Παρατήρηση πρώτη: το ερώτημα δεν είναι αν αυτό το δίλημμα είναι επικίνδυνο ή όχι, αλλά αν είναι υπαρκτό ή δεν είναι. Και προφανώς είναι υπαρκτό και για αυτό οι λογικοί άνθρωποι προτιμούν τον Μητσοτάκη από το χάος. Όποιος πιστεύει πως μπορεί αυτός να αντικαταστήσει το χάος και να αντιπαρατεθεί στον Μητσοτάκη, βγαίνει μπροστά, το δηλώνει και προσπαθεί να πείσει τους πολίτες για αυτό. Με υπονοούμενα, με κλάψες και με μισόλογα, ουδέποτε πολιτικός έγινε ηγέτης. Διότι σε τελική ανάλυση η κυριαρχία Μητσοτάκη οφείλεται και στην έλλειψη αντιπάλου. Συνεπώς, το συγκεκριμένο δίλημμα δεν το θέτουν οι «προπαγανδιστές» του Μεγάρου Μαξίμου, αλλά η ίδια η ζωή.
Παρατήρηση δεύτερη: όλη η πολιτική τελικά συνοψίζεται γύρω από διλήμματα. Πολλοί τα θέτουν, ένα όμως ηγεμονεύει και είναι αυτό που οι πολίτες πλειοψηφικά κρίνουν πως ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το πιο χαρακτηριστικό ήταν το ιστορικό δίλημμα που έθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης το 1974 «Καραμανλής ή τα τανκς». Το ότι το ενέκριναν με την ψήφο τους το 54% των πολιτών, αυτό έδειξε πως το συγκεκριμένο δίλημμα ήταν συντονισμένο με την αντίληψη που είχε, εκείνη την κρίσιμη στιγμή, για τις εξελίξεις η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων.
Παρατήρηση τρίτη: Κανένα δίλημμα δεν μπορεί να το επιβάλει κανένας προπαγανδιστικός μηχανισμός στα δημοκρατικά πολιτεύματα. Τελεία, παύλα και πάμε παρακάτω.
Από την άλλη την πλευρά υπάρχει ο άχαρος ρόλος κάποιων πολιτικών, οι οποίοι βλέπουν πως τα γεγονότα τους ξεπερνούν διότι δεν έχουν την επάρκεια να τα παρακολουθήσουν. Και το μόνο όπλο που έχουν για να αντιμετωπίσουν αυτήν την κατάσταση είναι να αρνούνται τα γεγονότα. Να κάνουν πως δε βλέπουν το κεντρικό δίλημμα που αυτά θέτουν, καθώς κάτι τέτοιο δεν τους συμφέρει. Συνεπώς, ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ έχει κάθε λόγο να προσπερνά το δίλημμα
«Μητσοτάκης ή χάος» διότι βρίσκεται σε προφανή αδυναμία να το αντιμετωπίσει. Και όσο ένα δίλημμα δεν αντιμετωπίζεται με τρόπο πειστικό τόσο εδραιώνεται μέσα στο εκλογικό σώμα. Ο στρουθοκαμηλισμός ποτέ δεν υπήρξε ευφυής στρατηγική.
Υπάρχει διάχυτη η εντύπωση πως όλα τα διλήμματα κρύβουν και μια κινδυνολογία. Αν με τη λέξη «κινδυνολογία» εννοούμε την επίκληση ανύπαρκτων κινδύνων για να φοβηθούν οι πολίτες, αυτή η ερμηνεία έχει απαντηθεί λίγο παραπάνω. Καμιά κινδυνολογία δε ριζώνει αν δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, οπότε σε αυτή την περίπτωση η συγκεκριμένη λέξη χάνει τη σημασία της. Ακυρώνεται.
Μερικές φορές, ο κίνδυνος είναι υπαρκτός, κάποιοι τον βλέπουν να έρχεται, οι εξελίξεις τους δικαιώνουν, όμως οι πολίτες πλειοψηφικά υποκύπτουν σε ένα άλλο δίλημμα το οποίο ηγεμονεύει. Κλασικό παράδειγμα οι βουλευτικές εκλογές του 2015.
Αν θέλει ο Ν. Ανδρουλάκης να εκμηδενίσει το υπαρκτό δίλημμα «Μητσοτάκης ή χάος» θα πρέπει να συγκροτήσει έναν πειστικό λόγο, χωρίς ανακολουθίες που τον εκθέτουν, όπως αυτή της Προανακριτικής, ώστε οι πολίτες να μην έχουν να επιλέξουν μεταξύ του Μητσοτάκη και του χάους, αλλά μεταξύ του Μητσοτάκη και του Ανδρουλάκη. Μπορεί;
