Του Γιάννη Γορανίτη
Λίγες ημέρες μετά την εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τους παρόχους Internet όλων των κρατών-μελών να διακόψουν την πρόσβαση στο Pirate Bay, μία ακόμη δικαστική απόφαση δημιουργεί ιδιαίτερη ανησυχία μεταξύ των χρηστών. Ειδικά των χρηστών που κατεβάζουν μέσω torrents ταινίες, σειρές, μουσική, βιβλία, και διάφορα άλλα αρχεία, χωρίς να πληρώνουν γι' αυτά.
Η απόφαση του σουηδικού Εφετείου αφορά στην υπόθεση της γνωστής ιστοσελίδας διαμοιρασμού αρχείων The Pirate Bay. To δικαστήριο ανακοίνωσε ότι ο ISP Bredbandsbolaget θα πρέπει να διακόψει άμεσα την πρόσβαση των πελατών του στο συγκεκριμένο site, αλλά και να μπλοκάρει όλα τα links που οδηγούν σε αυτό. Παράλληλα, ζήτησε να πράξει το ίδιο και το streaming site, Swefilmer, ενώ από το σκεπτικό της απόφασης γίνεται σαφές ότι το ίδιο μέτρο αναμένεται να επεκταθεί και στους υπόλοιπους παρόχους Internet της χώρας.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση της απόφασης, ο επικεφαλής της Bredbandsbolaget, Jonas Jegerborn δήλωσε έκπληκτος για την ετυμηγορία του δικαστηρίου και υποστήριξε ότι η τεχνική υλοποίηση της απόφασης θα αποτελέσει «μια περίπλοκη πρόκληση», καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να εμποδίσει ένας ISP την πρόσβαση σε συγκεκριμένους δικτυακούς τόπους.
Ανατροπή εις βάρος του Pirate Bay
Η συγκεκριμένη απόφαση προέκυψε μετά την έφεση που είχαν ασκήσει οι κάτοχοι πνευματικών δικαιωμάτων (Universal Music, Sony Music, Warner Music, και σύσσωμη η σουηδική κινηματογραφική βιομηχανία), στην απόφαση ενός περιφερειακού δικαστηρίου της Σουηδίας, το οποίο το Νοέμβριο του 2015 είχε αποφανθεί ότι οι υπηρεσίες διαμοιρασμού αρχείων, όπως το TPB δεν είναι παράνομες και επομένως δεν μπορεί να επιβληθεί η διακοπή πρόσβασης σε αυτές.
Το σκεπτικό του βασιζόταν στη διαπίστωση ότι τα sites αυτά δεν παρέχουν στους χρήστες ολόκληρα τα (παράνομα ή μη) αρχεία προς download, αλλά λειτουργούν περίπου ως μηχανές αναζήτησης. Στην πράξη βέβαια αυτό που κάνουν είναι να προσφέρουν το link –στις περισσότερες των περιπτώσεων με τη μορφή ενός μικρού αρχείου– το οποίο χρησιμοποιείται από τους χρήστες για να συνδεθούν μεταξύ τους και να «ανταλλάξουν» τμήματα του αρχείου, έως ότου ολοκληρωθεί το κατέβασμά του στον υπολογιστή τους.
Η τεχνική φύση άλλωστε, των υπηρεσιών διαμοιρασμού αρχείων είναι αυτή που μέχρι σήμερα αποτρέπει την (καθολική) απαγόρευσή τους, παρά τις δεκάδες προσφυγές των εταιρειών από το χώρο της ψυχαγωγίας, αλλά και τους μεμονωμένους κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων.
Το ζήτημα είναι ότι η απόφαση του σουηδικού δικαστηρίου μπορεί να λειτουργήσει ως δεδικασμένο και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες αντίστοιχες υποθέσεις εκδικάζονται ήδη ή πρόκειται να εκδικαστούν το επόμενο διάστημα. Αποφάσεις απαγόρευσης τόσο του Pirate Bay, όσο και άλλων peer-to-peer ιστοσελίδων έχουν πάντως έχουν ήδη εκδοθεί στη Δανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Όχι στο Pirate Bay και από τον Γενικό Εισαγγελέα της ΕΕ
Την προηγούμενη εβδομάδα ανακοινώθηκε μία αντίστοιχη εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Maciej Szpunar. Σύμφωνα με τον Πολωνό δικαστή, οι πάροχοι υπηρεσιών Internet σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ οφείλουν να διακόψουν την πρόσβαση στο Pirate Bay.
Σε αυτή την περίπτωση η προσφυγή στο ανώτατο ευρωπαϊκό δικαστήριο είχε γίνει από τις ολλανδικές εταιρείες παροχής πρόσβασης σε διαδικτυακές και τηλεφωνικές υπηρεσίες, Ziggo και XS4ALL, οι οποίες είχαν υποχρεωθεί το 2014 να διακόψουν την πρόσβαση των πελατών τους στο Pirate Bay. Το αρχικό αίτημα είχε υποβληθεί από τον οργανισμό προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων BREIN.
Αφού η απόφαση του τοπικού δικαστηρίου κατέπεσε στο δικαστήριο της Χάγης, το οποίο αποφάνθηκε ότι ο περιορισμός της πρόσβασης συγκεκριμένων χρηστών σε συγκεκριμένα site δεν αντιμετωπίζει ουσιαστικά το πρόβλημα της πειρατείας, ο BREIN άσκησε νέα έφεση, η οποία πρόκειται να εκδικαστεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Maciej Szpunar κατ' ουσίαν αποδέχεται τους ισχυρισμούς του BREIN και στην εισήγησή του (την οποία μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά εδώ) αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Το γεγονός ότι ο διαχειριστής διαδικτυακού ιστοτόπου καθιστά δυνατή, με την αρχειοθέτηση και την παροχή μηχανής αναζητήσεως, την ανεύρεση αρχείων που περιέχουν προστατευόμενα από το δικαίωμα του δημιουργού έργα, τα οποία προτείνονται προς ανταλλαγή εντός δικτύου peer-to-peer, συνιστά παρουσίαση στο κοινό υπό την έννοια του άρθρου 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 2001/29/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001, για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας, εάν ο διαχειριστής αυτός είχε γνώση του γεγονότος ότι ένα έργο είχε τεθεί στη διάθεση του κοινού στο δίκτυο χωρίς τη συγκατάθεση των φορέων των δικαιωμάτων του δημιουργού και δεν αντέδρασε προκειμένου να καταστήσει αδύνατη την πρόσβαση στο έργο αυτό».
Αν και η εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα δεν είναι δεσμευτική, εφόσον γίνει δεκτή από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναμένεται να αλλάξει πάρα πολλά όχι μόνο στον τρόπο διακίνησης παράνομων αρχείων, αλλά και στο ίδιο το τοπίο του Internet στην Ευρώπη.
