Θα επιθυμούσαμε μία εκατονταετή συμφωνία ειρήνης με την Τουρκία. Να κάνουμε δουλειές! Να μας πάνε στα βάθη της Ασίας και της Αφρικής. Να στηρίξουμε κι εμείς με την σειρά μας την είσοδό τους στην Ευρώπη. Να ξεπεράσουμε, τέλος πάντων την έχθρα του παρελθόντος. Αυτά θέλουμε. Μπορούμε; Από την άλλη, δεν έχασε κάποιος συζητώντας. Λέγεται και ανατολίτικο παζάρι. Σε δουλειά να βρισκόμαστε. Αρκεί να γνωρίζουμε με τι έχουμε να κάνουμε και τι να περιμένουμε.
Ο διεθνής παράγοντας επιθυμεί μια εξομάλυνση των σχέσεων της Ελλάδας με την Τουρκία, επειδή αυτή η «γραμμή» διευκολύνει την βασική στρατηγική επιλογή της Δύσης να μην χάσει τον πολύτιμο σύμμαχο που λέγεται Τουρκία. Το ερώτημα είναι αν από αυτή την «εξομάλυνση» έχουμε να χάσουμε ή να κερδίσουμε. Και η απάντηση είναι προφανής: Η Τουρκία δεν έχει αλλάξει. Είναι η ίδια Τουρκία που αντιμετωπίσαμε στον Έβρο και στην Μεσόγειο. Και δεν πρόκειται να αλλάξει. Ωστόσο, οι διεθνείς σχέσεις ορίζονται από την ισχύς και όχι από το δίκαιο. Κατά συνέπεια χρειαζόμαστε ένα καθαρό σχέδιο και χρόνο για να το υλοποιήσουμε. Αν λοιπόν οι «συζητήσεις» εξυπηρετούν αυτή την «γραμμή», είναι καλοδεχούμενες.
Στο τέλος της διαδρομής θέλουμε μία συμφωνία ειρήνης με την Τουρκία. Πιστεύουμε όμως ότι αυτό δεν είναι εφικτό στην παρούσα φάση. Η Τουρκία δεν είναι έτοιμη για μια έντιμη συμφωνία. Και η μόνη έντιμη συμφωνία είναι εκείνη που βασίζεται στο διεθνές δίκαιο. Το μόνο που αντικειμενικά μπορεί να συμβεί είναι να υποχρεωθεί η Τουρκία κάποια στιγμή στο μέλλον να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο. Κι αυτό είναι εφικτό μόνο με μία ισχυρή Ελλάδα.
Τα πράγματα, λοιπόν, είναι απλά! Καθόμαστε στο τραπέζι, συζητάμε, συμφωνούμε σε έναν οδικό χάρτη και προσδοκούμε σε … ανάσταση νεκρών. Να κλείσουμε τα θέματά μας σε αυτή την φάση είναι σχεδόν αδύνατο. Αν τώρα έρθει στον Ερντογάν η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, αυτό είναι ένα άλλο θέμα συζήτησης. Αλλά δεν γίνονται θαύματα στις μέρες μας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι αφελής. Τα ξέρει όλα αυτά και θα συνεχίσει την καλή δουλειά, όπως έκανε στον Έβρο και στο Αιγαίο. Αυτό που χρειάζεται στις μέρες μας είναι ρεαλισμός. Οι υπερπατριώτες έκαναν ζημιά στη χώρα. Τα λέμε αυτά διότι στο επόμενο διάστημα πρόκειται να ακουστούν πολλά για «Πρέσπες του Αιγαίου», για «υποχωρητικότητα» κλπ. Το αστείο θα είναι να πούνε κάτι τέτοια τίποτα πουτινάκια που έκαναν τα αδύνατα – δυνατά για να μας αποδείξουν ότι η Ελλάδα δεν έπρεπε να προμηθευτεί σύγχρονα αμερικανικά και γαλλικά όπλα. Από τη μία θέλουν την Ελλάδα χωρίς σύγχρονα οπλικά συστήματα και από την άλλη «πουλάνε» στους αφελείς ονειρώξεις ότι θα πάρουμε την … Πόλη! Ίσως, ματιάζοντας τους αντιπάλους μας…
Η ουσία είναι ότι δεν θέλουμε να πάρουμε την Πόλη. Θέλουμε ειρήνη και ασφάλεια. Θέλουμε μια Τουρκία που να αντιλαμβάνεται ότι μαζί μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα, αρκεί να υπάρχει μια σχέση εμπιστοσύνης. Μέχρι τότε, όμως, θα χρειαστεί να διανύσουμε μεγάλη απόσταση. Και χωρίς να μπορούμε να αποκλείσουμε ότι θα φτάσουμε κάποιες ή φορές ή ακόμη και θα ξεπεράσουμε τα «όρια».
Προσωπικά πιστεύω ότι η Τουρκία ακολουθεί τις τελευταίες δεκαετίες μία πολιτική που στόχο έχει την ήττα της Ελλάδας σε όλα τα μέτωπα. Πιστεύω επίσης ότι το σχέδιο αυτό έχει κοστίσει πολλά χρήματα και ακόμη περισσότερη ενέργεια και δεν πρόκειται να το πετάξουν τόσο εύκολα στο καλάθι των αχρήστων. Από την άλλη, στην Ελλάδα έχουμε αποκτήσει μια κυβέρνηση που έχει αποδείξει ότι ξέρει να εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται και να διαχειρίζεται πραγματικά δύσκολες καταστάσεις. Η κυβέρνηση αυτή, λοιπόν, έχει την εμπιστοσύνη μας για τους χειρισμούς της στα εθνικά θέματα. Ασφαλώς και έχουμε όλοι μας «άποψη». Αλλά μία κυβέρνηση έχει κάτι περισσότερο: Ευθύνη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι δύσκολο και ότι οι εξελίξεις θα είναι καθοριστικές για τις επόμενες δεκαετίες. Και γι αυτό τον λόγο θα χρειαστεί να εξαντλήσουμε ως έθνος όλα τα αποθέματα ρεαλισμού που πιθανόν έχουμε ακόμη στις «αποθήκες» μας και να θυμηθούμε τι σημαίνει «εθνική γραμμή». Σε τέτοιες ώρες οι πολίτες αξιολογούν την στάση των πολιτικών…
Θανάσης Μαυρίδης