Ο κύριος Κ. Δουζίνας είναι ο θεωρητικός, ο φιλόσοφος της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ελλάδα. Χθες έγραψε ένα άρθρο στην «Εφημερίδα των Συντακτών» στο οποίο - με αφορμή την υπόθεση των υποκλοπών- διατυπώνει την άποψη πως η πατρίδα μας «ολισθαίνει προς την αυταρχική, ανελεύθερη δημοκρατία», σαν την Ουγγαρία, την Πολωνία, το καθεστώς Μπολσονάρου, κλπ. Αρχικά έχω να πω τα εξής:
Στο θεωρητικό επίπεδο καμιά ερμηνεία της θεωρίας του μαρξισμού δεν αναγνώρισε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Τη θεωρούσαν μια κατασκευή της αστικής - φιλελεύθερης δημοκρατίας για να περιορίσει την ισχύ και την αποτελεσματικότητα της πολιτικής εξουσίας στην οποία συμπυκνώνεται η λαϊκή βούληση. Τα θεσμικά αντίβαρα στην πολιτική εξουσία-- αυτά που συγκροτούσαν το κράτος Δικαίου-- όλες οι εκδοχές του μαρξισμού, από τη λενινιστική και τη σταλινική ως αυτή των Ιταλών νεομαρξιστών της δεκαετίας του '60 και του '70, πίστευαν πως αποτελούσαν τα αναχώματα στη βούληση της φωτισμένης πρωτοπορίας να επιβάλει από τα επάνω τα ιστορικά της προτάγματα. Το κλασσικό γιακωβίνικο μοντέλο.
Συνεπώς, ένας ολόκληρος ιδεολογικός και πολιτικός χώρος που δεν αναγνωρίζει τη βασική αρχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας, τη διάκριση των εξουσιών, είναι υποκριτικό να εγκαλεί ένα αστικό κόμμα γιατί παραβιάζει αυτή τη διάκριση. Πολύ δε περισσότερο, όπως θα δείξω στη συνέχεια, όταν αυτός ο χώρος κυβέρνησε έκανε τα πάντα για να ευτελίσει τους θεσμούς της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Το κεντρικό και ουσιαστικό ερώτημα που θέτει ο κ. Δουζίνας είναι ποιος ελέγχει τους ελέγχοντες και τους παρακολουθούντες. Και πάνω στην υπόθεση των υποκλοπών θέτει παρεμπιπτόντως το ερώτημα «τι σημαίνει εθνική ασφάλεια». Ποια τα όρια της; Μέσα σε αυτά ανήκει και η δράση των πολιτικών κομμάτων; Είναι προφανές πως οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες παρακολουθούν όποιον κρίνουν πως απειλεί την εθνική ασφάλεια από εξωτερικές απειλές. Είναι εξίσου προφανές, αυταπόδεικτο θα έλεγα, πως ουδείς εξαιρείται από τις παρακολουθήσεις. Είναι κοινός τόπος πως η εθνική ασφάλεια κινδυνεύει περισσότερο από επίορκους κρατικούς λειτουργούς που γνωρίζουν απόρρητα στοιχεία, παρά από τον μπακάλη της γειτονιάς.
Το μεγάλο θέμα είναι ποιος ελέγχει τους ελέγχοντες, χωρίς να υπάρξουν συνέπειες στην αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων τους. Χωρίς να αίρεται ο χαρακτήρας μιας μυστικής υπηρεσίας. Υποθέτω πως και στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις φιλελεύθερες δημοκρατίες, υπάρχουν οι σχετικές εγγυήσεις, όπως έδειξε και η δράση της ΕΥΠ επί διακυβερνήσεως του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με την παραδοχή του κ. Ρουμπάτη, που χαρακτήρισε νόμιμες τις επισυνδέσεις.
Είναι άλλης τάξης ζήτημα αν η ριζοσπαστική Αριστερά, στο πραγματολογικό επίπεδο, δύναται να κατηγορεί την κυβέρνηση για σταδιακή διολίσθηση προς τον αυταρχισμό. Δε θέλω να αναφερθώ στο πρώτο εξάμηνο του 2015, όταν ο στρατός ήταν έτοιμος να αναλάβει την τήρηση της εσωτερικής τάξεως. Το προσπερνώ.
Δεν μπορώ όμως να προσπεράσω την απόπειρα, μέσω ενός ινστιτούτου που εδρεύει στη Φλωρεντία, να ελεγχθεί πλήρως το τηλεοπτικό τοπίο, ούτε την απόπειρα δημόσιας σπίλωσης της προσωπικότητας ενός ανωτάτου δικαστικού για να εκβιαστεί ώστε να ψηφίσει «σωστά». Και βέβαια το σκάνδαλο Νοβάρτις που ήταν η προσπάθεια ενός μηχανισμού που λειτουργούσε εντός της κυβέρνησης και με καθοδήγηση από πολύ—πολύ ψηλά, να εξοντωθούν πολιτικά οι αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ και της δεξιάς συνιστώσας.
Στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης δεν λείπουν οι περισσότερες ελευθερίες, αλλά η τήρηση των νόμων που χαρακτηρίζει όλες τις δημοκρατίες που σέβονται πάνω απ' όλα τους πολίτες τους.
