Joseph Wright of Derby, An Academy by Lamplight © Sotheby''s
Ένα από τα πράγματα που είχαν συζητηθεί μετά την τιμή-ρεκόρ όλων των εποχών των 450 εκατομμυρίων δολαρίων για τον πίνακα Salvator Mundi του Λεονάρντο ντα Βίντσι, ήταν το εάν αυτό θα τονώσει την αγορά για έργα Μεγάλων Δασκάλων της ζωγραφικής γενικότερα.
Η συγκεκριμένη, λοιπόν, κατηγορία της αγοράς τέχνης πέρασε αισίως το πρώτο τεστ στις αρχές του μήνα, όταν οι σχετικές δημοπρασίες των Sotheby's, Bonhams και Christie's στο Λονδίνο συγκέντρωσαν 58,2 εκατομμύρια λίρες, ένα ποσό που είναι κατά 48,5% μεγαλύτερο από το αντίστοιχο που συγκεντρώθηκε πέρυσι το χειμώνα. Αν και δεν υπάρχει σύγκριση με το ποσό που συγκεντρώθηκε για τον πίνακα του ντα Βίντσι, ο γενικός διευθυντής για την κατηγορία των Μεγάλων Δασκάλων του οίκου Christie's, Karl Hermanns, είπε ότι όντως παρατήρησαν αυξημένη αυτοπεποίθηση στους αγοραστές, οι οποίοι έκαναν εγγραφή στις δημοπρασίες από πέντε ηπείρους, συμπεριλαμβανομένης δηλαδή της Μέσης Ανατολής και της ευρύτερης Ασίας.
Στο Sotheby's τα πιο δυνατά χαρτιά αποδείχθηκαν οι βρετανικοί πίνακες. Ένα σχέδιο με λάδι του John Constable για τον πίνακα του1817 The Opening of Waterloo Bridge, ο οποίος βρίσκεται στη συλλογή της Tate, ανακαλύφθηκε κάτω από μια σκάλα σε ένα σπίτι στο Λονδίνο από τους ιδιοκτήτες του, οι οποίοι φυσικά δεν είχαν ιδέα για το ποιος το έκανε. Με αρχική τιμή εκτίμησης στο 1 εκατομμύριο λίρες, το σχέδιο πουλήθηκε για 2,3 εκατομμύρια λίρες στο Λονδρέζο έμπορο και συλλέκτη Daniel Katz.
Λεονάρντο ντα Βίντσι, Salvator Mundi
Αλλά η υψηλότερη τιμή της δημοπρασίας ήταν τα 7,3?εκατομμύρια λίρες που δόθηκαν για ένα σπάνιο πίνακα του 1769 του Joseph Wright of Derby, ο οποίος απεικονίζει φοιτητές να σχεδιάζουν ένα κλασικό άγαλμα, με παρόμοιο φωτισμό με τον πίνακα του καλλιτέχνη του 1768, An Experiment with a Bird in the Air Pump, τον οποίο έχει στη συλογή της η National Gallery. Τον πίνακα έδωσε προς πώληση ο Hugh Crossley, 4ος Βαρώνος του Somerleyton του Suffolk, το σπίτι και οι κήποι του οποίου του «τρώνε πολλά λεφτά», όπως είπε στην εφημερίδα The Daily Telegraph το καλοκαίρι.
Η οικογένεια του Crossley είχε στην κατοχή της τον πίνακα για πάνω από έναν αιώνα. Αυτού του είδους η προέλευση, δηλαδή προηγούμενος ιδιοκτήτης με πρεστίζ, ο οποίος είχε το έργο στη συλλογή του για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτόματα αυξάνει την τιμή για έναν πίνακα. Λέγεται, μάλιστα, ότι ένας από τους πλειοδότες για το έργο ήταν το Μουσείο J?Paul Getty στο Λος Άντζελες.
Αυτό που ξεχώρισε στη συγκεκριμένη δημοπρασία ήταν ο μεγάλος αριθμός από αφιερωματικές εικόνες σε χρυσό φόντο της Πρώιμης Αναγέννησης. Μία από αυτές, ένα ρετάμπλ που χρονολογείται γύρω στο 1340 με την Παναγία, πωλήθηκε σε έναν αμερικανό συλλέκτη πολύ πάνω από το ανώτατο όριο της αρχικής εκτίμησης 753.000 λίρες. Στον Bonhams, την πιο υψηλή τιμή του 1,7?εκατομμυρίου λιρών έπιασε ένα πανελ του 14ου αιώνα με τη Σταύρωση του Χριστού από τον Lorenzo Venetiano.
