Υπάλληλοι του Sotheby''s κουβαλούν τον πίνακα Orange Sports Figure (1982) του Jean-Michel Basquiat © AFP
Η αγορά της τέχνης εισέρχεται σε μια "νέα εποχή ευημερίας", η οποία τροφοδοτείται για πρώτη φορά από τις ανοδικές τιμές για σύγχρονη τέχνη, σύμφωνα το μεγαλύτερ δείκτη για την αγορά της τέχνης, το Artprice.
Δεν ήταν τυχαία τα 110,5 εκατομμύρια δολλάρια (93 εκατομμύρια ευρώ) που δόθηκαν το Μάιο για έναν πίνακα του μαύρου νεοϋορκέζου καλλιτέχνη Jean-Michel Basquiat.
Αυτή η τιμή που έχει εκτινάξει την αξία του καλλιτέχνη στη στρατόσφαιρα "περιγράφει μια βαθιά αλλαγή συμπεριφοράς στην αγορά", λόπως αναγράφεται στην αναφορά εξαμήνου του Artprice, η οποία δείχνει ότι "οι συλλέκτες είναι απόλυτα πρόθυμοι να πληρώσουν εξίσου τεράστια ποσά για αριστουργήματα τόσο ιστορικής όσο και σύγχρονης τέχνης".
Βέβαια, ο Basquiat, ο οποίος ξεκίνησε ως καλλιτέχνης του δρόμου κάνοντας γκραφίτι και είναι πλέον έκτος στη λίστα των καλλιτεχνών με τα πιο ακριβά έργα που έχουν πουληθεί ποτέ σε δημοπρασία, μοιράζεται ένα κοινό χαρακτηριστικό με τους Picasso, Francis Bacon, Modigliani, Giacometti και Edvard Munch που προηγούνται στη λίστα: είναι νεκρός. Πέθανε στα 27 του από υπερβολική δόση ηρωίνης και το γεγονός ότι δεν πρόκειται να κυκλοφορήσουν άλλα έργα του στην αγορά αυτόματα αυξάνει τη ζήτηση από τους συλλέκτες.
"Η νέα εποχή ευημερίας στην οποία έχει μπει η αγορά της τέχνης τροφοδοτείται, για πρώτη φορά στην ιστορία, από τη σύγχρονη τέχνη", προσθέτει η αναφορά της βάσης δεδομένων.
"Αυτό αποτελεί μια ιστορική εξέλιξη στην ιστορία της τέχνης και μια αδιαμφισβήτητη ένδειξη εμπιστοσύνης της αγοράς της τέχνης στους εν ζωή καλλιτέχνες."
Η ζήτηση για έργα σύγχρονης τέχνης ήταν παραδοσιακά το πιο αδύναμο μέρος της αγοράς της τέχνης, αλλά το μερίδιό του έχει αυξηθεί στο πενταπλάσιο από το 2000, είπε το Artprice.
Η δίψα για έργα του Basquiat, η φήμη του οποίου ανεβαίνει σταθερά από το 1988 (το έτος θανάτου του), δεν είναι η μόνη κινητήριος δύναμη στις δημοπρασίες σύγχρονης τέχνης.
Οι πωλήσεις ανέβηκαν συνολικά κατά 9% μέχρι το τέλος Ιουνίου, σύμφωνα με το Artprice.
"Αυτή η νέα δυναμική είναι το αποτέλεσμα μιας σταδιακής μεταμόρφωσης της αγοράς της τέχνης", είπε στο AFP ο ιδρυτής του δείκτη Thierry Ehrmann. "Από το 2000, οι συλλέκτες έχουν δείξει αυξανόμενο ενδιαφέρον για έργα που δημιουργήθηκαν κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και τις αρχές του 21ου αιώνα."
Οι ΗΠΑ ξεπερνούν την Κίνα
Ο Ehrmann είπε ότι εν μέρει ο λόγος αυτής της ορμής προς τη σύγχρονη τέχνη είναι ότι οι αγοραστές "βρίσκουν πιο σπάνια αριστουργήματα παλαιότερης τέχνης".
"Η σύγχρονη τέχνη έχει γίνει οικονομικός δείκτης", προσέθεσε ο Ehrmann, "ο οποίος αναμένεται να έχει άνοδο αναλογικά".
Η αύξηση στις τιμές έργων από εν ζωή καλλιτέχνες βοήθησε ατο να ανέβει κατά 5,3% η συνολική αγορά, βγάζοντάς την από μια διετή πτώση.
Το Artprice είπε ότι η ευημερούσα αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών ηγήθηκε της αγοράς, με ένα σύνολο 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μια άνοδος της τάξεως του 28%, η οποία την έσπρωξε λίγο πιο μπροστά από την Κίνα, όπου οι δημοπρασίες επέφεραν συνολικά 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αλλά η Κίνα, η οποία πλέον μονομαχεί συχνά με τις ΗΠΑ για τον τίτλο της υπερδύναμης της αγοράς της τέχνης, μπορεί να ξαναπάρει την πρώτη θέση αργότερα μέσα στη χρονιά "καθώς η Κίνα συνήθως αποφέρει μεγαλύτερα ποσά κατά το δεύτερο μισό του έτους", όπως αναφέρεται.
Δεδομένου αυτού, η κινέζικη αγορά αναδιπλώνεται, σύμφωνα με το Artprtice, με σημάδια αναδόμησης της αγοράς.
Παρόλα αυτά, το Artprice επιμένει ότι η κινέζικη αγορά "συνολικά παραμένει σταθερή".
"Μετά από ένα μεγάλο αριθμό τιμών-ρεκόρ, η αγορά τέχνης της χώρας επιδεικνύει μια υγιή φδιορθωτική τάση, η οποία ουσιαστικά αποτελεί το υπόστρωμα αυτής της επανερχόμενης θεωρίας για μια κερδοσκοπική φούσκα", συμπεραίνει η κατακλείδα της αναφοράς.
Λέει πως ένας από τους δείκτες-κλειδιά της αγοράς -το ποσοστό έργων που παρέμειναν απούλητα στις δημοπρασίες- έχει πέσει στα ίδια επίπεδα με τότε που η κινέζικη αγορά βρισκόταν στο απόγειό της, δηλαδή το 2013 και το 2014.
Αλλά κάποιες χώρες υποφέρουν ακόμη ξεκάθαρα από τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Η Ισπανία παρουσιάζει μία δραματική πτώση της τάξεως του 30% στην αγορά της, κάτι που την τοποθετεί πίσω από την Πολωνία, την Τουρκία και το Ισραήλ στην παγκόσμια κατάταξη.
Ο Basquiat δεν είναι ο μόνος καλλιτέχνης του οποίου τα έργα έχουν φτάσει σε νέα ύψη τιμών. Ένα διπλό ρεκόρ σημειώθηκε για καμβάδες του Kandinsky στο Sotheby''s στο Λονδίνο τον Ιούνιο, με δύο πίνακες πριν τον Α'' Παγκόσμιο Πόλεμο να πιάνουν 26, 8 εκατομμύρια και 42,3 εκατομμύρια δολάρια αντίστοιχα.
Πηγές: AFP, themalaymailonline.com
