Το Φεγγάρι έχει εμπνεύσει ποιητές και έχει εξερευνηθεί από αστροναύτες. Ωστόσο, η ηλικία του παραμένει αντικείμενο συζήτησης.
Τώρα, ερευνητές υποστηρίζουν πως ο δορυφόρος της Γης είναι μεγαλύτερος κατά 40 εκατομμύρια χρόνια από ό,τι νομίζαμε μέχρι σήμερα. Οι επιστήμονες έκαναν αυτή την ανακάλυψη μελετώντας κρυστάλλους που περιέχονταν μέσα στη σεληνιακή σκόνη που συγκέντρωσε η αποστολή Apollo 17 το 1972. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που πάτησε ο άνθρωπος το πόδι του στη Σελήνη.
«Είναι καταπληκτικό να μπορείς να έχεις αποδείξεις ότι ο βράχος που κρατάς στα χέρια σου είναι το παλαιότερο κομμάτι του φεγγαριού που έχουμε βρει μέχρι στιγμής. Είναι ένα κομβικό σημείο για τόσα πολλά ερωτήματα σχετικά με τη Γη. Όταν ξέρεις πόσο παλιό είναι κάτι, μπορείς να καταλάβεις καλύτερα τι του συνέβη στην ιστορία του», δήλωσε η Δρ. Τζενίκα Γκριρ επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Περίπου 100 εκατ. χρόνια μετά το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος, όταν οι πλανήτες είχαν ήδη σχηματιστεί, πιστεύεται ότι ένα ουράνιο σώμα στο μέγεθος του πλανήτη Άρη χτύπησε τη Γη. Η ενέργεια από την πρόσκρουση έλιωσε τον βράχο που τελικά έγινε η επιφάνεια του φεγγαριού. Οι κρύσταλλοι που εξετάστηκαν στη μελέτη σχηματίστηκαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ψύξης, πράγμα που σημαίνει ότι η σύνθεσή τους προσφέρει στους ερευνητές την ευκαιρία να διερευνήσουν την ηλικία τους, και ως εκ τούτου την ηλικία του ίδιου του φεγγαριού.
Ωστόσο, ο προσδιορισμός της ηλικίας του είναι δύσκολος. Κάποιες μελέτες σε σεληνιακά υλικά σε συνδυασμό με μοντελοποίηση έχουν υποδείξει ότι το φεγγάρι είναι περίπου 4,42 δισεκατομμυρίων ετών, αλλά πρόσφατη έρευνα στους κρυστάλλους έδειξε ότι θα μπορούσε να είναι ακόμη παλαιότερο. Τώρα, οι ερευνητές της νέας μελέτης υποστηρίζουν πως οι νέες αναλυτικές τεχνικές φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι οι κρύσταλλοι σχηματίστηκαν πιο παλιά.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια μέθοδο που ονομάζεται τομογραφία ατομικού ανιχνευτή για να επιβεβαιώσουν την ηλικία των κρυστάλλων. Αρχικά χρησιμοποίησαν λέιζερ για να αφαιρέσουν τα άτομα απο τους κρυστάλλους. Η μάζα αυτών των ατόμων μπορεί στη συνέχεια να ανιχνευθεί ώστε να μετρηθεί η αναλογία διαφορετικών τύπων ατόμων ουρανίου και μολύβδου – γνωστά ως ισότοπα. Επειδή το ουράνιο μετατρέπεται σε μόλυβδο με την πάροδο του χρόνου μέσω της ραδιενεργού διάσπασης, αυτή η αναλογία μπορεί να ρίξει φως στη ηλικία των κρυστάλλων.
Το συμπέρασμα, γράφει η ομάδα στη μελέτη της που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Geochemical Perspectives Letters», είναι ότι οι κρύσταλλοι, και συνεπώς ο δορυφόρος μας, φαίνεται να έχουν ηλικία τουλάχιστον 4,46 δισεκατομμυρίων ετών.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως οι προηγούμενες εκτιμήσεις της ηλικίας των κρυστάλλων θα μπορούσαν να οφείλονται στην απώλεια μολύβδου στο υλικό μετά την κρυστάλλωση, διαστρεβλώνοντας την προκύπτουσα χρονολόγηση.
«Η αποκάλυψη αυτή υποδηλώνει πως η γιγαντιαία σύγκρουση με τη Γη από την οποία σχηματίστηκε το φεγγάρι πιθανότατα συνέβη μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια πριν από αυτό το σημείο», δήλωσε ο Δρ. Ρομάν Ταρτέζε του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Ωστόσο, σημείωσε πως η μελέτη υποθέτει ότι τα ευρήματα από τα δείγματα που έφερε η αποστολή Apollo 17 ισχύουν για ολόκληρο το φεγγάρι, κάτι που μπορεί να είναι λάθος.
«Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της επιστροφής περαιτέρω δειγμάτων από διαφορετικές περιοχές του φεγγαριού μέσω μελλοντικών αποστολών», σημείωσε.
«Η μελέτη αυτή δείχνει επίσης το μεγάλο όφελος των αποστολών επιστροφής δειγμάτων και της κατάλληλης επιμέλειας», πρόσθεσε. «Περισσότερα από 50 χρόνια μετά την επιστροφή αυτών των δειγμάτων εξακολουθούμε να κάνουμε σημαντικές ανακαλύψεις για τη Σελήνη και το εσωτερικό του ηλιακού συστήματος, καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να αναπτύσσεται», κατέληξε ο ερευνητής.
