Οι επιστήμονες που επιδιώκουν την πυρηνική σύντηξη υποστηρίζουν ότι βρήκαν έναν τρόπο να ξεπεράσουν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχουν αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα - χρησιμοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη: Την παραγωγή απεριόριστης καθαρής ενέργειας.
Η πυρηνική σύντηξη έχει εδώ και δεκαετίες χαιρετιστεί ως μια σχεδόν απεριόριστη πηγή καθαρής ενέργειας, κάτι που θα αποτελούσε μια λύση που θα άλλαζε τα δεδομένα στην κλιματική κρίση. Όμως οι ειδικοί έχουν επιτύχει και διατηρήσει την ενέργεια σύντηξης μόνο για λίγα δευτερόλεπτα, και πολλά εμπόδια παραμένουν, συμπεριλαμβανομένων των ασταθειών στην εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την επίτευξη ενέργειας σύντηξης, αλλά ο πιο συνηθισμένος περιλαμβάνει τη χρήση παραλλαγών υδρογόνου ως καύσιμο εισόδου και την αύξηση της θερμοκρασίας σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα σε μια μηχανή σε σχήμα ντόνατ, γνωστή ως τοκαμάκ, για τη δημιουργία πλάσματος, μιας κατάστασης ύλης που μοιάζει με σούπα.
Αλλά αυτό το πλάσμα πρέπει να ελέγχεται και είναι εξαιρετικά επιρρεπές στο να «σκιστεί» και να διαφύγει από τα ισχυρά μαγνητικά πεδία της μηχανής που έχουν σχεδιαστεί για να το συγκρατούν περιορισμένο.
Την Τετάρτη (21/02), ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και το Εργαστήριο Φυσικής Πλάσματος του Πρίνστον ανέφεραν στο περιοδικό Nature ότι βρήκαν έναν τρόπο να χρησιμοποιήσουν Τεχνητή Νοημοσύνη για να προβλέψουν αυτές τις πιθανές αστάθειες και να τις αποτρέψουν από το να συμβούν σε πραγματικό χρόνο.
Η ομάδα διεξήγαγε τα πειράματά της στην Εθνική Εγκατάσταση Σύντηξης DIII-D στο Σαν Ντιέγκο και διαπίστωσε ότι ο ελεγκτής Τεχνητής Νοημοσύνης που χρησιμοποίησαν μπορούσε να προβλέψει πιθανά σχίσματα πλάσματος έως και 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου εκ των προτέρων. Χωρίς αυτή την παρέμβαση, η αντίδραση σύντηξης θα είχε τερματιστεί ξαφνικά.
«Τα πειράματα παρέχουν τη βάση για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης για την επίλυση ενός ευρέος φάσματος ασταθειών του πλάσματος, οι οποίες επί μακρόν εμπόδιζαν την ενέργεια σύντηξης», δήλωσε εκπρόσωπος του Πρίνστον.
Τα ευρήματα συνιστούν, ουσιαστικά, ένα πρώτο βήμα προς τα εμπρός για την πυρηνική σύντηξη, δήλωσε ο Εγκεμέν Κολεμέν, καθηγητής Μηχανολογίας και Αεροδιαστημικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον και συγγραφέας της σχετικής μελέτης.
«Αυτό είναι ένα από τα μεγάλα εμπόδια -διακοπές- και θέλετε κάθε αντιδραστήρας να λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο για χρόνια χωρίς κανένα πρόβλημα», δήλωσε ο Κόλεμεν στο CNN. «Και αυτού του είδους οι διαταραχές και οι αστάθειες θα ήταν πολύ προβληματικές, οπότε η ανάπτυξη λύσεων όπως αυτή αυξάνει την εμπιστοσύνη τους ότι μπορούμε να λειτουργήσουμε αυτές τις μηχανές χωρίς προβλήματα».
Επιστήμονες και μηχανικοί κοντά στην αγγλική πόλη της Οξφόρδης έκαναν νωρίτερα αυτό το μήνα ένα νέο ρεκόρ ενέργειας πυρηνικής σύντηξης, διατηρώντας συνολικά 69 μεγατζάουλ ενέργειας σύντηξης για πέντε δευτερόλεπτα, χρησιμοποιώντας μόλις 0,2 χιλιοστόγραμμα καυσίμου. Αυτό είναι αρκετό για να τροφοδοτήσει περίπου 12.000 νοικοκυριά για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Αλλά το πείραμα αυτό εξακολουθεί να χρησιμοποιεί περισσότερη ενέργεια ως εισροή από όση παρήγαγε. Μια άλλη ομάδα στην Καλιφόρνια, ωστόσο, κατάφερε να παράγει καθαρή ποσότητα ενέργειας σύντηξης τον Δεκέμβριο του 2022, σε μια διαδικασία που ονομάζεται «ανάφλεξη». Έκτοτε έχουν επαναλάβει το πείραμα της «ανάφλεξης» τρεις φορές.
Παρά την πολλά υποσχόμενη πρόοδο, η ενέργεια σύντηξης απέχει πολύ από το να γίνει εμπορικά διαθέσιμη - πολύ πέρα από τα χρόνια που απαιτούνται βαθιές, διαρκείς περικοπές στις εκπομπές ρύπων που θερμαίνουν τον πλανήτη, για να αποτραπούν οι επιδεινούμενες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
*Με πληροφορίες από CNN, Nature
