Το σταθερό επιχείρημα των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, τώρα που ζητείται ο επιμερισμός ευθυνών για την κατάντια του ΟΣΕ, είναι «μα, εμείς κυβερνήσαμε μόνο 54 μήνες. Τα δύο άλλα κόμματα φέρουν την κύρια ευθύνη για το χάλι του οργανισμού». Εκ πρώτης όψεως φαίνεται λογικοφανές το επιχείρημα. Δεν μπορεί να συγκριθούν 4,5 χρόνια μιας κυβέρνησης με τα 45 χρόνια των άλλων δύο κυβερνήσεων (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ). Όμως είναι έτσι;
Είναι γνωστό πως βασικοί κοινωνικοί χώροι ελέγχονταν από τα συνδικάτα της Αριστεράς σε συνεργασία με την ΠΑΣΚΕ, που υπερθεμάτιζαν σε μισθολογικές αυξήσεις και προέβαλαν σθεναρές αντιστάσεις σε όποιες απόπειρες γινόταν κάτι να αλλάξει στον Δημόσιο τομέα. Αυτοί οι κοινωνικοί χώροι παρήγαγαν τη δική τους ιδεολογία, αυτή της ακινησίας, την οποία είχε ασπαστεί και η συνδικαλιστική παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, προκειμένου να μην απομονωθεί.
Φυσικά δεν είναι άμοιρες ευθυνών και οι κυβερνήσεις των δύο μεγάλων κομμάτων που φοβήθηκαν τα συνδικάτα και δε συγκρούσθηκαν μαζί τους, ή όταν συγκρούστηκαν ηττήθηκαν.
Κλασική περίπτωση η μάχη που ποτέ δεν έδωσε η κυβέρνηση Σημίτη για το ασφαλιστικό, γιατί φοβήθηκε και η μάχη που έδωσε η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη για τις Αστικές Συγκοινωνίες της Αθήνας και ηττήθηκε πανηγυρικά από τους συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ και της ΕΣΑΚ.
Ενώ γινόταν κατανοητό πως κάποιοι οργανισμοί δεν επιδέχονταν θεραπεία, οι κυβερνήσεις συνέχιζαν να ρίχνουν λεφτά δήθεν για τον εκσυγχρονισμό τους, χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, παρά μόνον με τις συμβάσεις πλούτιζαν τους διαπλεκόμενους επιχειρηματίες. Κλασική περίπτωση ο ΟΣΕ της περιόδου 2000-2004.
Και στην Παιδεία, σε όλες τις βαθμίδες της, η κατάσταση ήταν ίδια, για να μην πω χειρότερη. Αντίδραση σε κάθε απόπειρα κάτι να αλλάξει στην Εκπαίδευση από τις πανίσχυρες συνδικαλιστικές οργανώσεις που και αυτές ελέγχονταν πλειοψηφικά από την Αριστερά και το ΠΑΣΟΚ. Φυσικά, πλην ελαχίστων υπουργών Παιδείας, οι περισσότεροι αρκούνταν στην τρέχουσα διαχείριση εξερχομένων - εισερχομένων, χωρίς να βάζουν το χέρι τους στη φωτιά. Δε θέλανε μπελάδες στο κεφάλι τους.
Σήμερα οι περισσότεροι συνδικαλιστές του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ είτε είναι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είτε στελέχη του. Αν η Αριστερά και το βαθύ ΠΑΣΟΚ κατηγορούνται για τις αντιστάσεις που προέβαλαν σε όποιες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες έγιναν (βλ. περίπτωση Γεράσιμου Αρσένη στο υπουργείο Παιδείας) η Νέα Δημοκρατία κατηγορείται γιατί δε θέλησε, όταν κυβερνούσε, να συγκρουστεί μαζί τους. Έχει στο ενεργητικό της τις αποκρατικοποιήσεις της περιόδου 2004-2009 που ήταν σημαντικές, αλλά ήταν φτωχές επιδόσεις σε σχέση με αυτά που μπορούσε να κάνει, λόγω της μεγάλης αποδοχής που είχε τουλάχιστον τα τρία πρώτα χρόνια. Επιπροσθέτως και η ΔΑΚΕ ενσωματωμένη πλήρως στο αντιμεταρρυθμιστικό μπλοκ, έχει σημαντικό μερίδιο ευθύνης.
Τέλος, θα ήταν ιδιαίτερα βολικό για τη Ριζοσπαστική Αριστερά να κριθεί με βάση τον χρόνο διακυβέρνησης, όπως το θέτει. Το ζητούμενο κάθε φορά είναι ποιος είναι ο απολογισμός αυτής της διακυβέρνησης. Πόσο πήγε τη χώρα πίσω, πόσο απαξίωσε το εθνικό ενεργητικό. Μια κυβέρνηση μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική και σε μια μόνο θητεία της, όπως συνέβη το πρώτο εξάμηνο του 2015.
Χωρίς να παραβλέπονται οι σημαντικές ευθύνες της Νέας Δημοκρατίας για την έλλειψη αποφασιστικότητας και τόλμης διαχρονικά, είναι αφελές να δίνουμε απαλλαγή στην Αριστερά -με το ενσωματωμένο βαθύ ΠΑΣΟΚ- με το επιχείρημα πως κυβέρνησε μόνον 54 μήνες.
