Του Γιάννη Γορανίτη
Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στην Κίνα, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε: «η ελληνική κυβέρνηση για πρώτη φορά επενδύει σημαντικά στον κλάδο της Πληροφορικής και της Τεχνολογίας, γιατί αυτό αποτελεί το οξυγόνο της οικονομίας». Οι δηλώσεις του αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, καθώς έγιναν από τα γραφεία της Huawei, ενός τεχνολογικού μεγαθηρίου με παγκόσμια εμβέλεια.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε επίσης: «οι νέες τεχνολογίες είναι αναπτυξιακό εργαλείο και όχι απλά ένας κλάδος της οικονομίας». Και φυσικά ουδείς θα διαφωνήσει μαζί του. Αλλά τι πραγματικά συμβαίνει στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας στη χώρα μας; Και πόσο «σημαντικά» επενδύει η ελληνική κυβέρνηση στον κλάδο;
Τα στοιχεία της σχετικής μελέτης του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης δεν συμμερίζονται την αισιόδοξη οπτική του Αλέξη Τσίπρα. Από τα στατιστικά της «δημογραφίας των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα την τελευταία 5ετία» προκύπτει ότι ο κλάδος αντί να κινείται ανοδικά και να αναπτύσσεται, παρουσιάζει ενδείξεις κόπωσης και συρρίκνωσης.
Περισσότερες διαγραφές παρά συστάσεις
Η μελέτη αυτή του ΕΚΤ αποτυπώνει την εξέλιξη των συστάσεων και διαγραφών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας κατά την περίοδο 2011-2015. Παράλληλα επιχειρεί να αποτυπώσει τη δυναμική του τομέα στην οικονομία, αξιοποιώντας τα στατιστικά στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ).
Το μερίδιο των συστάσεων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας υπολογίζεται στο 4,4% το 2011 (σε σχέση με το σύνολο των επιχειρηματικών συστάσεων) και το ποσοστό αυτό παραμένει ανοδικό –5,4% το 2012 και 6,8% το 2013, ενώ περίπου στα ίδια επίπεδα (6,6%) μένει το 2014. Το 2015 η υποχώρηση είναι εντονότερη και το ποσοστό των συστάσεων νέων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας φτάνει στο 6,2%.
Το πιο ανησυχητικό όμως στοιχείο της έρευνας είναι ότι οι διαγραφές το αντίστοιχο διάστημα ήταν περισσότερες, ενώ και η τάση τους καταγράφεται αυξητική την τελευταία διετία (από 3,4% επί του συνόλου των διαγραφών το 2012 και '13, έχουν φτάσει στο 4,5% το περασμένο έτος). Σε απόλυτους αριθμούς, το 2011 διαγράφηκαν από τα μητρώα 2.000 επιχειρήσεις του κλάδου και το 2015 ο αριθμός υπερδιπλασιάστηκε –διαγράφηκαν πάνω από 4.000.
Ειδικότερα, οι συστάσεις επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στη Μεταποίηση υπερέχουν των διαγραφών την τριετία 2011-2014, αλλά η τάση μεταστρέφεται πλήρως το 2015 και οι διαγραφές είναι αισθητά περισσότερες. Το 2014 συστάθηκαν 172 εταιρείες και διαγράφηκαν 84, ενώ το 2015 συστάθηκαν μόλις 100 και διαγράφηκαν 120.
Πρώτοι σε όλη την Ευρώπη
Το αξιοπρόσεκτο –στα όρια του σουρεαλιστικού– εύρημα της μελέτης του ΕΚΤ είναι ότι η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη θέση του σχετικού πίνακα των συστάσεων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ. Ιδρύονται δηλαδή περισσότερες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας απ' ό,τι στη Γαλλία και τη Γερμανία αθροιστικά! Όπως είναι ευνόητο βέβαια, η Ελλάδα πρωτοστατεί και στη σχετική λίστα των διαγραφών.
Με δεδομένο μάλιστα ότι τα στοιχεία της διακρατικής σύγκρισης φτάνουν έως το 2013, όταν το ισοζύγιο εγγραφών-διαγραφών ήταν θετικό, η εικόνα θα είναι ακόμη πιο δυσάρεστη για τη χώρα μας, όταν ενσωματωθούν τα στοιχεία των υπολοίπων χωρών για το 2015. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στα συμπεράσματα της έρευνας: «προκύπτουν βάσιμες ενδείξεις περί αυξανόμενης πίεσης».
Η τεχνολογία ευνοεί συνολικά την οικονομία
Στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας περιλαμβάνονται αυτές που ασχολούνται με την υψηλή τεχνολογία στη μεταποίηση (κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων και παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων και σκευασμάτων), οι υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης (τηλεπικοινωνίες, δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη, παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις κ.α.).
Η συνεισφορά τους στην οικονομία είναι αδιαμφισβήτητη λόγω αφενός της καινοτομικής τους δραστηριότητας όσο και λόγω του εξαγωγικού προσανατολισμού τους. Σύμφωνα μάλιστα με την Δρ Εύη Σαχίνη, Διευθύντρια του ΕΚΤ «Η σύσταση νέων επιχειρήσεων λειτουργεί ανταγωνιστικά ως προς τις εν ενεργεία επιχειρήσεις, αναγκάζοντας τις τελευταίες να λάβουν μέτρα βελτίωσης της αποδοτικής τους ικανότητας, μια διαδικασία που ευνοεί συνολικά την εθνική οικονομία».
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης «Η δημογραφία των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα - Σύσταση και διαγραφή επιχειρήσεων την περίοδο 2011-2015» στο επίσημο site του.