Μέσα στο Δεκέμβριο η κυβέρνηση ανοίγει το μεγάλο κεφάλαιο της παιδείας, προχωρώντας στις αλλαγές στη νομοθεσία, που θα επιτρέπουν τη λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα, όπως δηλώνει στη συνέντευξή του στο Liberal ο υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για την παρακολούθηση των κυβερνητικών πολιτικών, Άκης Σκέρτσος.
Ο κ. Σκέρτσος δηλώνει ότι η κυβέρνηση δεν εκλαμβάνει ως «λευκή επιταγή» το εκλογικό της ποσοστό, υπογραμμίζει ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα προχωρήσει ακόμη κι αν έχει πολιτικό κόστος και στέλνει το μήνυμα ότι όλοι κρίνονται από τους πολίτες, σχολιάζοντας συμπεριφορές κυβερνητικών στελεχών, που έγιναν αντικείμενο κριτικής το τελευταίο διάστημα.
Συνέντευξη στη Λίδα Μπόλα
Κύριε Υπουργέ, η κυβέρνηση έχει ήδη συμπληρώσει 5 μήνες, διανύοντας τη δεύτερη τετραετία της. Εκτιμάτε ότι έως τώρα έχει δώσει το στίγμα, που επεδίωκε σε αυτά τα «πρώτα μέτρα»; Σας το ρωτώ διότι πολλοί έχουν την αίσθηση ότι θα μπορούσε να έχει τρέξει πιο γρήγορα, κυρίως σε θέματα, που θα είχαν μια μεταρρυθμιστική σφραγίδα.
Θα σας έλεγα ανεπιφύλακτα ότι ναι, αυτούς τους πέντε μήνες δώσαμε το στίγμα της δεύτερης θητείας της κυβέρνησης που έχει και θα έχει μεταρρυθμιστικό πρόσημο. Παρά τις πρωτοφανείς πυρκαγιές και πλημμύρες που κληθήκαμε να διαχειριστούμε φέτος το καλοκαίρι και απορρόφησαν μεγάλο μέρος της προσοχής και των ενεργειών μας, ξεκινήσαμε να υλοποιούμε τις προεκλογικές και προγραμματικές μας δεσμεύσεις. Σας αναφέρω ενδεικτικά την ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών, των νέων, της οικογένειας και της εργασίας.
Το νέο σύστημα επιλογής διοικήσεων φορέων του δημοσίου τομέα και την καθιέρωση δημοσίων δεικτών ποιότητας έργου σε Δήμους και σε Περιφέρειες, ώστε να απεικονίζονται δημόσια πλέον οι επιδόσεις των τοπικών αρχόντων σε τομείς που έχουν αρμοδιότητα. Την την επαναφορά της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ στον πλήρη έλεγχο του Δημοσίου. Στον τομεα της δημοσιας υγειας, το ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της διακίνησης φαρμάκων, την Ενιαία Λίστα Χειρουργείων και τη δημιουργία εθνικού Δίκτυο Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας για την αντιμετώπιση ασθενών με Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια. Ακόμη ψηφίσαμε την άρση περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού.
Δώσαμε τέλος στις «ουρές» της ντροπής για το κτηματολόγιο με τη νέα ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής αιτήσεων καταχώρισης συμβολαιογραφικών πράξεων, προχωρήσαμε σε σαρωτικούς ελέγχους για την κατάληψη των αιγιαλών. Υλοποιείται με το πιο πρόσφατο σχέδιο νόμου η προεκλογική δέσμευση μας για σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος με ταυτόχρονη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Η τελευταία κομβική ρύθμιση, που έφερε η κυβέρνηση, ήταν η φορολογική μεταρρύθμιση, που αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες. Η κυβέρνηση δέχθηκε βολές από δύο κατευθύνσεις. Από τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως ήταν αναμενόμενο, αλλά και από μια άλλη πλευρά, που λέει ότι ίσως θα έπρεπε ταυτόχρονα να ληφθούν μέτρα και για άλλες κατηγορίες, επιχειρήσεων για παράδειγμα, που επίσης χρησιμοποιούν «παραθυράκια» των νόμων για να αποκρύπτουν κέρδη και να αποφεύγουν φόρους. Θα γίνει κάτι τέτοιο και γιατί δεν προχώρησε εξαρχής σε ένα ολιστικό φορολογικό σχέδιο η κυβέρνηση;
Καταρχάς να επισημάνω ότι το νομοσχέδιο Χατζηδάκη δεν αφορά αποκλειστικά τους ελεύθερους επαγγελματίες αλλά είναι μια ευρύτερη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία με 11 κομβικές παρεμβάσεις για ολιστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής από φυσικά πρόσωπα, εταιρίες και επιχειρήσεις. Όπως είναι η διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, ο περιορισμός της χρήσης των μετρητών, αυστηρά μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις .
