Οι τιμές των μικρών κυρίως διαμερισμάτων γνώρισαν εντυπωσιακή άνοδο λόγω της golden visa και του Airbnb. Ειδικά με την golden visa έφτασαν γκαρσονιέρες στο Αιγάλεω να πιάσουν τιμές της τάξης των 4.000 και 5.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο! Επρόκειτο για μια ξεκάθαρη στρέβλωση της αγοράς. Η λήψη μέτρων στη βραχυχρόνια μίσθωση, η αλλαγή του συστήματος της χρυσής visa, αλλά και ο πόλεμος σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, αλλάζουν και πάλι το σκηνικό!
Είναι κοινό μυστικό στην αγορά ακινήτων ότι οι τιμές υποχωρούν, καθώς η αγορά δεν είναι πλέον τόσο δραστήρια. Στις μικρές αγγελίες οι τιμές μπορεί να παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα, αλλά στην πραγματικότητα οι όποιες συμφωνίες κλείνουν σε συνήθως χαμηλότερες τιμές από τις αναγραφόμενες. Και ακόμη οι πράξεις δεν είναι τόσες πολλές που να δικαιολογούν αισιοδοξία για τη συνέχεια.
Οι τιμές των ακινήτων μπορεί να μην είναι υπερβολικές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Αλλά είναι αρκετά υψηλότερες σε σχέση με την εποχή της κρίσης. Και ειδικά στα μικρά διαμερίσματα οι τιμές έχουν ξεπεράσει ακόμη και εκείνες του 2008. Υπάρχουν παράγοντες που δεν ευνοούν σε αυτήν τη φάση την αγορά ακινήτων. Και δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η Αθήνα δεν είναι από τις πλέον ελκυστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης. Και πέρα από τις αλλαγές στο καθεστώς της golden visa και του Airbnb, υπάρχουν τρεις ακόμη επιβαρυντικοί παράγοντες.
Ο πρώτος είναι ότι περιμένουν στην ουρά δεκάδες χιλιάδες πλειστηριασμοί. Η αγορά παραμένει υπό ομηρία από τις επιπτώσεις της χρεοκοπίας της χώρας. Όπως και αν το εξετάσει κάποιος, η αγορά δεν πρόκειται να αποκτήσει υγιή χαρακτηριστικά αν δε φύγουν από τη μέση οι πλειστηριασμοί.
Ο δεύτερος έχει να κάνει με το γεγονός ότι το τραπεζικό σύστημα δεν επενδύει στη στεγαστική πίστη. Αυτός είναι από μόνος του ένας σημαντικός λόγος για την ανάσχεση της αγοράς, καθώς περιορίζει αισθητά τη δυνατότητα των αγοραστών να κινηθούν σε επίπεδα μεγαλύτερα της αγοραστικής τους δύναμης.
Και ο τρίτος έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής στην Αθήνα. Μας αρέσει ή δε μας αρέσει η Αθήνα δεν είναι η ομορφότερη πρωτεύουσα στη χώρα. Ούτε και χτες ήταν! Ίσως, πριν μερικές δεκαετίες, αλλά σίγουρα όχι χτες. Θα μπορούσε η Αθήνα να γίνει και πάλι ελκυστική με σημαντικά έργα, όπως αυτό του Ελληνικού. Αλλά προς το παρόν όλα πηγαίνουν χρονικά προς τα πίσω.
Γιατί λοιπόν η αγορά να προεξοφλήσει κάτι που μπορεί να συμβεί σε δέκα ή σε τριάντα χρόνια; Και ακόμη η ποιότητα κατασκευής των περισσοτέρων κατοικιών δε δικαιολογεί τιμές σαν να πρόκειται για σύγχρονη φουτουριστική πόλη.
Πριν από λίγους μήνες είχαμε αναφερθεί στο liberal με αρθρογραφία στα σημάδια κόπωσης της αγοράς. Την επομένη από κάθε σχετικό άρθρο υπήρχε ένα … αντίθετης κατεύθυνσης σε άλλο μέσο ενημέρωσης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν πολλά και καλά οργανωμένα συμφέροντα στην αγορά ακινήτων που θα ήθελαν τις τιμές στη στρατόσφαιρα.
Οι συμμετέχοντες πάντως στην αγορά γνωρίζουν ποια είναι η αλήθεια. Και ακόμη περισσότερο γνωρίζουν ότι η αγορά αλλάζει και μάλιστα με μεγάλη ταχύτητα. Όπως δηλαδή συμβαίνει πάντα…
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
