Του Γιάννη Παλιούρη
Καθώς ο πλανήτης μας συνεχίζει να θερμαίνεται, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επιδεινώνονται. Το 2016, καταγράφηκαν 772 καταστροφικά καιρικά φαινόμενα παγκοσμίως, αριθμός τριπλάσιος από τον αντίστοιχο του 1980. Οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν ότι το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη εδώ και έχει ξεφύγει πλέον από το ακαδημαϊκό πλαίσιο. Κοστίζει χιλιάδες ζωές και δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Πέρα από τους διακηρυγμένους στόχους των περισσότερων κρατών για μείωση των αερίων ρύπων που δημιουργούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ένας απροσδόκητος σύμμαχος της ανθρωπότητας στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής ίσως αποδειχθεί η Τεχνητή Νοημοσύνη. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο David G. Victor, σε πρόσφατη ανάλυσή του για λογαριασμό του Ινστιτούτου Brookings.
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν συνδέσει τον όρο Τεχνητή Νοημοσύνη με την εικόνα κάποιου ευφυούς ρομπότ που θα τους... υπηρετεί, στην πραγματικότητα πρόκειται για κάτι πολύ παραπάνω. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για τη δυνατότητα να εξάγεις λογικά συμπεράσματα και να κάνεις προβλέψεις για συστήματα που εμφανίζουν χαοτική συμπεριφορά και τα οποία σήμερα αποτελούν terra incognita για την επιστήμη.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Ινστιτούτου Brookings, λοιπόν, η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μας επιτρέψει να διαχειριστούμε καλύτερα τους φυσικούς πόρους και να εξάγουμε τη μέγιστη δυνατή ενέργεια από αυτούς με το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Για παράδειγμα, τα συστήματα μηχανικής μάθησης μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητα χαρτογράφησης και κατανόησης του μεγέθους και της αξίας των υπόγειων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, διευκολύνοντας την αξιοποίηση αυτών των πόρων με χαμηλότερο κόστος. Το ίδιο ισχύει και για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Σε δεύτερο επίπεδο, εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούν να χαρτογραφούν και να επεξεργάζονται τεράστια δεδομένα από την κατανάλωση της παραγόμενης ενέργειας. Ουσιαστικά θα έχουμε να κάνουμε με «έξυπνα» ηλεκτρικά δίκτυα τα οποία θα αναλύουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών, βάζοντας στην εξίσωση δεκάδες παραμέτρους, πέρα από τις μετεωρολογικές προβλέψεις, όπως γίνεται σήμερα. Με τον τρόπο αυτό η παραγωγή όχι μόνο θα προσαρμόζεται αυτόματα αλλά και θα προγραμματίζεται σε βάθος μηνών, κάτι που θα οδηγήσει σε μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων.
Τις απόψεις του David G. Victor συμμερίζεται και η Microsoft, η οποία πιστεύει ότι η τεχνητή νοημοσύνη, στο πλαίσιο της «μηχανικής» και της «βαθιάς» μάθησης είναι ένας παράγοντας που θα ανατρέψει όσα γνωρίζουμε σήμερα για την κλιματική αλλαγή και τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Έτσι, μέσω του προγράμματος «AI for Earth» η εταιρεία θα επενδύσει 50 εκατομμύρια δολάρια για τα επόμενα πέντε χρόνια ώστε να δημιουργήσει και να δοκιμάσει νέες τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης με περιβαλλοντική εφαρμογή.
Πρακτικά το τι ακριβώς συμβαίνει στο κλίμα της Γης δεν μας είναι πλέον άγνωστο. Το πώς συμβαίνει, όμως, και κυρίως πως μπορούμε να αντιστρέψουμε αυτό που συμβαίνει παραμένει πρόβλημα. Πρόβλημα επεξεργασίας δεδομένων καθώς ακόμα και οι υπερυπολογιστές που έχουμε σήμερα στη διάθεση μας, δεν διαθέτουν την απαιτούμενη ισχύ για να επεξεργαστούν τα άπειρα δεδομένα που επηρεάζουν ένα χαοτικό σύστημα, όπως το κλίμα της Γης.
Σε κάθε περίπτωση, η ανάλυση του Ινστιτούτου Brookings είναι ξεκάθαρη: η αντιστροφή της κλιματικής αλλαγής απαιτεί παγκόσμιες πολιτικές πρωτοβουλίες καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να θεωρηθεί ως επαρκής ασφαλιστική δικλείδα, απλά και μόνο για να διασκεδάσουμε τους φόβους μας.