Η παρέμβαση μας για τον δικαιότερο τρόπο φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών είναι απολύτως μετρημένη και ισορροπημένη καθώς προβλέπει όλες τις αναγκαίες εξαιρέσεις για νέους ελεύθερους επαγγελματίες, ΑμεΑ και κατοίκους μικρών κοινοτήτων ενώ ταυτόχρονα υλοποιείται η προεκλογική δέσμευση μας για σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και μάλιστα νωρίτερα από το 2024 και πλήρως από το 2025.
Από τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών εισπράττουμε σχεδόν το 1/3 από ό,τι θα εισέπραττε μια ευρωπαϊκή χώρα (0,8% του ΑΕΠ έναντι 2,1% στην ΕΕ) και ο στόχος είναι να πάμε στο 1/2, δηλαδή στο 1,1%. Το να πληρώνεις το φόρο που σου αναλογεί με βάση τα πραγματικά σου εισοδήματα δεν συνιστά αύξηση φορολογίας αλλά αποκατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης και πράξη ευθύνης έναντι του κοινωνικού συνόλου.
Για τον ακριβέστερο και δικαιότερο προσδιορισμό των εισοδημάτων επεκτείνουμε τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου με στοιχεία, όπως οι τραπεζικές καταθέσεις, οι δαπάνες σε μετρητά και η ρευστότητα του φορολογουμένου. Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να έχουμε έναν ελεγκτή πάνω από κάθε φορολογούμενο ούτε να επιβάλλουμε flat tax. Από τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών εισπράττουμε το ένα τρίτο από ό,τι θα εισέπραττε μια ευρωπαϊκή χώρα. Είναι ζήτημα φορολογικής δικαιοσύνης. Άλλωστε πάρχει πάντα η δυνατότητα αμφισβήτησης της εύλογης αμοιβής καθώς το τεκμαρτό εισόδημα είναι μαχητό.
Με όλες αυτές τις πρωτοβουλίες επιδιώκουμε να περιορίσουμε τη φοροδιαφυγή και να στηρίξουμε την κοινωνική μας πολιτική. Θυμίζω την προσωπική δέσμευση του πρωθυπουργού πως τα χρήματα από τον εντοπισμό της φοροδιαφυγής θα επιστρέψουν στην κοινωνία για καλύτερη υγεία, περισσότερες δαπάνες για την παιδεία, αποτελεσματικότερη δημόσια ασφάλεια και άμυνα, μεγαλύτερη στήριξη στις νέες οικογένειες.
Η δική μας κυβέρνηση πιστεύει ακράδαντα ότι οι φόροι πρέπει να είναι σταθεροί, λογικοί και δίκαιοι.Το έχουμε αποδείξει μειώνοντας έως σήμερα τουλάχιστον 50 φόρους που έχουν βοηθήσει πολύ και την επιχειρηματικότητα και την εργασία. Ταυτόχρονα πιστεύουμε ότι πρέπει να συμμετέχουν στα φορολογικά βάρη όλοι με βάση τα πραγματικά τους εισοδήματα και βρίσκω υποκριτική τη στάση της αντιπολίτευσης από τη μια να μιλάει για φοροδιαφυγή και από την άλλη να ζητάει ουσιαστικά να μην αλλάξει τίποτα.
Ανησυχείτε μήπως η φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών έχει αντίκτυπο στα δημοσκοπικά ευρήματα το επόμενο διάστημα; Μήπως έχει τελικά και πολιτικό κόστος;
Οφείλω να ξεκαθαρίσω για άλλη μια φορά ότι δεν θεωρούμε a priori φοροφυγάδες τους ελ. επαγγελματίες ούτε τους στοχοποιούμε. Τις «τρύπες» της φοροδιαφυγής η πολιτεία τις έχει αφήσει ορθάνοιχτες διαχρονικά και είναι δική μας ευθύνη να τις κλείσουμε. Η αυτονόητη παραδοχή από την οποία ξεκινάμε και πάνω στην οποία χτίζεται η νέα αυτή φορολογική και κοινωνική συμφωνία είναι ότι δεν μπορούμε να δεχόμαστε φορολογικές δηλώσεις ελ. επαγγελματιών δηλαδή επιχειρηματιών που αυτοβούλως έχουν επιλέξει το ελεύθερο επάγγελμα, χαμηλότερες του κατώτατου μισθού που παίρνει ένας μισθωτός. Νομίζω πως είναι το απολύτως λογικό, μετρημένο και δίκαιο.
