Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα για λογαριασμό της Alpha Bank, το 68% των πολιτών θεωρεί ότι τα ενοίκια είναι απλησίαστα σε σχέση με το εισόδημά τους.
Μάλιστα, το 54% δηλώνει πως η αγορά κατοικίας στις μέρες μας είναι απλώς ανέφικτη.
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι ένας στους δύο ενοικιαστές ξοδεύει σχεδόν το 30% του μηνιαίου του εισοδήματος μόνο για το νοίκι – και το ποσοστό αυτό φτάνει μέχρι και το 60% για όσους έχουν χαμηλότερα εισοδήματα.
Το 2023 οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 13,9% και το 2024 κατά 8,7%. Τα εισοδήματα όμως δεν ακολούθησαν την ίδια πορεία.
Με λίγα λόγια, η στέγη έχει γίνει πονοκέφαλος για την πλειοψηφία των κατοίκων της χώρας.
Ένα κομβικό κοινωνικό και οικονομικό ζήτημα
Η στέγαση είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που καθορίζουν το επίπεδο διαβίωσής μας.
Όταν όμως υπονομεύεται, δημιουργούνται αλυσιδωτά προβλήματα.
Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να προσελκύσουν εργαζόμενους, ειδικά σε περιοχές με ακριβά ενοίκια.
Η οικοδομή, που παλιότερα κινούσε την οικονομία, έχει μειώσει σημαντικά τη δραστηριότητά της.
Την ίδια στιγμή, δεν υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες κατοικίες.
Περισσότερα από τα μισά σπίτια στη χώρα είναι άνω των 30 ετών και συχνά χρειάζονται ανακαίνιση – κάτι που δεν είναι εύκολο οικονομικά.
Πολλές κατοικίες διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις (τύπου Airbnb), ειδικά σε τουριστικές περιοχές, κάτι που ανεβάζει ακόμη περισσότερο τα ενοίκια και περιορίζει την προσφορά για τους μόνιμους κατοίκους.
Μέτρα που έδωσαν μια ανάσα
Η κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια έχει βάλει στις προτεραιότητές τη στεγαστική πολιτική και έχει λάβει κάποια μέτρα για να δώσει ανάσα.
Προγράμματα όπως το «Σπίτι μου» και το «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», αλλά και τα φορολογικά κίνητρα για να μπορέσουν να επιστρέψουν σπίτια από τη βραχυχρόνια στη μακροχρόνια μίσθωση, είναι κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση.
Όμως, χρειάζονται κι άλλα!
Ώρα για μεγάλες δημόσιες πολιτικές
Πρώτα απ’ όλα, είναι απαραίτητο να ενεργοποιηθεί ο θεσμός της δημόσιας αντιπαροχής. Να αξιοποιηθεί η δημόσια γη για την κατασκευή νέων κατοικιών με προσιτό κόστος.
Επιπλέον, πρέπει να προχωρήσουν οι πολεοδομικές εντάξεις και να εγκριθούν τα τοπικά ρυμοτομικά σχέδια. Μόνο έτσι μπορούν να δημιουργηθούν νέες και οργανωμένες ζώνες κατοικίας.
Χρειαζόμαστε ένα εθνικό σχέδιο για την αξιοποίηση των παλιών και κενών σπιτιών ώστε να μπορούν να κατοικηθούν ξανά. Δεν γίνεται να υπάρχουν εκατοντάδες άδεια σπίτια, ενώ τόσοι συμπολίτες μας δυσκολεύονται να στεγαστούν.
Η στέγαση είναι η βάση για μια αξιοπρεπή ζωή
Είναι το θεμέλιο για να μείνουν οι νέοι στον τόπο τους, να φτιάξουν οικογένειες, να κάνουν όνειρα και να προχωρήσουν μπροστά.
Η Πολιτεία έχει ήδη κάνει βήματα. Ήρθε όμως η ώρα για ένα μεγαλύτερο άλμα.
Με σχέδιο, με οργάνωση, με φροντίδα.
Με μεγάλες δημόσιες πολιτικές και πάντα με επίκεντρο τον άνθρωπο.
