Abdulnasser Gharem, Camouflage (2017) © Gharem Studio, Abdulnasser Gharem & Edge of Arabia
Ο Σαουδάραβας καλλιτέχνης Abdulnasser Gharem είναι γνωστός για το πολιτικό και κοινωνικό έργο του, το οποίο εμπνέεται από τη μουσουλμανική κληρονομιά του. Ο Gharem, ο οποίος μέχρι πρόσφατα ήταν υπολοχαγός στο στρατό της Σαουδικής Αραβίας, πραγματοποίησε τη πρώτη του αμερικανική ατομική έκθεση την περασμένη άνοιξη στο Los Angeles County Museum of Art (Lacma). Η έκθεση, η οποία διοργανώθηκε με το King Abdulaziz Center for World Culture, περιελάμβανε 11 έργα, μεταξύ των οποίων ένα νέο πίνακα και γλυπτό, τα οποία δημιουργήθηκαν έχοντας υπόψιν τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Δύο από τους αεροπειρατές ήταν πρώην συμμαθητές του Gharem. Μιλά για τη συγκεκριμένη έκθεση και περιγράφει τις επιθέσεις ως μια στιγμή που «ο κόσμος έμεινε ακίνητος».
Συνέντευξη στην Aimee Dawson
Πώς προέκυψε η έκθεση στο Lacma;
To 2010, η πρωτοβουλία τέχνης που συνίδρυσα, η Edge of Arabia, έκανε μια έκθεση στο Kingdom Tower στη (σαουδική πρωτεύουσα) Ριάντ. Ήταν μια μικρή έκθεση, σε ένα χώρο σα διάδρομο, αλλά ξαφνικά εμφανίστηκε ο Michael Govan, ο διευθυντής του Lacma. Λάτρεψε τα έργα και μιλήσαμε αρκετά. Λίγο αργότερα, το μουσείο αγόρασε το πρώτο έργο από τη δουλειά μου για τη συλλογή τους, το βίντεο The Path (Siraat) (2007). Το μουσείο παρακολουθεί το έργο μου από τότε.
Το Lacma έχει τη μεγαλύτερη συλλογή σύγχρονης μεσανατολικής τέχνης από οποιοδήποτε άλλο μουσείο των ΗΠΑ και, μετά το Ιράν, η Σαουδική Αραβία είναι το έθνος που εκπροσωπείται περισσότερο στη συλλογή. Τι πιστεύετε ότι τροφοδοτεί το ενδιαφέρον για την τέχνη από αυτές τις χώρες;
Νομίζω ότι η Σαουδική Αραβία και το Ιράν έχουν κάτι κοινό, καθώς οι καλλιτέχνες εκεί δεν έχουν πλατφόρμες όπου μπορούν να παρουσιάσουν την τέχνη τους και να συζητήσουν ορισμένα θέματα. Οι νόμοι σχετικά με τις ελευθερίες και στις δύο χώρες κάνουν δύσκολο το να εκτεθούν έργα. Η ομάδα του Lacma είναι σαν ερευνητές και ανακαλύπτουν αυτούς τους καλλιτέχνες. Μας δίνουν το χώρο να κάνουμε τις δηλώσεις μας χωρίς καμία πίεση ή επιρροή.
Η έκθεσή σας έγινε σε μια εποχή δύσκολων σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και ορισμένων χωρών της Μέσης Ανατολής, με την πρόσφατη απαγόρευση ταξιδιών από τον Προέδρο Τραμπ. Πιστεύετε ότι είναι μια σημαντική στιγμή για να έχουμε μια τέτοια έκθεση στις ΗΠΑ;
Μερικά από τα έργα αντικατοπτρίζουν το τι συμβαίνει τόσο στη Σαουδική Αραβία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά δεν παίρνω κάποια πλευρά. Απλώς προσπαθώ να είμαι ένας καθρέφτης της κοινωνίας μου. Προσπαθώ να ενεργοποιήσω τις ιδέες και τις ιδεολογίες των ανθρώπων και να τους ρωτήσω τι σκέφτονται.
Πρόσφατα ιδρύσατε το Gharem Studio στο Ριάντ, το οποίο δίνει στους νέους καλλιτέχνες της Σαουδικής Αραβίας χώρο για να εργαστούν και να μοιραστούν ιδέες και να τους βοηθά να δημιουργήσουν ένα δίκτυο. Γιατί ανοίξατε το εργαστήριο;
Δεν έχουμε μουσείο στη Σαουδική Αραβία και το εργαστήριο είναι μια ταπεινή προσπάθεια. Η νεότερη γενιά στη χώρα είναι τόσο ταλαντούχα και κανείς δεν ακούει τις φωνές τους. Μαθαίνω από αυτούς, για να είμαι ειλικρινής. Είμαι καλλιτέχνης στη Σαουδική Αραβία και γι' αυτό πρέπει να δουλέψω με το τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω εκεί. Είναι μια αποστολή –είναι κάτι περισσότερο από την παραγωγή έργων τέχνης και την έκθεσή τους σε μια γκαλερί.
