«Ηταν εννέα και δεκαεπτά το πρωί και το σπίτι ήταν “βαρύ”». Ετσι ξεκινά το μυθιστόρημα «1 ο Δρόμος», που εκδόθηκε το 2018. Μια όχι και τόσο κακή πρόταση εισαγωγής, και σίγουρα όχι χειρότερη από πολλές άλλες που έχουν γραφτεί σε αμέτρητα best sellers. Σε σημείο που να την «κλέψουμε» για την αρχή αυτού του άρθρου. Η βασική διαφορά, ωστόσο, είναι ότι αυτή η συγκεκριμένη πρόταση δεν έχει γραφτεί από συγγραφέα. Και αυτό επειδή το «1 the Road» είναι πνευματικό τέκνο υπολογιστή. Για την ακρίβεια, αποτελεί το πρώτο μυθιστόρημα που δημιουργήθηκε από ένα νευρωνικό δίκτυο Τεχνητής Νοημοσύνης.
Πηγή έμπνευσης ήταν ένα ταξίδι στην αμερικανική ενδοχώρα, όπως το «είδαν» κάμερες παρακολούθησης και άλλοι αισθητήρες τοποθετημένοι σε ένα φορτηγό που ταξίδεψε από τη Νέα Υόρκη στη Νέα Ορλεάνη. Οι εικόνες μεταφράστηκαν σε πληροφορία και οι αλγόριθμοι ανέλαβαν το έργο να μετατρέψουν την πληροφορία σε λογοτεχνικό κείμενο.
Για όποιον ενδιαφέρεται να διαπιστώσει πώς «γράφει» ένας υπολογιστής, το «1 the Road» διατίθεται μεταχειρισμένο, σε σκληρόδετη έκδοση, από την Amazon για κάτι λιγότερο από 42 δολάρια.
Το μυθιστόρημα αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η Τεχνητή Νοημοσύνη «δημιουργικά». Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι οι αλγόριθμοι θα απειλήσουν και τελικά θα εξαφανίσουν θέσεις εργασίας που θεωρούνται «χαμηλών δεξιοτήτων». Ωστόσο, αυτή η εντύπωση, ίσως, δεν είναι απολύτως ακριβής. Μια σειρά από εξελίξεις δείχνουν ότι ο αυτοματισμός μπορεί δυνητικά να κόψει δουλειές από επαγγελματίες που θεωρητικά βρίσκονται στο απυρόβλητο. Μουσικοί, δημοσιογράφοι, ακόμα και νομικοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με έναν ανταγωνιστή που δεν γνωρίζουν καθόλου.
Ποια είδηση «πουλάει» σήμερα;
Το «πρόβλημα» ακούει στο όνομα Cognitive Technologies, «Γνωσιακές Τεχνολογίες» στα ελληνικά, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα στους υπολογιστές να «ρουφάνε» την εμπειρία από τον κόσμο γύρω τους όπως οι άνθρωποι. Στην πραγματικότητα, οι μηχανές μέσω των Γνωσιακών Τεχνολογιών μπορούν να «μαθαίνουν» συνεχώς μέσω των αλληλεπιδράσεων με το περιβάλλον τους, αποκτώντας γνώση με το πέρασμα του χρόνου. Οπως ένα μικρό παιδί ξέρει να μη βάλει το χέρι του σε ένα αναμμένο μάτι κουζίνας για δεύτερη φορά, αφού ο εγκέφαλός του θυμάται και έχει επεξεργαστεί την οδυνηρή εμπειρία του πρώτου καψίματος.
Σε αυτό το πλαίσιο οι δημοσιογράφοι δεν θα πρέπει να θεωρούν το επάγγελμά τους άτρωτο από την επέλαση της αυτοματοποίησης. Αλλωστε αλγόριθμοι που αξιολογούν και διαθέτουν περιεχόμενο βρίσκονται ήδη σε υπηρεσία. Ωστόσο, οι εξελίξεις στον χώρο αποκτούν κάθε μέρα που περνά ταχύτερο βηματισμό. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες η Microsoft ανακοίνωσε την αντικατάσταση δεκάδων δημοσιογράφων οι οποίοι εργάζονται στην ιστοσελίδα MSN, από προηγμένα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης, τα οποία θα επιλέγουν τις προ δημοσίευση ειδήσεις.
