Του Kerry McDonald
Η Uber προκάλεσε μια επανάσταση στις συγκοινωνίες. Η Airbnb μεταμόρφωσε τη στέγαση και τη βραχυχρόνια ενοικίαση χώρων. Η Netflix άνοιξε δρόμο στο πεδίο της διασκέδασης αμά τη ζητήσει. Σε όλα αυτά τα παραδείγματα, καινοτόμες έξυπνες ιδέες ανταγωνίστηκαν υφιστάμενα παρωχημένα μοντέλα. Και κέρδισαν.
Αισθάνομαι άσχημα για τους οδηγούς ταξί που δαπάνησαν πολλά χρήματα για μια ρυθμισμένη, και πλέον σχεδόν χωρίς αξία άδεια, αλλά πραγματικά δεν μπορώ να θυμηθώ την τελευταία φορά που μπήκα σε ταξί. Και η δημοτικότητα της Uber οδήγησε και άλλους ανταγωνιστές να μπουν στην αγορά - έτσι, αν δεν σας αρέσει η Uber και οι πρακτικές της, η Lyft και άλλες εταιρίες συνεπιβατισμού κερδίζουν μερίδια αγοράς με γρήγορους ρυθμούς.
Οι ριζοσπαστικές καινοτομίες μπορεί αρχικά να προκαλούν κάποιες προκλήσεις καθώς η αγορά βρίσκει νέα σημεία ισορροπίας, οι κανόνες του παιχνιδιού αλλάζουν και οι εργαζόμενοι επανεκπαιδεύονται, αλλά οι περισσότερες επιλογές και η μεγαλύτερη ποικιλία, με διαφορετικά επίπεδα τιμών και παρεχόμενων υπηρεσιών, κατά κανόνα ευνοούν τους πελάτες.
Το πραγματικά ιδιοφυές στοιχείο αυτών των τριών παραδειγμάτων καινοτομίας που άλλαξε τελείως τους αντίστοιχους κλάδους, είναι ότι το πέτυχαν αυτό απλώς προσπερνώντας το υφιστάμενο, άκαμπτο μοντέλο και πηγαίνοντας απευθείας στον καταναλωτή, δίνοντάς του μια υπηρεσία που είναι ασύγκριτα καλύτερη από το κατεστημένο. Ακόμη, αξιοποίησαν την καλύτερη διαθέσιμη τεχνολογία για να μεταμορφώσουν τα πεδία τους.
Πιστεύω ότι η ίδια ριζοσπαστική καινοτομία θα μπορούσε να αποδώσει και στην εκπαίδευση, καθώς νέα και έξυπνα μοντέλα μάθησης σταδιακά αναπτύσσονται και αντικαθιστούν την υπάρχουσα και παρωχημένη, συμβατική σχολική διδασκαλία. Εξάλλου, τα ταξί ακόμη είναι διαθέσιμα γι' αυτούς που τα θέλουν, αλλά πλέον υπάρχουν πολλές άλλες επιλογές.
Οι Uber της εκπαίδευσης.
Οι δυνατότητες για εκπαίδευση πέρα από τη συμβατική σχολική είναι ουσιαστικά απεριόριστες, και ήδη βλέπουμε πολλά από αυτά τα μοντέλα να κερδίζουν σε δημοτικότητα και παρουσία. Η Khan Academy είναι σήμερα ένας γνωστός σε όλους παρόχος δωρεάν, υψηλής ποιότητας, προσαρμοσμένης διαδικτυακής μάθησης.
Πλαισιώνεται από άλλες δωρεάν διαδικτυακές μαθησιακές πλατφόρμες όπως η Duolingo, η Coursera, η HarvardX και η MIT OpenCourseWare για να αναφέρουμε μόνο μερικές. Το YouTube κάνει τη μάθηση εύκολη και ενδιαφέρουσα, είτε προσπαθώ να μάθω πώς να ψιλοκόψω σωστά το σέλινο, είτε η εξάχρονη κόρη μου μαθαίνει πώς να διατηρεί και να καρφιτσώνει τα μαμούνια που συλλέγει, είτε ο οχτάχρονος γιος μου μαθαίνει κόλπα για το σκέιτμπορντ.
