© Amedeo Benestante
H Νάπολη υποδέχεται μεθαύριο το πρώτο παράρτημα εκτός έδρας της μεγάλης λονδρέζικης γκαλερί Thomas Dane. Παρόλο που η πόλη δε φημίζεται για την καλλιτεχνική σκηνή της τόσο όσο άλλες πόλεις της Ιταλίας, όπως το Μιλάνο, η Ρώμη ή ακόμα και η Βενετία, αυτή η κίνηση δεν είναι εντελώς παράλογη. Παρά τις διακυμάνσεις στην οικονομία της, η χώρα είναι γνωστή για την παράδοση που έχει όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στη συλλογή έργων τέχνης.
Όπως λέει ο Francois Chantala της Thomas Dane, «η φιλότεχνη σκηνή της Ιταλίας ήταν πάντοτε διακριτική, αλλά καλά στερεωμένη, με καλή γνώση της ιστορίας της τέχνης», παρομοιάζοντάς την με τη Γερμανία, την Ολλανδία και το Βέλγιο τις δεκαετίες του ''60 και του ''70. Μ'' αυτό το σκεπτικό μάλλον πέρυσι η λονδρέζικη γκαλερί Victoria Miro, μαζί με την παριζιάνικη Alberta Pane, άνοιξαν παραρτήματα στη Βενετία, όπως και η γκαλερί Postmasters από τη Νέα Υόρκη, η οποία άνοιξε παράρτημα στη Ρώμη τον περασμένο Νοέμβριο. Έχει, όμως, τόσο μεγάλη συγκέντρωση από μεγάλους συλλέκτες η Ιταλία, για να μπορέσει να συντηρήσει όλες αυτές τις γκαλερί;
Έχουν δημιουργηθεί αμφιβολίες στην αγορά, μετά το κλείσιμο πέρυσι του παραρτήματος στο Μιλάνο μιας άλλης μεγάλης λονδρέζικης γκαλερί, της Lisson Gallery, ύστερα από μόλις πέντε χρόνια λειτουργίας. Όπως λέει ο διευθυντής επιμέλειας της γκαλερί, Greg Hilty, όταν άνοιξαν το 2011 στο Μιλάνο ένα χώρο για πρότζεκτς καλλιτεχνών, σκέφτονταν ήδη να ανοίξουν γκαλερί στη Νέα Υόρκη. «(...) ήταν μια ευκαιρία να τσεκάρουμε την ικανότητά μας να τρέξουμε τη Lisson Gallery διεθνώς.» Γι'' αυτό και η απόφαση να μην ανανεώσουν το συμβόλαιο για το χώρο στο Μιλάνο έχει να κάνει περισσότερο με την προτεραιότητα που θέλουν να δώσουν αυτήν τη στιγμή στις αγορές της Αγγλίας και των ΗΠΑ, λέει.
© Amedeo Benestante
Και οι άνθρωποι της Thomas Dane είχαν σκεφτεί τη Νέα Υόρκη, αλλά οι περισσότεροι από τους καλλιτέχνες που εκπροσωπούν έχουν ήδη άλλες γκαλερί να τους εκπροσωπούν εκεί. Η επιλογή της πόλης και του χώρου ήταν, όπως λέει ο Chantala, μια αντίδραση σε έναν «κανονικοποιημένο» κόσμο της τέχνης. Ήθελαν κατά κάποιον τρόπο να σπάσουν την κλασική αλυσίδα επέκτασης μιας λονδρέζικης γκαλερί προς τη Νέα Υόρκη ή/και το Παρίσι.
Ελπίζουν να δημιουργήσουν μια ευρύτερη εμπειρία για την αγορά ενός έργου τέχνης, η οποία τείνει να γίνει μια δεκάλεπτη διαδικασία μπροστά από το έργο στις φουάρ τέχνης. Η πρώτη έκθεση που ανοίγουν μεθαύριο περιλαμβάνει έργα των Bruce Conner, Steve McQueen, Catherine Opie, Caragh Thuring και Kelley Walker, οι οποίοι έχουν μια άμεση ή έμμεση σχέση με τη Νάπολη, ενώ σχεδιάζουν ακόμη δύο με τρεις εκθέσεις μέσα στο χρόνο. Ο Chantala θεωρεί ότι η ενέργεια της κίνησης και το χάους στη Νάπολη και ο ρομαντισμός της πόλης θα εμπνεύσουν τους καλλιτέχνες που θα διαμείνουν στο χώρο της γκαλερί: ένα ανακαινισμένο νεοκλασικό του 19ου αιώνα, την Casa Ruffo, που θα λειτουργεί τόσο ως εκθεσιακός χώρος και project space, όσο και ως residency.
Η νεοϋορκέζικη γκαλερί Postmasters, πάλι, δοκιμάζει ένα pop-up μοντέλο, το οποίο, σύμφωνα με τη γενική διευθύντρια της γκαλερί, Paulina Bebecka, «αμφισβητεί την τάξη πραγμάτων»: έκανε μια πρώτη έκθεση με έργα της Sally Smart στην γκαλερί 1/9unosunove, αλλά οι επόμενες εκθέσεις μπορεί να γίνουν οπουδήποτε -από ένα παλιό κρεοπωλείο έως ένα palazzo. Υπάρχουν κι άλλες διεθνείς γκαλερί στη Ρώμη, όπως η Gagosian Gallery, η οποία έχει εδώ και χρόνια παράρτημα, και η Lorcan O'Neill, η οποία άνοιξε στα τέλη της περασμένης χρονιάς, «και έρχονται ακόμα περισσότερες. Δε χρειάζεται όλοι να επεκταθούν προς το Λονδίνο ή το Χονγκ Κονγκ», λέει η Bebecka.
Πολλές από αυτές τις γκαλερί ανοίγουν παραρτήματα στην Ιταλία και για να είναι ευχαριστημένοι οι καλλιτέχνες που εκπροσωπούν. Για τη Victoria Miro, το παράρτημα που άνοιξε το Μάιο του 2017 στην πρώην Galleria Il Capricorno στη Βενετία, την οποία διηύθυνε η στενή της φίλη, Bruna Aickelin, για πέντε δεκαετίες, είναι ένας τρόπος να «δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο δημιουργίας για τους καλλιτέχνες μας», ανεξαρτήτως αγοράς. Έχει κάνει πωλήσεις, κυρίως σε διεθνείς συλλέκτες, αλλά λέει ότι «το πιο σημαντικό πράγμα για μένα είναι πόση έμπνευση έχει δώσει ο χώρος στους καλλιτέχνες». Η νέα έκθεση που παρουσιάζει από μεθαύριο στο παράρτημα της Βενετίας, σε συνεργασία με τη Hauser & Wirth, περιλαμβάνει έργα του Mark Wallinger και θα εγκαινιαστεί με ένα δείπνο-μασκέ, καθώς θα συμπέσει με το Καρναβάλι της Βενετίας.
Πηγή: The Art Newspaper