Ομως, απ’ ό,τι φάνηκε στην πράξη, η απόφαση της εταιρείας γύρισε μπούμερανγκ λίγες μόλις ημέρες μετά τη σχετική ανακοίνωση, όταν ο αλγόριθμος απέτυχε να συνοδεύσει μια είδηση με τη σωστή φωτογραφία. Συγκεκριμένα, μια πρώιμη έκδοση του λογισμικού κατέληξε σε μια ιστορία για τις προσωπικές σκέψεις της Βρετανίδας τραγουδίστριας Τζέιντ Θίρλοβαλ. Αντί, όμως, να πλαισιώσει το άρθρο με τη φωτογραφία της, «ανέβασε» την εικόνα ενός άλλου μέλους του συγκροτήματος στο οποίο τραγουδά η Θίρλοβαλ, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις. Μία ένδειξη ότι η σχετική τεχνολογία δεν είναι ακόμα ώριμη για να αντικαταστήσει την κριτική σκέψη και τη συνδυαστική ικανότητα ενός ανθρώπου.
To επόμενο blockbuster;
Η ελβετική startup LargoAI, από την άλλη, κίνησε την προσοχή μιας άλλης «βαριάς» βιομηχανίας με παγκόσμιο αποτύπωμα, του κινηματογράφου. Στο φεστιβάλ κινηματογράφου του Λοκάρνο, παραγωγοί και σκηνοθέτες πλησίασαν τον CEO της LargoAI ζητώντας του να μάθουν αν οι αλγόριθμοι που αναπτύσσει θα μπορούσαν να προβλέψουν το επόμενο blockbuster.
Το ερώτημα δεν παραμένει ακόμα αναπάντητο, ωστόσο η μέθοδος ανάλυσης που εφαρμόζει η LargoAI παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Κατ' αρχάς διαθέτει μια βάση δεδομένων με περίπου 30.000 ταινίες. Επειτα από μια διαδικασία εκμάθησης, το λογισμικό αρχίζει να αναγνωρίζει και να κατανοεί τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις ταινίες. Αυτό σημαίνει ότι δεν εξετάζονται μόνο σημαντικότερα στοιχεία όπως η επεξεργασία, η δράση και η μουσική, αλλά και μια σειρά από μικρότερες λεπτομέρειες, όπως ο τρόπος με τον οποίο κινούνται οι χαρακτήρες, το χρώμα των μαλλιών τους ή ακόμη και τα αντικείμενα που χρησιμοποιούν. Μάλιστα, οι αλγόριθμοι της εταιρείας «προσαρμόζονται» ανάλογα με το μέρος του κόσμου στην οποία θα κυκλοφορήσει μια ταινία. Εάν, για παράδειγμα, πρόκειται να κυκλοφορήσει σε 20 έως 30 χώρες, η Τεχνητή Νοημοσύνη συνυπολογίζει τα τοπικά πολιτιστικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ η αύξηση του περιεχομένου «θρίλερ» σε μια ταινία κατά 10% αυξάνει στατιστικά τις πιθανότητες επιτυχίας στο box office. Αντίθετα, οι Ιταλοί εμφανίζονται διατεθειμένοι να παρακολουθήσουν ευκολότερα μια ταινία με έντονα δραματικά στοιχεία. Η μεσογειακή ιδιοσυγκρασία γαρ…
Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη επηρεάζει βαθιά αμέτρητους επαγγελματικούς κλάδους. Η τάση αυτή ούτε θα ανακοπεί ούτε θα υποχωρήσει, αντίθετα τα επόμενα χρόνια αναμένεται να επεκταθεί με τρόπους που ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει, αφού μόλις ξεκινήσαμε να ψηλαφούμε μια ευφυή, ψηφιακή πραγματικότητα, η οποία δεν θα αφήσει κανέναν ανεπηρέαστο. Για καλό ή για κακό, αυτό θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τις ασφαλιστικές δικλίδες που τώρα θα θέσουμε, αλλά και από την ετοιμότητα που θα αναπτύξουμε για να υποδεχτούμε τη νέα πραγματικότητα.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί 20 - 21 Ιουνίου
