Του Γιάννη Γορανίτη
Μέσα σε μια επταετία η Uber κατόρθωσε να αλλάξει οριστικά και αμετάκλητα το παγκόσμιο τοπίο των οδικών μεταφορών. Πλέον μοιάζει έτοιμη για το επόμενο βήμα –αν όχι άλμα– ανακοινώνοντας τις προθέσεις της στον τομέα των εναέριων μεταφορών επιβατών.
Λέγοντας «εναέριων», η Uber εννοεί ατομικά οχήματα (ή τέλος πάντων οχήματα μικρής χωρητικότητας), τα οποία έχουν τη δυνατότητα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης –περίπου με τον τρόπο των ελικοπτέρων.
Η ζέση της να μπει δυναμικά στον χώρο αυτό επιβεβαιώθηκε με την πρόσληψη του Mark Moore, πρώην υψηλόβαθμου στελέχους της NASA, ο οποίος έχει ασχοληθεί επί μακρόν με τις εναέριες επιβατικές μεταφορές και πρόσφατα μάλιστα εκπόνησε μια σχετική μελέτη.
Απογείωση, τώρα! (Ή έστω σύντομα)
Αρκετά από τα ευρήματα της έρευνας του έμπειρου επιστήμονα συμπεριλήφθηκαν (πριν καν προσληφθεί) σε μια εκτενέστατη μελέτη που εκπόνησε η ίδια η Uber πριν λίγους μήνες. Η 98σέλιδη μελέτη με τον προβοκατόρικο και άκρως περιγραφικό τίτλο «Elevate» είναι ενδεικτική των προθέσεων της, αλλά και των δυνατοτήτων των ιδιωτικών αερομεταφορών. Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά τη μελέτη εδώ.
Στο επίκεντρο της μελέτης βρίσκεται το concept των ιπτάμενων οχημάτων κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (VTOL) και οι ευεργετικές συνέπειες που θα έχει μια ενδεχόμενη αξιοποίησή του. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται ένα ιπτάμενο όχημα θα μπορούσε να διανύσει σε 15 λεπτά μία απόσταση για την οποία σήμερα (με τα «παραδοσιακά» οχήματα δρόμου) απαιτούνται περίπου δύο ώρες, όταν υπάρχει έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα.
Επεκτείνοντας το σκεπτικό σε συγκεκριμένες πόλεις, οι συντάκτες της μελέτης της Uber εξηγεί τον τρόπο που οι εναέριες μετακινήσεις θα μπορούν να γλυτώσουν πολύτιμο χρόνο για τον καθένα (από μία έως τέσσερις ώρες). Χρόνο που τώρα χάνεται σε πληκτικές μετακινήσεις, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί παραγωγικά στην εργασία ή για ψυχαγωγία με τους φίλους και την οικογένεια.
Πήγαινε με όπου θέλεις (αερο)ταξιτζή
Το γεγονός πάντως ότι τα οχήματα αυτά (θα) διαθέτουν ηλεκτρικούς κινητήρες τα καθιστά σαφώς λιγότερο επιβαρυντικά για το περιβάλλον, ενώ παράλληλα πολύ πιο «ήσυχα» από άλλα εναέρια μέσα όπως τα ελικόπτερα, αλλά ακόμη και τα ίδια τα αυτοκίνητα. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, ο θόρυβος που θα παράγουν κατά τη διάρκεια της προσγείωσης και της απογείωσης θα είναι πρακτικά ανύπαρκτος.
Τα αυτόνομα οχήματα που θα εκτελούν τις αερομεταφορές στο μέλλον, θα έχουν και ένα ακόμη βασικό πλεονέκτημα: δεν θα είναι αναγκασμένα να ακολουθούν συγκεκριμένη διαδρομή. Σε αντίθεση με τα υπάρχοντα οχήματα ιδιωτικής χρήσης και βέβαια τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα αεροταξί θα μπορούν να κινούνται σε όποια κατεύθυνση επιθυμεί ο επιβάτης τους.
Η εντυπωσιακή αυτή προοπτική δημιουργεί βέβαια και σκεπτικισμό και φυσικά αποτελεί έναν από τους λόγους που θα αργήσουμε να τα δούμε στους αιθέρες των πόλεων. Τα ζητήματα ασφαλείας και οι προϋποθέσεις είναι τόσες πολλές που δύσκολα στο ορατό μέλλον οι υπηρεσίες πολιτικής αεροπορίας ανά τον κόσμο θα επιτρέψουν τις πτήσεις τέτοιων οχημάτων πάνω από τις πόλεις.
Το άλλο βασικό ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί είναι πού θα προσγειώνονται, καθώς οι ερευνητές προκρίνουν τη λύση της μετατροπής των υπαρχόντων πάρκινγκ για αυτοκίνητα σε χώρους προσγείωσης/ απογείωσης, ενώ υφίστανται και πολυάριθμα ελικοδρόμια. Αυτό αποτελεί και ένα πρόσθετο αβαντάζ σε σύγκριση με άλλα προτεινόμενα εναλλακτικά συστήματα μεταφορών, όπως το Hyperloop, τα οποία απαιτούν την ανάπτυξη πολυδάπανων υποδομών.
Άλλωστε το όραμα της Uber δεν είναι η αντικατάσταση των υπαρχόντων οχημάτων δρόμου, αλλά η συνύπαρξή τους με τα ιπτάμενα, κάτι που αν μη τι άλλο ακούγεται πιο ρεαλιστικό.
Και η Airbus στο κόλπο
Στο χώρο των ιπτάμενων ταξί δεν επιχειρεί μόνο η Uber, αλλά και περίπου 15 εταιρείες, μεταξύ των οποίων και μεγαθήρια όπως η Google. Τα περισσότερα σχέδια βέβαια παραμένουν προς το παρόν μυστικά και ασαφή.
Μία από τις εταιρείες που αποκάλυψε πρόσφατα σχετικά πλάνα είναι η γνωστή Airbus, η οποία ανακοίνωσε μάλιστα ότι βρίσκεται σε ιδιαίτερα προχωρημένο στάδιο και ίσως μέσα στη χρονιά να προχωρήσει στις πρώτες δοκιμές.
Το project με την κωδική ονομασία Vahana, αφορά επίσης στη δημιουργία αυτόνομων μονοθέσιων ταξί με τη δυνατότητα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης. Παράλληλα, ετοιμάζει ήδη αντίστοιχα μοντέλα με μεγαλύτερη χωρητικότητα, υπογραμμίζοντας ότι οι αερομεταφορές αυτού του τύπου αποτελούν μονόδρομο για τις σύγχρονες πόλεις.