Η κυβέρνηση προφανως δεν νομοθετεί με βάση το τι ψήφισαν οι επιμέρους επαγγελματικές κατηγορίες. Η οικονομική πολιτική που σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε τα τελευταία 4 χρόνια -και έτσι προφανώς θα συνεχίσει η κυβέρνηση και στη δεύτερη θητεία της- αφορά την κοινωνία συνολικά και έχει οδηγήσει σε σταδιακή αύξηση των εισοδημάτων για το σύνολο των Ελλήνων πολιτών. Η εντολή που λάβαμε από τους πολίτες στις πρόσφατες εκλογές είναι να προχωρήσουμε χωρίς χρονοτριβή σε εκείνες τις μεταρρυθμίσεις που κάνουν την Ελλάδα μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Και η συγκεκριμένη δέσμη των παρεμβάσεων προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται.
Πληρώσαμε πολύ ακριβά ως χώρα και ως κοινωνία το να βάζουμε κατώ από τα χαλί στρεβλώσεις και διαχρονικές παθογένειες, ελπίζοντας ότι θα λυθούν με μαγικό τρόπο. Αυτή η νοοτροπία υποθηκεύει το μέλλον των παιδιών μας και διαλύει το δίχτυ κοινωνικής προστασίας των πιο ευάλωτων πολιτών.
Να επανέλθω στο θέμα των μεταρρυθμίσεων. Έως τώρα είχαμε και την αλλαγή στην επιλογή των διοικήσεων των δημοσίων φορέων. Τι ακολουθεί; Και πότε; Για παράδειγμα, πότε να περιμένουμε την εναρμόνιση της νομοθεσίας με τις ευρωπαϊκές επιταγές για τη λειτουργία μη κρατικών ΑΕΙ στη χώρα;
Μέσα στον Δεκέμβριο θα παρουσιάσουμε το Σχέδιο Νόμου για τη δυνατότητα ίδρυσης Μη Κρατικών Πανεπιστημίων και στην Ελλάδα. Είναι προγραμματική μας δέσμευση και κίνηση εναρμόνισης με τα ευρωπαϊκά συμβαίνοντα, ουσιαστικά πρόκειται για διόρθωση μια ιστορικής εκπαιδευτικής ανορθογραφίας. Παράλληλα θα ενισχύουμε τα Δημόσια Πανεπιστήμια, η στήριξη των οποίων αποτελεί προτεραιότητα μας. Τα επόμενα χρόνια αρχής γενομένης από το 2024 θα υπάρξει ένα μεταρρυθμιστικό σπριντ στην Υγεία , στην Παιδεία, στη Δικαιοσύνη με το νέο δικαστικό χάρτη με στόχο την επιτάχυνση στην απονομή δικαιοσύνης στα ευρωπαϊκά όρια και φυσικά στην περαιτέρω ψηφιοποίηση του κράτους όπως γίνεται πχ με την ψηφιακή μεταβίβαση ακινήτων.
Στους «μπλε φακέλους» που παρέδωσε ο Πρωθυπουργός στα μέλη της κυβέρνησης υπάρχει ένας σαφής οδικός χάρτης με περισσότερες από 100 μεταρρυθμίσεις για την επόμενη τετραετία, η πλειονότητα των οποίων αποτελεί μέρος και του εθνικού σχεδίου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης Ελλάδα 2.0. Δεν είμαστε αιθεροβάμονες. Η δουλειά που πρέπει να γίνει για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο δεν είναι ούτε εύκολη ούτε λίγη. Και μόνο η ανάταξη της Θεσσαλίας αποτελεί εθνικό εγχείρημα ιστορικών διαστάσεων. Αποστολή της κυβέρνησης είναι να αποκαταστήσουμε και να αναζωογονήσουμε την περιοχή, να την κάνουμε καλύτερη και ασφαλέστερη, να στηρίξουμε τους ανθρώπους της.