Παρόλα αυτά, αν και οι θρησκευτικοί πίνακες φαίνονται να είναι πιο δημοφιλείς απ'' ό,τι πριν, αρκετοί από τους πίνακες σε χρυσό φόντο δεν είχαν βρει αγοραστή σε δημοπρασία πρόσφατα και επανεμφανίστηκαν με το όριο της αρχικής εκτίμησης πολύ χαμηλότερο. Άρα, πολλοί αγοραστές μπορεί να θεωρούσαν ότι αγόραζαν σε τιμή ευκαιρίας.
Lorenzo Venetiano, Σταύρωση © Bonhams
Οι περισσότεροι πίνακες από Ολλανδούς ζωγράφους βρίσκονταν στον Christie's, όπου ο Βρετανός έμπορος Johnny van Haeften, ο οποίος ειδικεύεται στον τομέα, ήταν από τους πιο ενεργούς αγοραστές. Στις αγορές του συμπεριλαμβανόταν ένα οβάλ πορτραίτο μιας νεαρής γυναίκας από τον Ρέμπραντ για 3,4 εκατομμύρια λίρες, το οποίο αγόρασε εκ μέρους της Συλλογής Leiden, μιας ιδιωτικής συλλογής ολλανδικών πινάκων του 17ου αιώνα.
Η συλλογή έχει στην κατοχή της ήδη 12 πίνακες του Ρέμπραντ και το μοναδικό πίνακα του Βερμέερ που εξακολουθεί να βρίσκεται σε χέρια ιδιώτη. Αυτήν τη στιγμή περιοδεύει στο Μουσείο Long στη Σαγκάη (το οποίο λέγεται ότι ήταν ένας από τους πλειοδότες για τον πίνακα του ντα Βίντσι), πριν πάει στο Λούβρο Άμπου Ντάμπι. Ολλανδικούς πίνακες κυνηγούσαν επίσης οι έμποροι από τη Νέα Υόρκη French & Co, ο έμπορος από το Λονδίνο John Morton Morris της Hazlitt και ένας πλειοδότης μέσω διαδικτύου από την Μπανγκόκ.
Rembrandt Harmensz. van Rijn, Portrait of Petronella Buys (1635) © CHRISTIE''S
Ένα από τα έργα που ξεχώρισαν στον Christie's ήταν ένα αριστούργημα βορειοευρωπαϊκού μανιερισμού του Bartholomeus Spranger. Ο πίνακας είχε κλαπεί ως λάφυρο από τους Ναζί και επεστράφη στους απογόνους του θύματος μόλις πριν δυο μήνες. Τον πίνακα τον κυνήγησε πολύ ο Νεοϋορκέζος έμπορος Nicholas Hall, αλλά τελικά πωλήθηκε έξι φορές πάνω από την αρχική εκτίμησή του σε ένα Βέλγο συλλέκτη, ο οποίος ήθελε να γυρίσει πίσω στη χώρα του η πολιτιστική κληρονομιά της και ξόδεψε 4,5 εκατομμύρια λίρες στη δημοπρασία για καλλιτέχνες που γεννήθηκαν και δούλεψαν στην Αμβέρσα.
Ακόμη ένα σπάνιο έργο ήταν ένας πίνακας του Ελ Γκρέκο, St Francis and Brother Leo in Meditation, η οποίος ανήκε στον αμερικανό συλλέκτη Stanford Z Rothschild Jr, ο οποίος τον αγόρασε πριν 21 χρόνια για 1,5 εκατομμύριο λίρες. Πέθανε πριν τον δει να φτάνει τα 6,9 εκατομμύρια λίρες.
Sir Anthony van Dyck, Anne Sophia, Countess of Carnarvon © Sotheby''s
Παρόλα αυτά, ένα τεράστιο πορτραίτο της Κόμισας του Carnarvon (1636) του Άντονι Βαν Ντάικ, το οποίο αγόρασε το 2010 ο αείμνηστος Robert de Balkany για 1,6 εκατομμύρια λίρες, πωλήθηκε σε ένα βρετανό συλλέκτη στο Sotheby's για μόλις 585.000 λίρες -κοψοχρονιά τον πήρε, εν ολίγοις.
Κλείνοντας, πρέπει να σημειωθεί ότι το συνολικό ποσό των 58,2 εκατομμυρίων λιρών δεν είναι το πιο υψηλό στην ιστορία στην κατηγορία των Μεγάλων Δασκάλων, αλλά αντιπροσωπεύει μια ανοδική πορεία συγκριτικά με τις προηγούμενες δημοπρασίες.
Το πραγματικό μέτρο σύγκρισης για το πόσο θα επηρεάσει την αγορά το ρεκόρ του πίνακα του ντα Βίντσι θα φανεί την επόμενη χρονιά από το τι έργα θα βγουν προς δημοπρασία και πόσο πιο πολύ θα προσπαθήσουν οι έμποροι να ανακαλύψουν παλιά αριστουργήματα κρυμμένα κάτω από παχιά στρώματα επιζωγραφίσεων...
Πηγή: telegraph.co.uk
