Του Bill Wirtz*
Στο δρόμο προς τις γαλλικές προεδρικές εκλογές, η προεκλογική εκστρατεία της Μαρίν Λε Πεν παρουσιάζει κάποιες παράξενες ομοιότητες με την αντίστοιχη εκστρατεία του Ντοναλντ Τραμπ: σύγκρουση με τα μέσα ενημέρωσης, αυτοχθονισμός, και κατηγορίες για ξενοφοβία. Για να αποφύγουμε να δημιουργήσουμε συμπάθεια προς την υποψήφια της ακροδεξιάς αποδίδοντάς της ταμπέλες, ας δώσουμε κάποιους ουσιαστικούς λόγους να αντιταχθούμε σ'' αυτήν. Να λοιπόν έξι λόγοι να απορρίψουμε την Μαρίν Λε Πεν πέρα από το “λόγω του ρατσισμού”.
1 Ελευθερία του λόγου
Τα μέλη του Εθνικού Μετώπου, του ακροδεξιού πολιτικού κόμματος της Λε Πεν μιλούν πάρα πολύ για την ελευθερία του λόγου, μόνο όμως σε ό,τι αφορά τα δικά τους συμφέροντα. Για παράδειγμα, τον Οκτώβριο του 2015 το κόμμα έκανε καμπάνια με το σύνθημα “Je Suis Marine” (είμαι η Μαρίν) μετά την μήνυση που υπεβλήθη κατά της αρχηγού του όταν αυτή συνέκρινε τους μουσουλμάνους που προσεύχονταν στους παρισινούς δρόμους με την ναζιστική κατοχή.
Απ'' ό,τι φαίνεται, η αγάπη του Εθνικού Μετώπου για την ελευθερία του λόγου σταματά εκεί. Η Λε Πεν πρόσφατα κάλεσε την κυβέρνηση να απαγορεύσει όλες τις διαδηλώσεις εναντίον της αστυνομικής βίας. Η Λε Πεν καταγράφηκε να λέει ότι οι βίαιοι, ακροαριστεροί διαδηλωτές πρέπει να αναχαιτιστούν προκειμένου να αποκατασταθεί ο σεβασμός στην δημόσια τάξη.
Καθώς κάποιες διαδηλώσεις όντως πυροδότησαν βίαιες εξεγέρσεις, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι οι ανησυχίες της Λε Πεν είναι δικαιολογημένες. Σημειώστε όμως παρακαλώ ότι όταν οι διαδηλώσεις για τον εργασιακό νόμο έγιναν βίαιες τον περασμένο Ιούνιο και η κυβέρνηση αποφάσισε να απαγορεύσει κάθε περαιτέρω διαδήλωση, η ηγέτιδα του Εθνικού Μετώπου έγραψε στο τουίτερ :
“Η απαγόρευση των διαδηλώσεων εναντίον του #ΕργασιακούΝόμου είναι μια παραίτηση στους τραμπούκους και μια σοβαρή παραβίαση της δημοκρατίας. MLP”
2 Θρησκευτική ελευθερία
Το Εθνικό Μέτωπο είναι μία από τις πολιτικές ομάδες που ερμηνεύουν το κοσμικό κράτος όχι μόνο ως την ουδετερότητα του κράτους έναντι της θρησκείας, αλλά και έναντι των πολιτών. Το κόμμα θέλει να απαγορεύσει από τους δημόσιους χώρους τα “επιδεικτικά θρησκευτικά σύμβολα”, μεταξύ των οποίων και το χιτζάμπ και τα κιππότ. Κατά την επίσκεψή της στο Ισραήλ, η Μαρίν Λε Πεν είπε ότι αυτή η απαγόρευση είναι μια αναγκαία θυσία προς όφελος των συμφερόντων της Γαλλίας.
Είναι σαφές ότι η Λε Πεν συγχέει την κοσμικότητα με την ολοκληρωτική εξάλειψη της θρησκείας. Κάποιοι ακαδημαϊκοί υποστηρίζουν ότι αυτή η προτεινόμενη απαγόρευση θα απορριφθεί από το γαλλικό συνταγματικό συμβούλιο ούτως ή άλλως, καθώς “το κράτος δεν μπορεί να ορίζει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να φορά ο καθένας”. Δεδομένου όμως του ότι η γαλλική απαγόρευση της μπούρκας που εισήχθη το 2011 δεν κατέπεσε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του 2014, τίποτα δεν φαίνεται αδύνατο. Το Εθνικό Μέτωπο δεν είναι πρόθυμο να υποστηρίξει την ελευθερία των θρησκευτικών δικαιωμάτων.
3 Εμπορική πολιτική
Στο προεδρικό της σχέδιο των 144 σημείων, η Λε Πεν μιλά για υπεράσπιση των γαλλικών θέσεων εργασίας μέσω ενός “έξυπνου προστατευτισμού”. Είτε ο προστατευτισμός της Λε Πεν είναι “έξυπνος”, είτε είναι “στοχευμένος”, αυτή η ιδέα βρίσκεται στο λεξιλόγιο της γαλλικής ακροδεξιάς εδώ και αρκετά χρόνια – αλλά ακόμη δεν υπάρχει η εξήγηση του τι ακριβώς συνεπάγεται.