Ο Πρωθυπουργός μιλάει συχνά για τον «πολυδιάστατο εκσυγχρονισμό». Υπάρχουν συγκεκριμένες αλλαγές, που η κυβέρνηση θέλει να επιτύχει μέσα σε αυτή την τετραετία, ώστε στο τέλος να μπορεί να πει ότι πέτυχε να τον εφαρμόσει;
Ο πρωθυπουργός κατά τις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή τον περασμένο Ιούλιο - δίνοντας το στίγμα της δεύτερης θητείας της κυβέρνησης - μίλησε για πολυδύναμο, ριζοσπαστικό, συμπεριληπτικό εκσυγχρονισμό. Αναφέρθηκε δηλαδή στη μεγάλη προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει η χώρα μας, να αντιμετωπίσει πολλές παθογένειες σε πολλά μέτωπα, κινούμενη ταυτόχρονα με μεγάλη ταχύτητα για να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις οι οποίες έρχονται από το μέλλον.
Στόχος μας στο τέλος της τετραετίας, στηριγμένοι σε όσα πετύχαμε τα προηγούμενα χρόνια και πρωτίστως στην κατακτημένη ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας να έχουμε οικοδομήσει μια Ελλάδα που οι ατομικές φιλοδοξίες να συμβαδίζουν με τη συλλογική πρόοδο. Μια χώρα πιο Παραγωγική, πιο Κοινωνική, πιο Ψηφιακή και Πράσινη, πιο Δίκαιη Ελλάδα και εντέλει πιο Ισχυρή. Αυτό σημαίνει αλλαγές στην Υγεία, στη Δικαιοσύνη, στην Παιδεία, στην Ασφάλεια, στην Ψηφιοποίηση του Κράτους, στην Ενεργειακή Αυτονομία της χώρας. Ένας δυναμικός εκσυγχρονισμός της πατρίδας, που θα εκδηλώνεται παντού, με κοινό χαρακτηριστικό το απτό, το μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Αφορά οριζόντια όλα τα πεδία της δημόσιας ζωής, με επίκεντρο πάντα τον πολίτη. Μία προσπάθεια που πρέπει να είναι συμπεριληπτική, προστατεύοντας πρώτα και πάνω απ' όλα τους πιο αδύναμους και προσφέροντας ορατά δικαιώματα σε ανθρώπους που μέχρι σήμερα τους θεωρούσαμε αόρατους.
Πολυδύναμος, ριζοσπαστικός, συμπεριληπτικός εκσυγχρονισμός κατά συνέπεια σημαίνει να κλείσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες επαχθείς εκκρεμότητες του παρελθόντος και να ανοίξουμε νέους δρόμους στο μέλλον στο οποίο θα έχουν θέση όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες, χωρίς καμία εξαίρεση, με πραγματική αναδιανομή ευκαιριών και πόρων προς τους νέους, τις γυναίκες, τους κατοίκους των αγροτικών περιοχών αλλά και των υποβαθμισμένων περιοχών των αστικών κέντρων, τα άτομα με αναπηρία, τους LGBTQ+.
Το πολιτικό σκηνικό δημιουργεί ένα μομέντουμ ιδιαίτερα ευνοϊκό για την κυβέρνηση. Πολλοί λένε, με βάση και τις δημοσκοπήσεις, ότι η κυβέρνηση παίζει με αντίπαλο τον εαυτό της. Θεωρείτε ότι αυτό είναι τελικά καλό; Μήπως δημιουργεί ένα αίσθημα εφησυχασμού ότι υπάρχει απεριόριστος χώρος και χρόνος για το κυβερνητικό έργο, ενώ τα προβλήματα είναι υπαρκτά και οι πολίτες έχουν απαιτήσεις από την κυβέρνηση;
Κανένας εφησυχασμός. Η κυβέρνηση πορεύεται με τα πόδια καλά γειωμένα, πατώντας σταθερά στη γη. Το αποτέλεσμα των διπλών εθνικών εκλογών δεν το εκλάβαμε σαν λευκή επιταγή στη ΝΔ αλλά ως ισχυρό αίτημα να αλλάξουμε όσα μας ταλαιπωρούν, όσα μας πληγώνουν και όσα μας θυμώνουν. Να σαρώσουμε ο,τι μας κρατάει πίσω, να εφαρμόσουμε ακόμη πιο αποφασιστικά τη μεταρρυθμιστική μας ατζέντα για να βελτιώσουμε τη ζωή και τις προοπτικές των πολιτών. Το 41% που πήρε η ΝΔ είναι και ο πήχης της ευθύνης μας. Το έχουμε πει και το εννοούμε: αντίπαλος της Ν.Δ. και της κυβέρνησης παραμένουν τα προβλήματα των πολιτών και του βαθέος κράτους, που αντιστέκεται, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, και όχι το τι συμβαίνει στα άλλα κόμματα.
