Το μεγάλο πρόβλημα στη χώρα αυτήν τη στιγμή είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού στον αγροτικό τομέα και στον τουρισμό. Ειδικά ο τουρισμός φέτος θα στενάξει και πάλι! Δεν υπάρχουν εύκολες και γρήγορες λύσεις. Κι όλο αυτό δημιουργεί αυτόματα αλυσιδωτά προβλήματα στην κοινωνία, εκπαιδεύοντας ένα προσωπικό στη λογική των συνεχών μετακινήσεων, εκμεταλλευόμενο τις υψηλές αποδοχές που προσφέρει ο τουρισμός για τη διάρκεια της σεζόν. Θα έχετε ακούσει το «κάνω σεζόν»!
Οι αμοιβές έφτασαν πέρυσι σε δυσθεώρητα ύψη στην κορύφωση της σεζόν και το ίδιο αναμένεται να συμβεί και φέτος. Μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες πρόσφεραν περισσότερα από 1.500 ευρώ και πάλι με αμφίβολα αποτελέσματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ξενοδόχου στη Χαλκιδική που στην προσπάθεια να κρατήσει τους υπαλλήλους «ζεστούς», τους κράτησε και στη διάρκεια του χειμώνα που το ξενοδοχείο ήταν κλειστό. Ούτε αυτό, όμως, αποδείχτηκε ικανό ως μέτρο για να αποφύγει το μοιραίο. Οι «αχάριστοι» ξενοδοχοϋπάλληλοι πήραν τους μισθούς του χειμώνα και στην αρχή της σεζόν αποδέχτηκαν την καλύτερη πρόταση του γειτονικού ξενοδοχείου.
Δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς τους ανθρώπους που προσπαθούν να κερδίσουν ένα καλύτερο μεροκάματο. Από την άλλη υπάρχει σήμερα μία στρέβλωση της αγοράς που δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα. Για παράδειγμα, πολλές επιχειρήσεις στον χώρο της εστίασης στις μεγάλες πόλεις χάνουν τους εργαζόμενους τους το καλοκαίρι, καθώς οι τελευταίοι πηγαίνουν για… σεζόν. Όπως και να το κάνουμε, όλο αυτό δημιουργεί μια μεγάλη αναστάτωση.
Υπάρχουν πολλά θέματα που ανοίγουν. Το πρώτο είναι ότι τελικά οι ξενοδόχοι αντέχουν να πληρώνουν και … περισσότερα! Άρα, θα πρέπει κάποιος να δει τους ισολογισμούς τους και να εξετάσει για ποιον λόγο η ευρωστία αυτή δεν εμφανίζεται στις περισσότερες των περιπτώσεων.
Πού κάνουν δηλαδή λάθος οι αριθμοί. Αν κάνουν λάθος! Το δεύτερο είναι ότι δεν υπάρχει σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά. Αυτήν τη στιγμή θα έπρεπε να έχουν ανοίξει τις πόρτες τους οι σχολές τουριστικών επαγγελμάτων. Και την ίδια ώρα το κράτος να φροντίσει να εξασφαλίσει το μέλλον αυτών των ανθρώπων, καθιερώνοντας επαγγελματικά δικαιώματα. Και κάπως έτσι λύνεται και ο γρίφος για το αν τα ελληνόπουλα μπορούν ή όχι να είναι τα γκαρσόνια της Ευρώπης. Η απάντηση είναι πως ναι, αρκεί να αμείβονται σωστά.
Το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι ότι οι ξενοδόχοι σήμερα προσφέρουν μεγάλα μεροκάματα. Μπορούν και τα δίνουν και μπράβο τους. Το βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού που απειλεί την ποιότητα του προϊόντος και η αδυναμία του κράτους να χαράξει μία εθνική στρατηγική για τον τουρισμό. Πόσοι θα δουλεύουν στην τουριστική βιομηχανία, ποιοι και με τι όρους; Πώς θα προστατευτεί η ποιότητα του προϊόντος και πώς το κέρδος αυτής της βιομηχανίας θα μείνει και θα επενδυθεί εκ νέου στη χώρα; Αυτά είναι θέματα που πρέπει να μας απασχολούν. Ή καλύτερα, αν μας είχαν απασχολήσει εδώ και χρόνια θα ζούσαμε ήδη σε μια καλύτερη χώρα.
Μπορεί να υπάρχει πρόβλημα σήμερα με το εργατικό δυναμικό, αλλά όσο δεν λαμβάνονται μέτρα, τόσο θα αυξάνεται το πρόβλημα χρόνο με τον χρόνο. Ή στην καλύτερη των περιπτώσεων θα βρισκόμαστε στον ίδιο παρανομαστή. Εκτός και αν είναι λύση να αφήσουμε τα πράγματα στην τύχη τους. Πράγμα που σημαίνει ότι οι μετακινήσεις προσωπικού μέσα στη χρονιά θα λύνουν προσωρινά το πρόβλημα της τουριστικής βιομηχανίας, αλλά θα απειλούν μόνιμα την εύρυθμη λειτουργία της υπόλοιπης αγοράς. Και από την άλλη η πίεση της έλλειψης προσωπικού θα οδηγήσει σε λύσεις να αποδεχτούμε εργαζόμενους πολύ χαμηλής εμπειρίας από χώρες του τρίτου κόσμου.
Θανάσης Μαυρίδης