Oι επιθέσεις κατά των ανδρών του ΟΗΕ στη «νεκρή ζώνη» από τους Τουρκοκύπριους εντάσσονται σε μια προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων από το ψευδοκράτος, το οποίο δρα σε συνεννόηση με την Τουρκία. Στόχος των ενεργειών αυτών είναι η συζήτηση σε διεθνές επίπεδο για το καθεστώς στην Κύπρο. Αν και η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας ήταν άμεση, με την καταδίκη των ενεργειών, θα φανεί σε δεύτερο επίπεδο αν είναι διατεθειμένη να προβεί σε κυρώσεις.
Την ίδια στιγμή η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί διπλωματικά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ενώ η Ρωσία δυνητικά θα μπορούσε να «μπλοκάρει» ελληνικές προτάσεις κατά της τουρκοκυπριακής πλευράς στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Τα παραπάνω, μεταξύ άλλων, αναφέρει στο Liberal ο Κώστας Υφαντής, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Τι ώθησε τους Τουρκοκύπριους στις καταδικαστέες ενέργειες εναντίον των μελών της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο; Εντάσσεται η συγκεκριμένη επίθεση σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό;
Κάθε απόπειρα ερμηνείας πρέπει να λάβει υπόψη της την de jure διχοτόμηση. Θα μπορούσε, λοιπόν κανείς να υποθέσει ότι στην πολύ προσεκτική και σταδιακή προσπάθεια δημιουργίας νέων τετελεσμένων εντάσσεται και το τελευταίο επεισόδιο.
Έχουν προηγηθεί απόπειρες και οι σχεδιασμοί στα Βαρώσια και τώρα βλέπουμε τους Τουρκοκύπριους προφανώς με την έγκριση, αν όχι την ενθάρρυνση της Άγκυρας, να προσπαθούν να δημιουργήσουν μια κρίση μέσα από μια σύγκρουση με τις δυνάμεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η παρουσία του ΟΗΕ και τα ψηφίσματα είναι ο ανασταλτικός παράγοντας στους τουρκικούς και τουρκοκυπριακούς σχεδιασμούς. Είναι ό,τι εμποδίζει την Τουρκία να επιτύχει την αναγνώριση των κατεχομένων.
Πιθανότατα, ο σχεδιασμός αυτήν τη στιγμή είναι μέσα από μια προβοκάτσια, το θέμα να οδηγηθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όπου θα εκτεθούν οι τουρκικές «θέσεις», περί κυριαρχικής ισότητας και θα γίνει μια προσπάθεια να ανατραπεί, τώρα στο έδαφος και μετά σε επίπεδο διεθνούς κοινότητας, το status quo.
Πώς αξιολογείτε την άμεση παρέμβαση του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και της ΕΕ που καταδίκασαν τις ενέργειες κατά των μελών της ειρηνευτικής δύναμης, κάνοντας λόγο για «έγκλημα διεθνούς δικαίου»;
Η αντίδραση τους ήταν άμεση και σκληρή, σε διπλωματικό επίπεδο. Άρα αξιολογείται ως θετική η πρώτη αντίδραση. Θα φανεί εάν η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι προχωρήσουν σε νέα τετελεσμένα.
Δηλαδή, επέκταση της κατοχικής γραμμής στη «νεκρή ζώνη». Θα φανεί αν υπάρχει δυνατότητα και διάθεση για να επιβληθούν κυρώσεις από τη διεθνή κοινότητα. Αυτό θα είναι το επόμενο μεγάλο «τεστ». Αν πρέπει να μαντέψουμε, πάντως, θα λέγαμε ότι, πιθανότατα, η Άγκυρα και οι Τουρκοκύπριοι έχουν υπολογίσει αυτές τις αντιδράσεις και έχουν αποφασίσει να αναλάβουν το κόστος, δημιουργώντας, όπως είπα και νωρίτερα, νέα τετελεσμένα. Πιέζοντας έτσι τη διεθνή κοινότητα, αλλά και κυρίως την Κυπριακή Δημοκρατία να διαπραγματευτεί. Θέτοντας στην ουσία ένα δίλημμα το οποίο διατυπώνεται ως εξής: «Είτε διαπραγματευόμαστε για να βρούμε μια λύση, αλλά με δύο χωριστά κράτη ή προχωράμε σε νέα τετελεσμένα όπως στα Βαρώσια και όχι μόνο εκεί.
Ποια είναι τα εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ελλάδα κατά αυτών των ενεργειών;
Τα εργαλεία είναι γνωστά. Είναι διπλωματικά. Το ίδιο ισχύει και για την Κυπριακή Δημοκρατία. Η κινητοποίηση, δηλαδή, σε επίπεδο ΟΗΕ και κυρίως Συμβουλίου Ασφαλείας και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε ό,τι αφορά στην ΕΕ τα πράγματα πιθανότατα θα είναι πιο εύκολα. Στο Συμβούλιο Ασφαλείας μένει να δούμε τη στάση που θα κρατήσει η Ρωσία.
Πώς η Ρωσία θα μπορούσε να «μπλοκάρει» ελληνικές θέσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ;
Δεν αποκλείεται, αν λάβει κανείς υπόψη τις τελευταίες κινήσεις της Ρωσίας με την έκταση των αρμοδιοτήτων του προξενείου της στα κατεχόμενα. Παρόλο που δεν συνιστά αναγνώριση, είναι μια κίνηση, η οποία έρχεται μετά από πάρα πολλά χρόνια.
Ας σκεφτεί κανείς ότι η Ρωσία θα ήθελε πάρα πολύ να δημιουργήσει ένα ρήγμα στο ΝΑΤΟ και τι πιο εύκολο από το να τραυματίσει την προσπάθεια επαναπροσέγγισης Ελλάδας -Τουρκίας, σε συνεννόηση βεβαίως με την Άγκυρα; Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν δεν υπάρχει «κρυφή ατζέντα» της Μόσχας ή κάποιας άλλης χώρας, το προφανές είναι μια προσπάθεια δημιουργίας νέων τετελεσμένων που θα αυξήσει, θεωρητικά, την πίεση και σε επίπεδο διεθνούς κοινότητας και στη Λευκωσία.