Θα ζητήσω ένα σχόλιό σας για τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν θα ήθελα να σχολιάσω τις εσωτερικές διεργασίες και εξελίξεις σε οποιονδήποτε πολιτικό φορέα ακόμη και αν πρόκειται για το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης που εκ των πραγμάτων έχει ενισχυμένο πολιτικό και κοινοβουλευτικό ρόλο. Ασφαλώς παρακολουθούμε, αυτό μας ενδιαφέρει και αυτό περιμένουμε από τον ΣΥΡΙΖΑ τις πολιτικές του θέσεις και προτάσεις. Ως προς αυτό ομολογώ ότι δεν έχουμε ακόμη καταλάβει τι ακριβώς πρεσβεύει η νέα ηγεσία του κόμματος, εκτός από τη θερμή πίστη της για την «αμεσοδημακρατία» ότι δήθεν θα λύσει αυτομάτως όλα τα προβλήματα της χωρας.
Και δυστυχώς παρατηρούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και υπό τη νέα ηγεσία του επιμένει στον λαϊκισμό και την τοξικότητα, παρότι καταδικάστηκαν στη διπλή εθνική κάλπη. Για εμάς, όπως προανέφερα, αυτός είναι ο πήχης, τα μικρά και μεγάλα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε ως χώρα και ως κοινωνία για να «Γίνουμε Ευρώπη». Πιστεύουμε σε μία φιλελεύθερη δημοκρατία και στην ανοικτή οικονομία, σε ένα δίκαιο κράτος, σε μια κοινωνία αξιοπρέπειας και υπερηφάνειας για την οποία πρέπει να συστρατεύονται τόσο οι δημόσιες όσο και οι ιδιωτικές δυνάμεις.
Μήπως οι εξελίξεις αυτές, η αποδυνάμωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατ' αυτόν τον τρόπο έχει τελικά επιπτώσεις στην ουσιαστική λειτουργία του πολιτικού συστήματος;
Αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος η ύπαρξη αντιπολίτευσης, αξιωματικής όσο και της ελάσσονος. Όχι μόνο για να ασκεί υπεύθυνο, αξιόπιστο, εποικοδομητικό και όχι ισοπεδωτικό έλεγχο στην εκάστοτε κυβέρνηση αλλά και να συμβάλλει με σχέδια, ιδέες και κοστολογημένες προτάσεις στην αντιμετώπιση των προβλημάτων.
Τα αποτελέσματα της διπλής εκλογικής αναμέτρησης το Μάιο και το Ιούνιο έδειξαν ότι η κοινωνία μας έκλεισε οριστικά έναν πολυετή κύκλο καθυστέρησης και διχασμού, ψέματος, άρνησης και τοξικότητας, με την τετραετία 2019 - 2023 να γίνεται η γέφυρα προς μια νέα εποχή. Δεν είμαστε πια στους καιρούς των απατηλών φωνών, των υποσχέσεων δίχως αντίκρισμα. Προτεραιότητα σήμερα έχει η συνέπεια μεταξύ λόγων και πράξεων και η παραγωγή χειροπιαστού αποτελέσματος. Η νέα πραγματικότητα δηλώνει ότι σε έναν βαθμό ότι έχουν ξεθωριάσει παλιές διαχωριστικές γραμμές και στη θέση τους αναδύονται νέα δίπολα, πολύ πιο σύνθετα διλήμματα, με πρώτο το «πρόοδος-οπισθοδρόμηση». Αυτό πρέπει να το λάβει υπόψη όλο το πολιτικό σύστημα.
Υπάρχει και η επίπτωση αυτής την πολιτικής κυριαρχίας της ΝΔ και σε θέματα συμπεριφορών, είχαμε το παράδειγμα των δηλώσεων του Άδωνι Γεωργιάδη, ενώ ο κ. Μητσοτάκης έχει ήδη προειδοποιήσει τα στελέχη να είναι προσεκτικά στις τοποθετήσεις τους. Διακρίνετε αλαζονικές συμπεριφορές; Και θα υπάρξει και κάτι πλην της παραίνεσης για την αντιμετώπισή τους;
Ένα από τα χαρακτηριστικά του νέου υποδείγματος διακυβέρνησης από το 2019 και μετά είναι η αναγνώριση τυχόν λαθών και η ανάληψη ευθύνης και μάλιστα στο υψηλότερο επίπεδο από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Αυτό προφανώς δεν συνάδει με τα περί «αλαζονικών συμπεριφορών» που καταλογίζει στην κυβέρνηση ή σε στελέχη της η αντιπολίτευση. Όλοι κρινόμαστε καθημερινά από τους πολίτες.
