Έγινε γνωστό πριν από μερικές ημέρες πως ο σταθμάρχης Βασίλης Σαμαράς ολοκλήρωσε 84 φορές το πρωτόκολλο της αυτόματης χάραξης για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας των τρένων το αμέσως προηγούμενο χρονικό διάστημα. Αυτό αναφέρει το έγγραφο της επιθεώρησης κυκλοφορίας συρμών στον σταθμό της Λάρισας. Άγνωστο γιατί - και ελπίζω και ερευνητέο - εγκατέλειψε αυτό το πρωτόκολλο και αποφάσισε να κατευθύνει τα μοιραία τρένα χειροκίνητα.
Το κρίσιμο ερώτημα πλέον μεταφέρεται από το γιατί το έκανε αυτό, στο ΓΙΑΤΙ ΕΙΠΕ ΨΕΜΑΤΑ πως δε γνώριζε το σύστημα αυτόματης χάραξης. Υποθέτω πως και αυτό - που είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο - θα το διερευνήσουν οι ανακριτικές αρχές. Μήπως δηλαδή δεν είχαμε αμέλεια, αλλά δόλο και πρόθεση.
Συγχρόνως, αυτή η νέα αποκάλυψη αναδεικνύει πόσο ορθή ήταν η αρχική θέση για την ατομική ευθύνη, η οποία βεβαίως γνώρισε ένα μπαράζ επιθέσεων γιατί δε βόλευε πολιτικά. Και κυρίως γιατί ακουμπούσε ένα από τα άβατα της ελληνικής κοινωνίας, την περιοχή της ατομικής ευθύνης.
Ο δικηγόρος και πολιτικός σχολιαστής κ. Κώστας Κούρκουλος, σε άρθρο του στην «Athens Voice», γράφει πως τον ανθρωπολογικό τύπο του αφοσιωμένου στο καθήκον του κρατικού λειτουργού «κατέστρεψε η κοινωνία των κρατικών συντεχνιών. Και στη θέση του παρήγαγε τον αντίθετο ακριβώς τύπο, σε όλη την πυραμίδα της κρατικής γραφειοκρατίας. Τον χωρίς καθήκοντα και ευθύνες τύπο ανθρώπου. Αρκεί να σιτίζεται στο δημόσιο…».
Συνεπώς, «εφ' όσον δεν υπάρχουν καθήκοντα απέναντι στην κοινωνία, δεν υπάρχει και έγκλημα παράβασης καθήκοντος. Με συνέπεια, ακόμα και οι ατιμωτικές καταδίκες υπουργών για το έγκλημα της παράβασης καθήκοντος, να μη θεωρούνται καταδίκες». Και συνεχίζει ο αρθρογράφος πως «…ενώ πρόκειται για τυπική περίπτωση ανθρώπινων λαθών, τα οποία, ως παραβάσεις συγκεκριμένων κανόνων που έχουν τεθεί για να τηρούνται, είναι συγκεκριμένα και σαφή, δημαγωγούν για να κρύψουν, να συσκοτίσουν και να μεταθέσουν τις ανθρώπινες ευθύνες».
Με αποτέλεσμα, να απαλλάσσονται όλοι όσοι είχαν τις ευθύνες, από την Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, μέχρι τους σταθμάρχες.
Η πρόσφατη αποκάλυψη πως ο μοιραίος σταθμάρχης γνώριζε το πρωτόκολλο χάραξης για την κυκλοφορία των συρμών, μας ξαναπροσγειώνει στην άβολη για πολλούς πραγματικότητα της ατομικής ευθύνης, που είναι πολύ συγκεκριμένη και προσωποποιείται σε συγκεκριμένα άτομα.
Είναι ένα καλό πρόσχημα για την αποφυγή καταλογισμού εξατομικευμένων ευθυνών, να μεγαλώνουμε τόσο πολύ την εικόνα, ώστε τελικά λόγω αυτής της μεγέθυνσης να χάνονται οι φυσικοί αυτουργοί. Κανένας δεν ασχολείται με αυτούς και οι ευθύνες διαχέονται προς πάσα κατεύθυνση.
Σήμερα έχουμε μπροστά μας έναν σταθμάρχη, με ονοματεπώνυμο, ο οποίος, πέραν όλων των άλλων εγκληματικών ενεργειών, συνελήφθη και ψευδόμενος. Και αυτό το ψέμα ίσως μας οδηγήσει προς άλλες κατευθύνσεις, που έμοιαζαν μέχρι τώρα απλώς με σενάρια ενός ευφάνταστου νου.