Το μήνυμα που αναμένεται να στείλει σήμερα με εύσχημο τρόπο ο Μπλίνκεν προς την Άγκυρα είναι ότι «αν δεν τελειώσετε με το παζάρι για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», θα προχωρήσει η πώληση των F-35 προς την Ελλάδα, όχι όμως και των F-16 στην Τουρκία, σημειώνει στο Liberal, ο Κώστας Υφαντής, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Και εξηγεί ότι ο λόγος που οι Αμερικανοί έχουν «πακετάρει» τα F-35 με τα F-16 και τη Σουηδία δεν είναι μόνο για να καλοπιάσουν την Άγκυρα, μέσα από ένα σκεπτικό ότι δεν επιθυμούμε να ενισχυθεί τόσο πολύ η υπεροπλία της Ελλάδας στους αιθέρες. Αλλά στην ουσία για να την εκβιάσουν με τη λογική ότι «αν συνεχίσετε να κωλυσιεργείτε στο θέμα Σουηδία, δεν μπορούμε να καθυστερήσουμε τη διάθεση των F-35, καθώς τα έχει εγκρίνει το Κογκρέσο».
Επισημαίνει πόσο σημαντική είναι η σημερινή επίσκεψη Μπλίνκεν στη Σούδα και η συνάντηση με τον Κυρ. Μητσοτάκη, γιατί δείχνει ότι η σημασία της βάσης και συνολικά της Ελλάδας αναβαθμίζεται συνεχώς σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία στην Αν.Μεσόγειο.
Δεν βλέπει ωστόσο να φέρνει κέρδη η περιοδεία του Αμερικανού ΥΠΕΞ στη Μ.Ανατολή, που γίνεται για να διασφαλίσει τη μη επέκταση του πολέμου, όχι για να προωθηθεί κάποιο σχέδιο άμεσης κατάπαυσης του πυρός. Αυτό, όπως λέει, δεν υπάρχει, ούτε και κάποιος οδικός χάρτης για την επόμενη ημέρα. Οι πάντες περιμένουν τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις να φτάσουν σε ένα τέτοιο επιχειρησιακό σημείο, έτσι ώστε, να είναι πολιτικά και στρατιωτικά βιώσιμο για το Ισραήλ να σταματήσει και οι Αμερικανοί το γνωρίζουν καλά.
Συνέντευξη στον Γ. Φιντικάκη
Τι περιμένουμε από την επίσκεψη Μπλίνκεν στη Μ. Ανατολή;
Είναι η τέταρτη επίσκεψη του Αμερικάνου ΥΠΕΞ στη Μ.Ανατολή από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος εδώ και τρεις μήνες. Ο πιο βασικός στόχος της περιοδείας είναι η μη επέκταση του πολέμου. Εκτός από την αμερικανική στρατιωτική παρουσία, ο Μπλίνκεν θέλει να θυμίσει σε όλες τις πλευρές ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται διπλωματικά στην περιοχή και να στείλει το μήνυμα σε χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, ακόμη και ο Λίβανος ότι θα κάνουν ότι είναι δυνατόν έτσι ώστε να μην επεκταθεί η σύγκρουση σε περιφερειακό επίπεδο.
Ο δεύτερος στόχος είναι η άρση των όποιων εμποδίων υπάρχουν για την ανθρωπιστική βοήθεια και ο τρίτος στόχος είναι η ενίσχυση των προσπαθειών για απελευθέρωση των ομήρων.
Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τους διεθνείς αναλυτές και τη δική μου εκτίμηση, κάποιο σχέδιο στο τραπέζι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση κατάπαυση του πυρός και θα περιελάμβανε έναν οδικό χάρτη για την επόμενη ημέρα. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας θα συνεχιστούν, οι ΗΠΑ - όσο και αν οι ίδιες, όπως και οι σύμμαχοι τους στην περιοχή, έρχονται σε δύσκολη θέση - ούτε θέλουν, αλλά ούτε και μπορούν να πιέσουν το Ισραήλ, πέρα από κάποιο όριο.