Προφανώς υπάρχουν και πολύ πιο πρακτικά ζητήματα, που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Η ακρίβεια βρίσκεται στην αιχμή του δόρατος, οι πολίτες, στις δημοσκοπήσεις, την εμφανίζουν ως το μεγαλύτερο πρόβλημα. Τα μέτρα που λαμβάνονται, όπως και οι έλεγχοι, που γίνονται ή τα πρόστιμα, που επιβάλλονται, δεν αλλάζουν τη μεγάλη εικόνα. Τι θα κάνει η κυβέρνηση;
Γνωρίζουμε πόσο δύσκολη είναι η καθημερινότητα των νοικοκυριών εξαιτίας της ακρίβειας και ειδικά στα τρόφιμα που είναι επίμονη. Είναι πράγματι μεγάλο πρόβλημα αλλά όχι αμιγώς ελληνικό πρόβλημα, είναι διεθνές και ευρωπαϊκό. Σύμφωνα με την Eurostat η χώρα μας βρίσκεται ακριβώς στον ευρωπαϊκό μέσο όρο των ανατιμήσεων μαζί με την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα «με ένα νόμο και ένα άρθρο» όπως περίπου ισχυρίζεται η αντιπολίτευση αλλά πήραμε και συνεχίζουμε να παίρνουμε μέτρα που επιφέρουν σημαντική ανακούφιση για τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Η πιο πρόσφατη πρωτοβουλία μας είναι το πρόγραμμα «Μόνιμη μείωση τιμής» που είχε στόχο να ενταχθούν 500 προϊόντα και φτάσαμε ήδη τους 848 κωδικούς από 37 βασικές κατηγορίες. Προηγήθηκαν, θυμίζω, το «Καλάθι του Νοικοκυριού» που επεκτάθηκε έως το τέλος του 2023 και το «Καλάθι των Μαθητών» που προσέφερε τη δυνατότητα στην ελληνική οικογένεια να αγοράσει τα απαραίτητα προϊόντα για τη σχολική χρονιά σε προσιτές τιμές. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που έχει λάβει αυτό το καινοτόμο μέτρο.
Να προσθέσουμε το Μarket pass που στήριξε για 9 μήνες το εισόδημα - κυρίως των πιο αδύναμων νοικοκυριών - και απορρόφησε μεγάλο μέρος της αύξησης του πληθωρισμού στα τρόφιμα. Συνεχίζεται μέχρι το τέλος του χρόνου για τη Θεσσαλία και τον Έβρο.
Άλλα μέτρα; Η αναβαθμισμένη Πλατφόρμα e-katanalotis για να βρίσκουν οι καταναλωτές εύκολα και γρήγορα τα φθηνότερα προϊόντα κοντά τους, η διαφάνεια στις τιμές των οπωροκηπευτικών από τα μεγάλα σούπερ μάρκετ και οι αυστηροό έλεγχοι και τα πρόστιμα. Από την αρχή του έτους έχουν γίνει απο τη ΔΙΜΕΑ σχεδόν 20.000 έλεγχοι και έχουν επιβληθεί πρόστιμα ύψους σχεδόν 8,5 εκατομμυρίων ευρώ, συνυπολογίζοντας τα τελευταία σε 2 μεγάλες εταιρίες, ύψους 1,6 εκατ. ευρώ. Δεν θα σταματήσουμε να αξιοποιούμε κάθε εφικτό εργαλείο έτσι ώστε να περιορίσουμε το πρόβλημα όσο το δυνατόν περισσότερο.
Στηρίξαμε όμως τους πολίτες και με την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος με μόνιμα μέτρα. Με την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 20% τα δυο προηγούμενα χρόνια και κατά 14,5% του μέσου μισθού. Αν συνυπολογίσουμε τη σημαντική μείωση 50 φόρων και εισφορών, τις κρατικές ενισχύσεις σχεδόν 58 δισ. κατά την πανδημία και την ενεργειακή κρίση αλλά και την αύξηση συντάξεων το 2023 - πρώτη φορά μετά την κρίση του 2010 - νομίζω ότι γίνεται αντιληπτό πως όσο πάει καλά η οικονομία θα κάνουμε ο,τι μπορούμε για να στηρίξουμε το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και να απαλύνουμε τις επιπτώσεις των έντονων πληθωριστικών πιέσεων.