Μπορεί κανείς να υποθέσει ότι αφορά την αποχώρηση από την Ενιαία Αγορά της ΕΕ και την επιβολή εμπορικών δασμών, όμως το ζήτημα του πώς η Λε Πεν θα αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις των άλλων κρατών και τις αναπόφευκτες αυξήσεις στις τιμές καταναλωτή, παραμένει αδιευκρίνιστο. Οι πιθανοί υποστηρικτές αυτής της πρότασης πρέπει να αναγνωρίσουν τι συνεπάγεται ο προστατευτισμός στην πραγματικότητα: λιγότερες επιλογές, υψηλότερες τιμές, λιγότερες θέσεις εργασίας και τοξικές διπλωματικές σχέσεις.
4 Μετανάστευση
Ακόμη και αν δεν προσεγγίζετε τη μετανάστευση από μια ηθική σκοπιά, ως την παροχή ευκαιριών σε όσους θέλουν να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, υπάρχουν πολλοί οικονομικοί λόγοι για να υποστηρίξει κανείς την μετανάστευση γενικά, και τη μετανάστευση προς και από τη Γαλλία ειδικότερα.
Σε μια μελέτη του 2015 που δημοσιεύθηκε από το πανεπιστήμιο Pantheon-Sorbonne στο Παρίσι με τίτλο “Μεταναστευτική Πολιτική και Μακροοικονομικές Επιδόσεις στη Γαλλία”, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η μετανάστευση έχει μια “σημαντικά θετική” επίδραση στην αύξηση του ΑΕΠ και σε μερικές περιπτώσεις και στην απασχόληση συνολικά:
“Οι διαφορετικοί τόποι γέννησης είναι μια θετική παράμετρος για την οικονομική επίδοση μιας χώρας. Επιπροσθέτως, η είσοδος μεταναστών επιδρά σημαντικά στην μακροοικονομική επίδοση: όλοι οι μετανάστες επιδρούν θετικά στο κατά κεφαλή ΑΕΠ και οι μετανάστες που αναζητούν δουλειά επιδρούν αρνητικά στα ποσοστά ανεργίας”.
Στο μεταξύ, η Λε Πεν υποσχέθηκε να καταστείλει τη μετανάστευση.
5 Ο πόλεμος στα ναρκωτικά
Σε ό,τι αφορά τη μαριχουάνα, η Μαρίν Λεπέν ακολουθεί μια πολιτική “μηδενικής ανοχής”. Στην προεδρική της καμπάνια του 2012 δήλωσε ότι θα προτιμούσε να ψηφίσει οποιονδήποτε άλλο νόμο παρά τη νομιμοποίηση των ναρκωτικών, και ότι η Γαλλία χάνει τον Πόλεμο των Ναρκωτικών “γιατί δεν πολεμά πραγματικά”. Το 2016, ο τόνος της Λε Πεν δεν έχει αλλάξει:
“Η ιδέα της νομιμοποίησης είναι βαθιά επικίνδυνη. Σε μέρη όπου έχει νομιμοποιηθεί η κάνναβη, τα αποτελέσματα υπήρξαν δραματικά, με έκρηξη της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και προβλήματα δημόσιας υγείας”.
Η υπηρεσία δημόσιας υγείας της Γαλλίας αναφέρει ότι 700.000 Γάλλοι καταναλώνουν κάνναβη σε καθημερινή βάση, ενώ 1,4 εκατομμύρια πολίτες καπνίζουν τουλάχιστον δέκα τσιγάρα κάνναβης τον μήνα. Η Γαλλική Δημοκρατία είναι ένα από τα αυστηρότερα ευρωπαϊκά κράτη όσον αφορά την απαγόρευση των ναρκωτικών, με πρόστιμα που φτάνουν τα 3.750 ευρώ και ποινές ενός έτους φυλάκισης για την απλή κατοχή.
Οι αξιωματούχοι των Παρισίων θα έπρεπε να εξετάσουν την υιοθέτηση μιας πολιτικής παρόμοιας με αυτή της Πορτογαλίας, όπου η αποποινικοποίηση όλων των ναρκωτικών ισχύει από το 2001.
6 Καμία μεταρρύθμιση
Το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι η Μαρίν Λε Πεν δεν διαφέρει από το σύστημα του μεγάλου κράτους που γονάτισε τη Γαλλία κατά τις προηγούμενες δεκαετίες: είναι μέρος του συστήματος αυτού. Το Εθνικό Μέτωπο δεν σχεδιάζει να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις στα προνόμια ή τον ανεξέλεγκτα υπερμεγέθη δημόσιο τομέα. Αντιθέτως, το κόμμα προτείνει την μείωση της συνταξιοδοτικής ηλικίας στα 60 έτη, τον εξαναγκασμό των τραπεζών να δανείζουν χρήματα σε μικρές και μικρομεσαίες γαλλικές επιχειρήσεις, και την πρόσληψη περισσότερων εργαζομένων στον δημόσιο τομέα με την ταυτόχρονη αύξηση των μισθών τους.
Οι οικονομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης και της συνεπακόλουθης ευημερίας η οποία χρειάζεται για την εμπέδωση της κοινωνικής συνοχής, δεν απασχολούν τους Γάλλους εθνικιστές. Η εμμονή τους με τον κοινωνικό συντηρητισμό και τις αριστερές οικονομικές πολιτικές θα ήταν καταστροφική για τη Γαλλία – τόσο καταστροφική, που το ερώτημα αν η Μαρίν Λε Πεν προσωπικά είναι ρατσίστρια ή όχι είναι πολιτικώς άνευ σημασίας.
--
Ο Bill Wirtz σπουδάζει γαλλικό δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Λωρραίνης στο Νανσύ της Γαλλίας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στις 26 Φεβρουαρίου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
(Photo by Mustafa Yalcin/Anadolu Agency/Getty Images)