Άρα, παραμένει ο κίνδυνος μιας γενικότερης ανάφλεξης;
Η επόμενη ημέρα θα διαμορφωθεί από τις εξελίξεις στο πεδίο της μάχης. Διπλωματική διεργασία (τουλάχιστον που να ξέρουμε), δεν υπάρχει. Όλοι περιμένουν τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις να φτάσουν σε ένα τέτοιο επιχειρησιακό σημείο, έτσι ώστε, να είναι πολιτικά και στρατιωτικά βιώσιμο για το Ισραήλ να σταματήσει. Έστω και προσωρινά.
Πώς συνδέεται η πώληση των F-16 στην Τουρκία με την τυπική έγκριση της πώλησης των F-35 προς την Ελλάδα;
Εκτιμώ ότι αυτό που θα ειπωθεί πολύ διακριτικά είναι ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν μπορεί να καθυστερήσει περαιτέρω την τυπική έγκριση της πώλησης των F-35 στην Ελλάδα.
Και ότι αν η Τουρκία δεν εγκρίνει άμεσα την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ότι είναι πολύ πιθανό ο Λευκός Οίκος να «αποσυνδέσει» τα F-35 από τα F-16. Αυτό θα χρησιμοποιηθεί αρκετά διακριτικά ως μέσο πίεσης των Αμερικανών προς την Άγκυρα: Τα δύο εξοπλιστικά προγράμματα πηγαίνουν μαζί, αλλά αν συνεχίστε να κωλυσιεργείτε και να μπλοκάρετε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, θα τα «αποσυνδέσουμε». Και θα προχωρήσει η πώληση των F-35 προς την Ελλάδα, όχι όμως και των F-16 στην Τουρκία.
Αντιλαμβάνεσθε φυσικά ότι κάτι τέτοιο θα ειπωθεί με ένα πολύ εύσχημο τρόπο, προβάλλοντας τις αντιρρήσεις που εκφράζει το Κογκρέσο, όπου το κλίμα παραμένει αρνητικό για την Τουρκία, κ.ό.κ.
Ο λόγος που οι Αμερικανοί έχουν «πακετάρει» τα F-35 με τα F-16 και τη Σουηδία ήταν αφενός για να καλοπιάσουν την Άγκυρα, μέσα από ένα σκεπτικό ότι δεν επιθυμούμε να ενισχυθεί τόσο πολύ η υπεροπλία της Ελλάδας στους αιθέρες έναντι της Τουρκίας, αλλά στην ουσία για να τους εκβιάσουν με τη λογική ότι «αν συνεχίσετε να κωλυσιεργείτε στο θέμα Σουηδία, δεν μπορούμε να καθυστερήσουμε τη διάθεση των F-35, καθώς τα έχει εγκρίνει το Κογκρέσο».
Είναι επί της ουσίας ένας σχεδιασμός από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εν γνώσει μας, ο οποίος έχει τη μορφή άσκησης πίεσης προς την Τουρκία «εγκρίνετε την ένταξη της Σουηδίας και παίρνετε F-16 και η Ελλάδα τα F-35, σε διαφορετική περίπτωση προχωρά μόνο η συμφωνία με την Ελλάδα».
Τι αναδεικνύει η επίσκεψη Μπλίνκεν στη Σούδα και η συνάντηση με τον Κυρ. Μητσοτάκη;
Δεν είναι μόνο συμβολικού, αλλά και ουσιαστικού χαρακτήρα, καθώς δείχνει ότι η σημασία της Σούδας και συνολικά της Ελλάδας θα αναβαθμίζεται συνεχώς σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία στην Αν. Μεσόγειο, με τόσο ευαίσθητες ισορροπίες από τον Κόλπο μέχρι και τη Λιβύη. Η Ελλάδα, μετά το Ισραήλ είναι ο πιο σημαντικός στρατηγικός εταίρος της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα αποτελεί μέρος του προγράμματος της επίσκεψης. Αναδεικνύει την αυτόνομη σημασία της Σούδας αλλά και ο ζωτικής σημασίας ρόλος της Ελλάδας.
