Του Γιάννη Παλιούρη
Κλεμπσιέλλα, acetobacter, ψευδομονάδα: Μερικά από τα πιο επικίνδυνα και ανθεκτικά βακτήρια, που προκαλούν θανατηφόρες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Ένας νέος αισθητήρας με μικροβελόνες λεπτότερες από ανθρώπινη τρίχα, φαντάζει ως η πιο αποτελεσματική απάντηση σε αυτή τη μάστιγα.
Επίτευγμα ερευνητικής ομάδας του Imperial College, ο αισθητήρας μπορεί να παρακολουθεί συνεχώς τα επίπεδα των αντιβιοτικών που έχουν δοθεί σε ασθενείς αλλά και την αντίδραση του οργανισμού σε αυτά. Γι' αυτούς ακριβώς τους λόγους οι ερευνητές πιστεύουν ότι θα αποτελέσει μια αξιόπιστη λύση στην αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Οι υπάρχουσες μέθοδοι παρακολούθησης της θεραπείας με αντιβιοτικά είναι σχετικά αργές και περιλαμβάνουν συχνές εξετάσεις αίματος. Έτσι χάνεται πολύτιμος χρόνος, που πολλές φορές μπορεί να αποβεί μοιραίος.
Ο αισθητήρας που δημιούργησαν οι ερευνητές του Imperial College είναι ένα έμπλαστρο υψηλής τεχνολογίας που προσαρμόζεται στο δέρμα και μεταδίδει σε πραγματικό χρόνο στοιχεία για την αποτελεσματικότητας του φαρμάκου που λαμβάνει ο ασθενής. Πρακτικά, πρόκειται για ένα μικροσκοπικό μικροβιολογικό εργαστήριο με συνεχή ροή πληροφοριών. Έτσι οι γιατροί μπορούν να επέμβουν ακαριαία, τροποποιώντας τη φαρμακευτική αγωγή αν διαπιστώσουν ότι δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Ο αισθητήρας έχει το μέγεθος ενός μικρού τσιρότου και διαθέτει μικροσκοπικές βελόνες, επικαλυμμένες με ένζυμα προγραμματισμένα να αντιδρούν σε διαφορετικά φάρμακα. Οι βελόνες είναι πολύ λεπτότερες από τις ανθρώπινες τρίχες και είναι αρκετά μικρές ώστε να γλιστρούν μεταξύ των κυττάρων του δέρματος. Ερχόμενες σε επαφή με τα σωματικά υγρά μετράνε 200 φορές το δευτερόλεπτο τις χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα εντός του οργανισμού, ανιχνεύοντας τον τρόπο με τον οποίο τα αντιβιοτικά αντιδρούν με τα μικρόβια.
Αν και ο αισθητήρας βρίσκεται ακόμα στη φάση των κλινικών δοκιμών, οι ερευνητές εκτιμούν ότι μελλοντικά θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση των λοιμώξεων που είναι ανθεκτικές στις φαρμακευτικές ουσίες.
Επιδημιολογικά οι νοσοκομειακές λοιμώξεις ενοχοποιούνται για το 5-10% των παρατάσεων νοσηλείας των ασθενών, με δυσμενή αποτελέσματα σε μεγάλο ποσοστό (αναπηρία-θάνατος) για τους ασθενείς, καθώς και για την αύξηση του κόστους νοσηλείας, κυρίως λόγω της αναγκαιότητας χρήσης υψηλού κόστους φαρμακευτικής αγωγής (αντιβιοτικά 3ης γενιάς).
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 4.100.000 ασθενείς εμφανίζουν ενδονοσοκομειακή λοίμωξη, με τον εκτιμώμενο αριθμό θανάτων να αγγίζει τις 40.000. Σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων, το 2015 στη χώρα μας απεβίωσαν εξαιτίας νοσοκομειακής λοίμωξης 1.626 άνθρωποι, δηλαδή περίπου πέντε ασθενείς καθημερινά. Ως χώρα είμαστε δεύτεροι σε θανάτους στην ΕΕ και πρώτοι σε ποσοστό περιστατικών καθώς υπολογίζεται ότι συμβαίνουν 2.300 ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις την ημέρα.