Του Γιάννη Γορανίτη
Θυμάστε τις εποχές που όλα τα στελέχη επιχειρήσεων που σέβονταν τον εαυτό τους είχαν στην τσέπη τους από ένα Blackberry; Τις μέρες που οι μεγάλοι ηγέτες του πλανήτη (με προεξάρχοντα τον Μπαράκ Ομπάμα), αλλά και διπλωμάτες, οι αξιωματικοί του στρατού και πολλοί ακόμη εμπιστεύονταν τα κινητά της καναδικής RIM λόγω της ασφάλειας που προσέφεραν;
Ακόμη και αν η απάντηση είναι καταφατική, οι εποχές αυτές έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Πλέον και με τη βούλα της στατιστικής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Gartner για το τελευταίο τρίμηνο του 2016, τα νέα κινητά με λειτουργικό BlackBerry που πουλήθηκαν παγκοσμίως κατέλαβαν ποσοστό ελάχιστα πάνω από το 0% (για την ακρίβεια 0,004%).
Σε απόλυτους αριθμούς από τα 431.539.000 smartphones που διατέθηκαν σε τελικούς καταναλωτές, μόλις τα 207.900 ήταν συσκευές με λειτουργικό σύστημα BlackBerry. Μεταξύ μας, είναι απορίας άξιο πώς κατόρθωσαν να πουλήσουν και τόσα, αλλά ας μη γινόμαστε μοχθηροί με μία εταιρεία που καινοτόμησε αρκετά και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τις πρώιμες εξελίξεις στον κλάδο των κινητών.
Η πτώση γίνεται ακόμη πιο αισθητή στο παρακάτω γράφημα από το statista.com, όπου απεικονίζονται οι πωλήσεις έξυπνων κινητών ανά λειτουργικό για κάθε τρίμηνο από το 2009 μέχρι τα τέλη του 2016.
H κόκκινη γραμμή που παρακολουθεί τις πωλήσεις της RIM πέφτει εντυπωσιακά – όπως και η αντίστοιχη των Symbian– και περίπου από το 2014 φλερτάρει με το μηδέν.
Πλέον το έπιασε.
Πώς χάθηκε το παιχνίδι;
Για να είμαστε ακριβείς, δεν χάθηκε απλώς το παιχνίδι, αλλά και η μπάλα. Η εταιρεία που ιδρύθηκε από τον Ελληνοκαναδό Μάικ Λαζαρίδη το 1996 είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά success stories που μέσα σε λίγα χρόνια εξελίχθηκαν σε παραδείγματα προς αποφυγή.
Η αποδοχή ήρθε από τα πρώτα της βήματα όταν λάνσαρε pagers, αλλά η μεγάλη επιτυχία ήρθε με την παρουσίαση των πρώτων κινητών με την ονομασία Blackberry, το 1999. Τα φυσικά πληκτρολόγια έδωσαν το συγκριτικό πλεονέκτημα στις συσκευές αυτές, οι οποίες γρήγορα πέρασαν στην εποχή του mobile Internet, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη εκατομμυρίων χρηστών.
Τη δεκαετία του 2000 η εταιρεία επένδυσε στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων του email και της ασφάλειας των επικοινωνιών, χτίζοντας ένα πανίσχυρο brand ταυτισμένο με την καινοτομία. Τα διαρκώς αυξανόμενα μερίδια και τα εκατομμύρια των αφοσιωμένων χρηστών αποτέλεσαν τη στάχτη στα μάτια των επιτελών της εταιρείας, που δεν αντιλήφθηκαν καν τι είχαν να αντιμετωπίσουν από την ημέρα που ο Steve Jobs παρουσίασε το πρώτο iPhone.
Ακόμη και όταν η έντονη φθορά άρχισε να γίνεται αισθητή εντός και εκτός εταιρείας, οι ιθύνοντες της RIM επέμειναν στην ίδια συνταγή, ανακατεύοντας με διαφορετικό τρόπο τα «υλικά». Έτσι, όταν βρέθηκαν με την πλάτη στον τοίχο, ούτε το αναβαθμισμένο software, ούτε το βελτιωμένο hardware κατάφεραν να αναστρέψουν την προδιαγεγραμμένη πορεία. Πόσο μάλλον η εγκατάλειψη του φυσικού πληκτρολογίου…
Η μάταιη στροφή στο Android
Η μετονομασία της Research In Motion Limited σε BlackBerry Limited το 2012 δεν είχε τα αναμενόμενα επικοινωνιακά οφέλη, ενώ ούτε η αποχώρηση του Λαζαρίδη από την ανώτατη διοίκηση έφερε ουσιαστικά αποτελέσματα.
Σε μια μάλλον σπασμωδική κίνηση το 2015 η Blackberry ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στραφεί στο λειτουργικό Android. Παρότι κραταιό τότε, ακόμη πιο ενισχυμένο σήμερα (στα στοιχεία της Gartner το μερίδιο αγοράς του Android φτάνει το 81,7%, ενώ ακολουθεί το iOS της Apple με 17,9%), ούτε το Android έδωσε φιλί ζωής στη BlackBerry.
Το λανσάρισμα του Dtek50, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «το πιο ασφαλές smartphone που κυκλοφόρησε ποτέ» πέρασε μάλλον απαρατήρητο από τους καταναλωτές το περασμένο καλοκαίρι και τα έσοδα της εταιρείας συρρικνώθηκαν για έκτη διαδοχική χρονιά, οδηγώντας σε ζημιές ύψους $372 εκ.
Επηρεασμένοι από τις μέτριες –έως κακές– πωλήσεις και τις δυσοίωνες προοπτικές, ο νέος επικεφαλής της εταιρείας, John Chen ανακοίνωσε στους μετόχους τον περασμένο Σεπτέμβριο ότι αποφάσισε τη διακοπή κατασκευής συσκευών και την επικέντρωση στην ανάπτυξη λογισμικού και λύσεων ασφαλείας. Αν και οι περισσότεροι αναλυτές αμφιβάλουν για την αποτελεσματικότητα (και) αυτής της απόφασης, το μέλλον θα δείξει αν η Blackberry θα καταφέρει ποτέ να ορθοποδήσει.
