Robert Rauschenberg, Rebus, 1955 © The Museum of Modern Art, New York / Robert Rauschenberg Foundation
Οι καλλιτέχνες θα έπρεπε να επενδύουν στο έργο τους παρά στο χρηματιστήριο. Αυτό τουλάχιστον δείχνει μια νέα μελέτη από την Amy Whitaker, βοηθό καθηγητή στη διαχείριση εικαστικών τεχνών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU), και τον Roman Kraussl, καθηγητή οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λουξεμβούργου.
Στην εργασία τους με τίτλο Democratizing Art Markets: Fractional Ownership and the Securitization of Art, χρησιμοποίησαν δεδομένα από πωλήσεις έργων των Robert Rauschenberg και Jasper Johns στην γκαλερί του Leo Castelli μεταξύ 1958 και 1963, για να προσδιορίσουν τι θα μπορούσε να είχε συμβεί εάν είχαν οι καλλιτέχνες μερίδιο 10% στα έργα τους. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά: για παράδειγμα, μόνο από το έργο Rebus (1955) του Rauschenberg, το οποίο είχε αρχικά πωληθεί στον Leo Castelli για 2.800 δολάρια και για 5,75 εκατομμύρια δολάρια το 1988 σε δημοπρασία στο Sotheby''s της Νέας Υόρκης, θα μπορούσε να είχε αποφέρει 575.000 δολάρια στον καλλιτέχνη. Τα ίδια και ακόμη καλύτερα ισχύουν για τον Johns, του οποίου το έργο False Start (1959) που είχε αρχική τιμμή πώλήσης στα 1.000 δολάρια και πωλήθηκε για 15,5 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία (και πάλι στο Sotheby''s της Νέας Υόρκης το 1988), θα μπορούσε να του είχε αποφέρει 1,55 εκατομμύρια δολάρια.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές συνέκριναν αυτές τις αποδόσεις με τις αντίστοιχες στον οικονομικό δείκτη S&P 500, για την ίδια περίοδο, και ανακάλυψαν ότι αυτές οι αποδόσεις ήταν καλύτερες 140,8 φορές παραπάνω για έργα του Rauschenberg και για έργα του Johns 986,8 φορές παραπάνω από το να ίχαν επενδύσει τα χρήματά τους στο χρηματιστήριο.
Σίγουρα πρόκειται για το αισιόδοξο σενάριο, αλλά οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αν καλλιτέχνες ή ακόμη και οι έμποροι της τέχνης τους επενδύσουν ένα ποσοστό στην αρχική πώληση του έργου, αποκτώντας μερίδιο ιδιοκτησίας για τις μετέπειτα αγοραπωλησίες του, θα μπορέσουν να έχουν επιστροφές σε αυτήν την αρχική επένδυση που θα τους επιτρέψει να έχουν ένα άμεσο εισόδημα από τα έργα τους που θα ορίζεται από αντικειμενικούς όρους της αγοράς και όχι από τη γραφειοκρατική διαδικασία των πνευματικών δικαιωμάτων.
Όσο αυξάνεται το ενδιαφέρον και ο όγκος πωλήσεων έργων τέχνης, τόσο μεγαλώνει το χάσμα μεταξύ των ευνοημένων από την αγορά της τέχνης και αυτών που δεν ξέρουν πώς να πλοηγηθούν στα αδιαφανή νερά της. Σύμφωνα με την Whitaker, η ανάλυση έδειξε ότι «αυτοί που επιβραβεύονται περισσότερο από αυτό το σύστημα είναι εκείνοι που επενδύουν από νωρίς στην τέχνη». Υποστηρίζει δε ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούν να επωφεληθούν οι αδικημένοι της αγοράς της τέχνης: οι καλλιτέχνες.
Πηγή: The Art Newspaper