Πρόσθετη απόδειξη η διάθεση 352 εκατ. ευρώ ως έκτακτη εισοδηματική ενίσχυση που θα καταβληθούν το Δεκέμβριο συνολικά σε 2,3 εκατ. ευάλωτους πολίτες με χαμηλά εισοδήματα από την υπεραπόδοση του προϋπολογισμού κατά το δεκάμηνο του 2023. Θα δοθεί στους συμπολίτες μας με αναπηρία που παίρνουν επιδόματα από τον ΟΠΕΚΑ, σε όσους παίρνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και σε χαμηλοσυνταξιούχους.
Ξέρετε ότι οι πολίτες κρίνουν τις επιδόσεις της οικονομίας, όχι με τον τρόπο των οίκων αξιολόγησης, αλλά με τα οικονομικά του νοικοκυριού τους. Εκτιμάτε ότι αυτά τα δύο θα συμβαδίσουν τελικά μέσα στην τετραετία; Και υπάρχει κάτι που ανησυχεί την κυβέρνηση στην οικονομία;
Μπορεί οι πολίτες να μην κρίνουν - όπως λέτε - τις καλές επιδόσεις της οικονομίας όπως οι οίκοι αξιολόγησης που μιλούν για «ελληνικό θαύμα» και γι αυτό άλλωστε μας αναβάθμισαν στην επενδυτική βαθμίδα, αλλά καταλαβαίνουν απολύτως ότι χωρίς αυτές θα ήταν δύσκολο αν όχι αδύνατο τέσσερα χρόνια τώρα να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην πανδημία, στην ενεργειακή και πληθωριστική κρίση, να αυξήσουμε μισθούς και να μειώσουμε ασφαλιστικές εισφορές.
Να αποζημιώσουμε αμέσως τους πληγέντες από τις κλιματικές καταστροφές. Να μειώσουμε θεαματικά την ανεργία ακόμη και των γυναικών και των νέων. Οι επιδοματικές πολιτικές είναι ασφαλώς χρήσιμες και ανακουφιστικές αλλά μόνο με δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη μπορούμε να αλλάξουμε προς το καλύτερο την Ελλάδα, να δημιουργήσουμε μόνιμες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, να κρατήσουμε τους νέους στην πατρίδα μας και να φέρουμε πίσω όσους έφυγαν. Είμαστε αισιόδοξοι για την πορεία της οικονομίας μας, το επιβεβαιώνουν και οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν, η Ελλάδα κατέχει την τρίτη καλύτερη επίδοση ως προς τον ρυθμό ανάπτυξης. Βεβαίως ο διεθνής και ο γεωπολιτικός περίγυρος ενέχει αβεβαιότητες και κινδύνους. Παρακολουθούμε ενεργά τα συμβαίνοντα και προσαρμόζουμε τις κινήσεις και τις πολιτικές μας.
Έχουμε μπροστά μας τον χειμώνα, που ενδεχομένως να φέρει και ακραία καιρικά φαινόμενα. Είναι ο κρατικός μηχανισμός προετοιμασμένος; Έχει αλλάξει κάτι από τα προηγούμενα χρόνια, που να κάνει όλους εμάς να αισθανόμαστε ότι θα μπορεί να αντιμετωπιστεί καλύτερα ό,τι συμβεί;
Η συγκρότηση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας για να μπορεί να διαχειριστεί τις πολλές και διαφορετικές κρίσεις και καταστροφές που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία χρόνια είναι από τις πρώτες προτεραιότητες που έθεσε η Κυβέρνηση από τον Ιούλιο του 2019. Πρόκειται για μία διαρκή μεταρρύθμιση, καθώς, επί της ουσίας δεν υπήρχε μηχανισμός πολιτικής προστασίας και οι κρατικές δυνατότητες διαχείρισης καταστροφών ήταν περιορισμένες. Τονίζω μάλιστα πως αυτή η μεταρρύθμιση γίνεται παράλληλα με τη διαχείριση κρίσεων, όπως η πανδημία.
Η πρώτη φάση της μεταρρύθμισης περιελάμβανε θεσμικές και δομικές αλλαγές: α) τη αναβάθμιση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, β) τη θεσμοθέτηση Εθνικού Μηχανισμού Διαχείρισης Κρίσεων και Καταστροφών και φυσικά 3) τη συγκρότηση Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Παράλληλα όμως έπρεπε να βελτιώσουμε άμεσα την επιχειρησιακή μας δυνατότητα, με την πλήρη εφαρμογή του 112, τη σημαντική αύξηση των εναέριων μέσων, την έμφαση στην πρόληψη με καθαρισμούς δασών και αντιπυρικές ζώνες που έγιναν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, τη δημιουργία του σώματος των Δασοκομάντο και άλλες πρωτοβουλίες, όπως η δόμηση στην πράξη μιας διυπηρεσιακής συνεργασίας, όπου όλοι πρώτοι ανταποκριτές δουλεύουν μαζί ήδη από τον σχεδιασμό.
