Του Γιάννη Παλιούρη
Η General Fusion, δεν είναι αυτό που λέμε «όνομα» στην επιχειρηματική σκηνή των ΗΠΑ. Για την ακρίβεια κινείται κάτω από το ραντάρ των περισσότερων ΜΜΕ και της κοινής γνώμης. Έχει, όμως, κάτι που έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον τόσο του Τζεφ Μπέζος της Amazon, όσο και της Microsoft, που έχουν επενδύσει σε αυτή μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το CNBC. Τι είναι αυτό; Η υπόσχεση να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη μας με οικολογικό τρόπο, τιθασεύοντας τις ασύλληπτες δυνάμεις της πυρηνικής σύντηξης.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη: Σε αντίθεση με την πυρηνική σχάση, η οποία περιλαμβάνει τη διάσπαση βαρύτερων ατόμων σε ελαφρύτερα, η σύντηξη συνίσταται στη συνένωση δύο ελαφρύτερων ατόμων σε ένα βαρύτερο. Και οι δύο διαδικασίες έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας, αλλά η σύντηξη δεν έχει ως παραπροϊόν τα πυρηνικά απόβλητα. Ούτε υπάρχει ο κίνδυνος για ατύχημα τύπου Τσερνόμπιλ.
Για την ακρίβεια η πυρηνική σύντηξη είναι η διαδικασία που συμβαίνει στο εσωτερικό των άστρων κρατώντας τα ζωντανά και αποτελεί εδώ και χρόνια το ιερό δισκοπότηρο επιστημόνων και ερευνητών για την παραγωγή «καθαρής» ενέργειας. Είναι ενδεικτικό ότι σύντηξη των ατόμων υδρογόνου που περιέχει 1 λίτρο θαλασσινού νερού μπορεί να δώσει την ίδια ενέργεια με την καύση 1.136 λίτρων βενζίνης.
Σύμφωνα με αναλυτές, όποιος κόψει πρώτος το νήμα σε αυτή την κούρσα θα βρεθεί στην ηγετική θέση μιας αγοράς δυνητικής αξίας 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Και λέμε «όποιος κόψει πρώτος το νήμα» γιατί προφανώς ένας τόσο ενδιαφέρον στίβος έχει τραβήξει την προσοχή και άλλων παικτών.
Για παράδειγμα πριν λίγες ημέρες Κινέζοι επιστήμονες υποστήριξαν ότι εντός του 2019 θα έχουν έτοιμο έναν αρκετά μεγάλο αντιδραστήρα πυρηνικής σύντηξης, κάτι που θα τους φέρει ένα βήμα πιο κοντά στο όνειρο για απεριόριστη, καθαρή ενέργεια. Ο αντιδραστήρας των Κινέζων ονομάζεται HL-2M Tokamak, αν και τα διεθνή ΜΜΕ αρέσκονται να τον χαρακτηρίζουν «δεύτερο Ήλιο».
Πόσο κοντά είμαστε σε όλα αυτά; Δύσκολο να πει κάποιος αφού η όποια πρόοδος κρατείται επτασφράγιστο μυστικό και δεν θα ανακοινωθεί παρά την τελευταία στιγμή, για ευνόητους λόγους. Ωστόσο η σύντηξη είναι απείρως δυσκολότερη από την πυρηνική σχάση. Μέχρι σήμερα έχει επιτευχθεί για κλάσματα του δευτερολέπτου και πάντα με αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο.
Το πρόβλημα είναι ότι για συντηχθούν δύο άτομα η πίεση και η θερμοκρασία του πλάσματος – του αέριου που περιέχει τα άτομα – ανέρχεται σε εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, όπως δηλαδή και στην καρδιά των άστρων. Για να παραμείνει υπό έλεγχο και σταθερό το πλάσμα περιβάλλεται από πανίσχυρα μαγνητικά πεδία, τα οποία για να δημιουργηθούν απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας, πολύ μεγαλύτερες τελικά από την ενέργεια που παράγεται μέσω της σύντηξης. Με άλλα λόγια πρόκειται για καταστροφική, εμπορικά, διαδικασία.
Το στοίχημα, λοιπόν, είναι να δημιουργηθεί ένας αντιδραστήρας με θετική εκροή ενέργειας, ώστε το ηλεκτρικό ρεύμα που θα παράγει να πωλείται σε ανταγωνιστικές τιμές σε σύγκριση με τις παραδοσιακές πηγές ενέργειας. Το πόσο κοντά είμαστε σε μια τέτοια εξέλιξη παραμένει αδιευκρίνιστο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το «στοίχημα» της πυρηνικής σύντηξης παραμένει ανοιχτό και πολλοί δείχνουν διατεθειμένοι να ποντάρουν σε αυτό με την προοπτική των ασύλληπτων, μελλοντικών αποδόσεων.
Φωτογραφίες: APImages