*Γράφει ο Brent Orrell
Στο χώρο της πολιτικής και της δημοσιολογίας υπάρχει ο διαρκής κίνδυνος ακριβώς τη στιγμή που κάποιος είναι έτοιμος να υποστηρίξει ένα θέμα, ένας άλλος, πιο έξυπνος, πιο γρήγορος συγγραφέας να τον προλάβει. Από τη μία πλευρά, είναι κάτι το εκνευριστικό αν σου συμβεί. Από την άλλη, αν η εξήγηση του ζητήματος είναι τόσο καλή και περιεκτική, το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να τη θαυμάσει, να την εκτιμήσει και περιστασιακά να προσθέσει σ’ αυτή.
Το Σαββατοκύριακο, ο οικονομικός μπλογκίστας Noah Smith δημοσίευσε το "Revenge of the Normies" (Η εκδίκηση των κανονικών), όπου εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης μπορεί σύντομα να επιλύσουν κάποιες από τις μεγαλύτερες ανισότητες στο αμερικανικό εργατικό δυναμικό. Για δεκαετίες, μαστιζόμαστε από ένα «κενό δεξιοτήτων»: τη διαφορά μεταξύ των δεξιοτήτων που βρίσκονται σε ζήτηση και των πραγματικών δεξιοτήτων των Αμερικανών εργαζομένων. Μερικές φορές, αυτές οι δεξιότητες είναι πολύ υψηλού επιπέδου, όπως αυτές που απαιτούνται από προγραμματιστές υπολογιστών, ειδικούς πληροφορικής ή ειδικευμένους επαγγελματίες. Γενικότερα, οι εργοδότες παραπονιούνται για ένα πρόβλημα που αφορούν τις «ήπιες» ή μη γνωσιακές δεξιότητες οι οποίες, συνολικά, συνθέτουν την ικανότητα να σχετίζεται κανείς καλά με άλλους ανθρώπους και να μαθαίνει στην εργασία του. Αυτές οι δεξιότητες είναι σχεδόν υποχρεωτικές στο ταχέως (και επιταχυνόμενα) μεταβαλλόμενο τεχνολογικό περιβάλλον της Αμερικής.
Όπως επισημαίνει ο Smith, αυτά τα κενά δεξιοτήτων έχουν την τάση να ενισχύουν τα πλεονεκτήματα των «σπασίκλων», των εργαζομένων υψηλής μόρφωσης που είναι έμπειροι στην τεχνολογία. Αυτοί οι σπασίκλες έγιναν οι εκλεκτοί της οικονομίας των ΗΠΑ, πετυχαίνοντας μεγάλη αύξηση μισθών καθώς και κοινωνικό κύρος. Οι «κανονικοί», πάλι όχι και τόσο. Το «μέσο» άτομο έμεινε πίσω καθώς η πριμοδότηση για τα πτυχία κολεγίου και τις προχωρημένες δεξιότητες αυξανόταν ασταμάτητα. Όπως λέει ο Smith στην ανάρτησή του στο blog του, αυτό φαινόταν ότι θα συνεχιστεί για πάντα.
Στη συνέχεια, η τεχνητή νοημοσύνη, το αποκορύφωμα δεκαετιών επένδυσης σε σπασίκλες, έφτασε στο προσκήνιο παράγοντας κάποια εκπληκτικά αποτελέσματα. Ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός μελετών, τις οποίες εξετάζει ο Smith, δείχνει πώς η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά πραγματικά στην «ανύψωση» του εργατικού δυναμικού αντικαθιστώντας την πνευματική εργασία που κυριαρχεί όλο και περισσότερο στην οικονομία με τους υπολογιστικούς αλγόριθμους. Δεν ξέρετε προγραμματισμό; Κανένα πρόβλημα, υπάρχει ένα AI για αυτό. Δυσκολεύεστε να συντάξετε κείμενα; Το ChatGPT είναι ένα τεράστιο σύστημα αυτόματης συμπλήρωσης που μπορεί να σας βοηθήσει να εκφραστείτε καλύτερα από ό,τι πιστεύατε ποτέ. Χρειάζεστε βοήθεια στη μελέτη σας; Ένας βοηθός AI μπορεί να σας βοηθήσει να ενισχύσετε την απόδοσή σας. Δυσκολεύεστε στη ζωγραφική; Το Midjourney μπορεί να πάρει μερικές λέξεις που έχετε στο μυαλό σας και να τις μετατρέψει σε εικόνες. Δεν είστε σίγουροι πώς να αντιμετωπίσετε έναν θυμωμένο ή απογοητευμένο πελάτη; Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην εξομάλυνση μιας αναστάτωσης και ταυτόχρονα στην επίλυση πολύπλοκων τεχνικών προβλημάτων. Και ούτω καθεξής.
Στο παρελθόν, η τεχνολογική πρόοδος είχε τις μεγαλύτερες επιπτώσεις τις στις χειρωνακτικές εργασίες, όπως η εργασία στο εργοστάσιο, ενώ άφησε σε μεγάλο βαθμό ανέγγιχτες τις βαριές γνωσιακές εργασίες, όπως η λογιστική ή η νομική. Η γενετική τεχνητή νοημοσύνη (generative AI) μπορεί να αντιστρέψει αυτό το ιστορικό μοτίβο, φέρνοντας έναν κόσμο στον οποίο τα ρομπότ δεν αυτοματοποιούν απλώς τις κοπιώδεις σωματικές διαδικασίες, αλλά και ολοένα αποτελεσματικότερα αυτοματοματοποιούν και τις πνευματικες διαδικασίες. Ουσιαστικά, η γενετική τεχνητή νοημοσύνη είναι ένας ρομποτικός αυτοματισμός για τον εγκέφαλο. Τα ρομπότ εργοστασίων μείωσαν την κοπιώδη σωματική εργασία. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει το ίδιο για την πνευματική εργασία, μειώνοντας τα ανθρώπινα γνωστικά φορτία ενώ παράλληλα εξισορροπεί τους όρους ανταγωνισμού για όσους δεν έχουν την εκπαίδευση, τις κοινωνικο-συναισθηματικές δεξιότητες ή την κατάρτιση που χρειάζονται για να εργαστούν στα υψηλά επίπεδα που απαιτεί η προηγμένη οικονομία μας.
Αυτή είναι μια αξιοσημείωτη, συναρπαστική και ελπιδοφόρα τροπή των γεγονότων στον κόσμο της εργασίας. Οι σπασίκλες έχουν δημιουργήσει (άθελά τους) τεχνολογίες που θα βοηθήσουν τους υπολοίπους να συμβαδίσουν με τον ρυθμό της αλλαγής και να χτίσουν ένα νέο μέλλον μεγαλύτερης ευημερίας. Πραγματικά πρόκειται για μια εξέλιξη που αναποδογυρίζει τον κόσμο, ή τουλάχιστον την οικονομία μας.
*Ο Brent Orrell είναι στέλεχος του American Enterprise Institute και έχει εργαστεί στο παρελθόν σε φορείς της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας των ΗΠΑ.
**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 7 Σεπτεμβρίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