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως είναι όλα τέλεια ή πως δεν υπάρχουν ακόμη πρωτοβουλίες που πρέπει να τρέξουν. Αλλάζουμε γιατί μαθαίνουμε από τα λάθη μας, όπως για παράδειγμα η συγκρότηση του αυτόνομου Υπουργείου μετά τις μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριου΄του 2021 ή οι αλλαγές στο σχεδιασμό αντιπλημμυρικών έργων μετά την πρόσφατη καταστροφή στην Θεσσαλία. Επίσης, διορθώνουμε δομικές ανεπάρκειες, όπως η συγκρότηση του πυλώνα της αρωγής στις φυσικές καταστροφές, που μας βοηθά να έρθουμε πιο κοντά σε αυτό που λέμε ολοκληρωμένη διαχείριση του κύκλου μιας καταστροφής. Ο τομέας που έχουμε εστιάσει τις πρωτοβουλίες μας αυτή την περίοδο είναι η συστηματική αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και επιστημονικής γνώσης.
Προχωράμε στην υλοποίηση του Προγράμματος ΑΙΓΙΣ που θα δώσει τη δυνατότητα να αναβαθμιστεί καταλυτικά η πολιτική προστασία με τεχνολογικά μέσα, με σημαντική εδώ βοήθεια και από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ενώ φέρνουμε την επιστημονική γνώση φορέων όπως η ΕΜΥ και το Εθνικό Αστεροσκοπείο κοντά στον επιχειρησιακό σχεδιασμό, ώστε να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε μοντέλα πρόβλεψης και εξέλιξης καταστροφών που θα βοηθήσουν τόσο στην καλύτερη προετοιμασία και πρόληψη, όσο και στην αποτελεσματικότερη ανταπόκριση.
Τα μεγάλα έργα, που πρέπει να γίνουν σε τοπικό επίπεδο και σε αυτόν τον τομέα, θα χρειαστούν την άμεση συνεργασία της κυβέρνησης με τους νεοεκλεγέντες δημάρχους και περιφερειάρχες. Θα υπάρχει αυτή η συνεργασία; Είδαμε, για παράδειγμα, τις πρώτες εντάσεις με τον νέο δήμαρχο Αθηναίων.
Η κυβέρνηση και στη δεύτερη θητεία της θα παραμείνει προσηλωμένη στην κοινή προσπάθεια με την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού - την οποία στήριξε και θα συνεχίσει στηρίζει - για να βελτιωθεί η ζωή των πολιτών σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας, από το πιο μικρό χωριό μέχρι τα μεγάλα αστικά κέντρα. Προσβλέπουμε σε μια γόνιμη και παραγωγική συνεργασία με όλους τους εκλεγμένους Περιφερειάρχες και Δημάρχους για να υλοποιηθούν τα πάνω από 5.900 κρίσιμα έργα που περιλαμβάνονται στα 12 Περιφερειακά Αναπτυξιακά Σχέδια με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους άνω των 60 δισ. ευρώ.
Δεν υπήρξε καμία ένταση με τον νέο δήμαρχο της Αθήνας, θυμίζω τον είδε πρόσφατα ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο Μέγαρο Μαξίμου και είχαν μια ουσιαστική συζήτηση. Αυτό που λέμε εμείς ως κυβέρνηση είναι ότι το κυκλοφοριακό στην Αθήνα είναι μεγάλο και σύνθετο ζήτημα που δεν λύνεται εύκολα. Πρέπει να αποτρέψουμε σταδιακά τη χρήση του αυτοκινήτου στο κέντρο της Αθήνας, αυξάνοντας ταυτόχρονα και βελτιώνοντας το μεταφορικό έργο των ΜΜΜ, γι αυτό και δεν πρέπει να ξανανοίξει η Βασιλίσσης Όλγας. Όσο για το Μετρό θα προχωρήσει όπως ακριβώς έχει σχεδιαστεί, οι αντιδράσεις είναι ευάριθμες και υπερβολικές. Όταν ολοκληρωθεί η γραμμή 4 θα ανακουφίσει την πόλη.
