Το Σάββατο βρεθήκαμε και τα είπαμε με υπουργό, από τους πιο επιτυχημένους. Η εκτίμησή του ήταν πως το 2024 ήταν η πιο δύσκολη χρονιά για την κυβέρνηση και πως στο 2025 τα πράγματα θα πάνε πολύ καλύτερα. Και τεκμηρίωσε αυτή την άποψή του ως εξής.
1.Η κυβέρνηση άργησε, αλλά άρχισε να βρίσκει τον βηματισμό της. Έχει αρχίσει να παραγάγει έργο που ήδη φαίνεται. Έχει σταθεροποιηθεί δημοσκοπικά και η διαγραφή του Α. Σαμαρά δε μετατράπηκε σε εσωκομματική κρίση. Ο πρωθυπουργός έχει κάνει τις επιλογές του για τις κατευθυντήριες γραμμές της κυβέρνησης για τα επόμενα δυόμισι χρόνια. Παράλληλα, το γεγονός ότι κατέστησε σαφές πως θα διεκδικήσει αυτός μια 3η τετραετία, προσδίδει μια σταθερότητα στο πολιτικό περιβάλλον.
2.Είναι σαφές ότι – ίσως και στους πρώτους μήνες του 2025 – θα έχει τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και θα ξεκαθαρίσει η κατάσταση στη Γάζα. Αυτά τα γεγονότα θα έχουν ως συνέπεια, στο οικονομικό πεδίο, την ομαλοποίηση της ροής βασικών αγαθών, κάτι που θα οδηγήσει στην αποκλιμάκωση των τιμών και την άνοδο των χρηματιστηρίων.
3. Επιπλέον, Γερμανία και Γαλλία εντός του 2025 θα αντιληφθούν, υπό την πίεση των αναγκών των οικονομιών τους, πως η σωτηρία η δική τους και της Ευρωζώνης βρίσκεται στο σχέδιο Ντράγκι. Δηλαδή υπάρχει άμεση ανάγκη για ετήσιες επενδύσεις στην Ευρωζώνη ύψους 800 δισεκατομμυρίων. Εξάλλου, η Γερμανία θα χρειαστεί πρόσθετα κεφάλαια, εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για να εκσυγχρονίσει την παλιάς κοπής βιομηχανίας της που διανύει περίοδο πρωτοφανούς κρίσης. Όλο αυτό το σκηνικό, με κάθε βεβαιότητα, θα οδηγήσει σε μια δημοσιονομική χαλαρότητα. Κάπου εδώ αυτή η ιστορία αφορά και την πατρίδα μας.
4. Στο εσωτερικό μέτωπο τίποτα δεν προμηνύει πως η χαοτική κατάσταση στον χώρο της αντιπολίτευσης δε θα συνεχιστεί και το 2025. Ο πρωθυπουργός, σε ένα ευνοϊκότερο διεθνές περιβάλλον, θα παραμείνει μακράν η πιο αξιόπιστη λύση.
Οι ενστάσεις μου σε αυτό το ευλογοφανές σενάριο εστιάστηκαν σε δύο σημεία:
Σημείο πρώτο: Οι θετικές συνέπειες των θεαματικών αλλαγών στο διεθνές πεδίο θα αργήσουν να φανούν στην ελληνική κοινωνία. Έτσι, στο πολιτικό επίπεδο δεν είμαι σίγουρος αν η κυβέρνηση θα ανακάμψει δυναμικά εντός του 2025. Μια ρεαλιστική και μετριοπαθής εκτίμηση είναι του χρόνου τέτοια εποχή να κινείται δημοσκοπικά – αν δεν υπάρξουν δραματικές εξελίξεις – στην περιοχή του 31-33%, λίγο παραπάνω απ' ό,τι σήμερα.
Σημείο δεύτερο: Υπάρχει ο απρόβλεπτος παράγοντας Τραμπ. Ουδείς γνωρίζει τι δασμολογική πολιτική θα εφαρμόσει και είναι άγνωστο πώς θα αντιμετωπίσει την Ελλάδα. Σε ποιο επίπεδο της πολιτικής του ιεράρχησης την έχει τοποθετήσει. Υποθέτω μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2025 θα έχουμε μια σαφή εικόνα για τις προθέσεις του.
Ανακεφαλαιώνοντας, υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε πως τα δύσκολα τα αφήσαμε στο 2024, αλλά ας κρατήσουμε και μια «πισινή», γιατί οι «στραβές» βρίσκονται πάντα μέσα στην πολιτική.