Ως προς αυτό το τελευταίο παράδειγμα μάλιστα, ένα πρόσφατο άρθρο του Forbes για το μέλλον της μάθησης περιγράφει το γιατί οι σκεϊτάδες έγιναν τόσο καλοί στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Απ' ό,τι φαίνεται, τότε ήταν που για πρώτη φορά έγιναν ευρέως διαθέσιμες αθλητικές βιντεοκασέτες της νέας τότε τεχνολογίας VCR οι οποίες γρήγορα βελτίωσαν τις ικανότητες των σκεϊτάδων. Ο συντάκτης του Forbes, John Greathouse, γράφει:
«Με τον ίδιο τρόπο που οι βιντεοκασέτες των σπορ δράσης επιτάχυναν τη βελτίωση των δεξιοτήτων εκατομμυρίων αθλητών, η επαυξημένη και η εικονική πραγματικότητα θα συμβάλει δραστικά στη διάδοση των πρακτικών, χειροπιαστών δεξιοτήτων σε ολόκληρο τον πλανήτη».
Το μέλλον της μάθησης, σε συνδυασμό με την τελευταία τεχνολογία, θα περιλαμβάνει επίσης πιθανότατα καινοτόμους χώρους μάθησης που ευνοούν την ατομικότητα και την επινοητικότητα. Σε αντίθεση με τα συμβατικά σχολεία, οι νέοι χώροι μάθησης θα αποδίδουν λιγότερη έμφαση στην τάξη και τη συμμόρφωση και περισσότερη στην πρωτοτυπία και τη δημιουργικότητα.
Το μοντέλο του εργαστηρίου
Ήδη βλέπουμε τις απαρχές αυτών των εναλλακτικών έναντι της συμβατικής σχολικής διδασκαλίας, με τη μορφή αυτοδιοικούμενων κέντρων μάθησης σε ολόκληρη τη χώρα. Εδώ στη Βοστώνη, η Parts & Crafts συνδυάζει στοιχεία ενός εργαστηρίου και ενός αυτοδιοικούμενου κέντρου μάθησης για να δημιουργήσει ένα εντελώς μη καταναγκαστικό μαθησιακό περιβάλλον που αξιοποιεί την τεχνολογία για νέους ανθρώπους που επιλέγουν να μάθουν έξω από το σχολείο.
Το μοντέλο του εργαστηρίου πιθανότατα θα αποτελέσει έναν τεράστιο καταλύτη στη διαδικασία της διαμόρφωσης των νέων τρόπων με τους οποίους οι άνθρωποι, νέοι και μεγαλύτεροι, μαθαίνουν μέσα στην κοινότητά τους και καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Τα εργαστήρια και οι χώροι hacking εμφανίζονται με ραγδαίο ρυθμό και είναι προσβάσιμοι σε βιβλιοθήκες σε ολόκληρη τη χώρα. Όπως εξηγεί ένα άρθρο στο Atlantic:
«Τα εργαστήρια είναι μέρος της διευρυμένης αποστολής των βιβλιοθηκών να αποτελούν χώρους όπου οι άνθρωποι μπορούν όχι μόνο να καταναλώσουν, αλλά και να δημιουργήσουν νέα γνώση».
Και εδώ έγκειται η ειδοποιός διαφορά μεταξύ της εκπαίδευσης του παρελθόντος και αυτής του μέλλοντος: η συμβατική μάθηση υποχρεώνει τους σπουδαστές να καταναλώνουν γνώση, ενώ το μέλλον της εκπαίδευσης ενθαρρύνει τους σπουδαστές - κάθε ηλικίας και επιπέδου - να δημιουργήσουν γνώση.
Όπως ακριβώς η Uber συνέβαλε στο να απολαμβάνουν οι επιβάτες γρηγορότερες και καλύτερες υπηρεσίες σε χαμηλότερο κόστος απ' ό,τι τα παραδοσιακά ταξί, τα ριζοσπαστικά εκπαιδευτικά μοντέλα του μέλλοντος θα είναι καλύτερα και φθηνότερα - και θα ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα στις ανάγκες των μαθητών - απ' ό,τι τα συμβατικά σχολεία.
Αυτά τα νέα μαθησιακά μοντέλα θα προκαλέσουν επανάσταση στο εκπαιδευτικό πεδίο μέσω της επιλογής, της τεχνολογίας και της ενδυνάμωσης των ανθρώπων.
Το μέλλον είναι εδώ.
--
Η Kerry McDonald έχει πτυχίο οικονομικών από το Bowdoin και μεταπτυχιακό στην εκπαιδευτική πολιτική από το Χάρβαρντ.
