Οι εύποροι πολίτες του κόσμου βλέπουν στην Ελλάδα ευκαιρίες στην αγορά ακινήτων και στις μετοχές, παρά το γεγονός ότι οι αξίες τους έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Ένα ακίνητο στην αθηναϊκή Ριβιέρα είναι απλησίαστο για τον μέσο Έλληνα, ακριβό για τον πλούσιο που έχει συνηθίσει να αγοράζει φθηνότερα, αλλά πάμφθηνο για τον ξένο που έχει άλλα μέτρα σύγκρισης. Μια πρώτη ανάγνωση είναι ότι εχθρός του ακριβού είναι το ακριβότερο! Είναι μία περίεργη και μαζί άβολη κατάσταση!
Από τη μία θέλουμε τις υπεραξίες που φέρνουν οι ξένοι και από την άλλη φοβόμαστε μην γίνουμε τουρίστες στον τόπο μας. Ακόμη δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι είναι δυνατόν να υπάρξει μεγαλύτερη αύξηση των τιμών σε ακίνητα και μετοχές. Τα σημάδια κόπωσης που παρατηρούνται, μάλιστα το τελευταίο καιρό μας έχουν κάνει να πιστέψουμε ότι το ράλι έχει τελειώσει. Κι αυτό είναι αλήθεια σε ότι αφορά τους εγχώριους επενδυτές.
Στα ακίνητα, για παράδειγμα, δεν υπάρχουν άλλοι διαθέσιμοι αγοραστές να αγοράσουν ακίνητα σε τιμές 5.000 και 10.000 τιμών στις ακριβές περιοχές. Αλλά ούτε και σε τιμές άνω των 3.000 ευρώ που ζητούν για παλαιά ακίνητα στις λεγόμενες λαϊκές περιοχές. Στις τιμές αυτές δεν μπορούν να ανταποκριθούν οι περισσότεροι εγχώριοι επενδυτές. Η κατάσταση δυσχεραίνεται και από το γεγονός ότι η καταναλωτική πίστη δεν είναι πλέον και από τα πιο αγαπημένα αντικείμενα των τραπεζών. Η ζήτηση, λοιπόν, δεν πρόκειται να αυξηθεί από το εσωτερικό. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι οι τιμές θα υποχωρήσουν. Όχι, αν υπάρξει ζήτηση από το εξωτερικό!
Μέχρι σήμερα η όποια ζήτηση (ειδικά στα ακίνητα) προερχότανε από όσους θέλανε να γίνουν κάτοχοι της Golden Visa. Τώρα εμφανίζονται ξένοι που επιλέγουν την Ελλάδα ως δεύτερη κατοικία τους, επειδή θεωρούν ότι είναι ένα όμορφο και ασφαλές μέρος για να ζει κανείς. Είναι μία νέα τάση! Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, έχουν συνηθίσει σε άλλες αποτιμήσεις. Αν επιβεβαιωθεί αυτό το «ρεύμα, τότε οι τιμές μπορούν να ανέβουν κι άλλο. Γεγονός που θα αυξήσει τα έσοδα των υποψηφίων πωλητών, αλλά ταυτόχρονα θα απομακρύνει το όνειρο της απόκτησης στέγης για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών.
Στις μετοχές τα πράγματα είναι πιο «απλά». Εκεί που πιστεύουμε ότι «ως εδώ ήταν», έρχονται οι Ιταλοί και αγοράζουν τις μετοχές της Alpha Bank στο σημείο που εμείς είμαστε πωλητές. Έχοντας δει τον γενικό δείκτη σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα τιμών, η άνοδος που έχει συντελεστεί στους χρηματιστηριακούς δείκτες μας φαίνεται μεγάλη. Αλλά είναι; Οι τράπεζες αποτυπώνουν την αξία τους στο ταμπλό; Οι εξαγωγικές εταιρείες; Κι εδώ ισχύει ό,τι και στα ακίνητα! Αν υπάρξει ρεύμα από το εξωτερικό οι σημερινές τιμές θα αποδειχτούν «χαμηλές».
Το ερώτημα είναι τι είναι αυτό που μπορεί να αλλάξει την καλή εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο εξωτερικό για την Ελλάδα και τις προοπτικές της Οικονομίας της. Δεν ξέρουμε πως μπορεί να επιδράσει η κρίση στη Μέση Ανατολή. Ειδικά την Ελλάδα που βρίσκεται τόσο κοντά. Κι εδώ έχει σημασία να προβάλλεται η Ελλάδα της ασφάλειας σε έναν ασταθή κόσμο. Ξέρουμε όμως πόσο αρνητικά θα λειτουργούσε μια νέα διεθνή χρηματιστηριακή κρίση. Αυτός είναι ίσως ο μεγαλύτερος εχθρός στην περαιτέρω άνοδο των αξιών στην Ελλάδα.
Θανάσης Μαυρίδης
