναλάμβανε να διοικήσει τα Κρατικά ΑΕΙ με τον ίδιο φόβο απέναντι στις μειοψηφικές οντότητες της κοινωνίας που όμως διαφεντεύουν την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Και η πρώτη κυβέρνηση Μητσοτάκη, με Νόμο της τότε υπ. Παιδείας Ν. Κεραμέως έδινε στον Πρύτανη εξουσίες, τις οποίες (και να τις έχει) αδυνατεί να τις χρησιμοποιήσει.
Από το μόνιμο φόβο…