Το κόστος του πολέμου για την Ουκρανία
AP Photo/Evgeniy Maloletka
AP Photo/Evgeniy Maloletka

Το κόστος του πολέμου για την Ουκρανία

*Γράφουν οι Nataliya Melnyk και Nataliia Shostak 

Πλησιάζουμε αργά αλλά σταθερά στη συμπλήρωση ενάμιση έτους από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την ολική εισβολή της στην Ουκρανία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ανάγκη παρακολούθησης των άμεσων και έμμεσων ζημιών αυτής της εισβολής έχει καταστεί ταυτόχρονα προτεραιότητα και μια τεράστια πρόκληση για πολλούς ουκρανικούς και διεθνείς οργανισμούς. Ένα πράγμα είναι ήδη ξεκάθαρο – θα συνεχίσουμε να κάνουμε τον λογαριασμό για πολύ ακόμη μετά το τέλος του πολέμου. 

Πρώτον, δεν έχουμε πρόσβαση σε πολλές πληγείσες περιοχές. Δεύτερον, όπως κάθε άλλος πόλεμος, θα έχει πολλές μακροχρόνιες επιπτώσεις το κόστος των οποίων είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί και να ποσοτικοποιηθεί, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας ανθρώπινου κεφαλαίου και δυναμικού. Ακολουθούν μερικές από τις εκτιμήσεις που έχουμε στη διάθεσή μας. 

Γενικές Οικονομικές Απώλειες 

Μέχρι και τις 24 Μαρτίου, οι άμεσες απώλειες που προκλήθηκαν στην υποδομή της Ουκρανίας ανέρχονταν σε 63 δισεκατομμύρια δολάρια, όπως εκτιμάται από το πρόγραμμα «Η Ρωσία θα πληρώσει» της μονάδας ανάλυσης της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου (KSE) και συνεργαζόμενων οργανισμών [1]. 

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομίας και του KSE, οι συνολικές απώλειες της οικονομίας της Ουκρανίας ανέρχονται σε 543-600 δισεκατομμύρια δολάρια, λαμβάνοντας υπόψη την πτώση του ΑΕΠ, την απώλεια επενδύσεων, την εκροή εργατικού δυναμικού, το πρόσθετο κόστος για την άμυνα και την κοινωνική υποστήριξη, κλπ. Επιπλέον, από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, τουλάχιστον 4.431 κτίρια κατοικιών, 92 εργοστάσια/επιχειρήσεις, 378 εκπαιδευτικά ιδρύματα, 138 ιδρύματα υγείας, 8 πολιτικά αεροδρόμια και 10 στρατιωτικά αεροδρόμια, 7 σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής κλπ έχουν υποστεί ζημιές, καταστράφηκαν ή κατελήφθησαν [2]. 

Αγροτικός Τομέας 

Οι άμεσες ζημιές που προκλήθηκαν στο αγροτοβιομηχανικό συγκρότημα της Ουκρανίας ξεπερνούν τα 8,7 δισεκατομμύρια δολάρια, με τις μεγαλύτερες απώλειες να έχουν προκληθεί λόγω καταστροφών και ζημιών σε γεωργικά μηχανήματα. Η δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία σχετίζεται με την καταστροφή και την κλοπή αγαθών και πιο συγκεκριμένα την κλοπή περισσότερων από 4 εκατομμύρια τόνους γεωργικών προϊόντων [3]. Οι εμπειρογνώμονες του KSE διαπίστωσαν ότι η μεγαλύτερη ζημιά στον ουκρανικό γεωργικό τομέα έχει προκληθεί στις περιοχές Luhansk, Kherson, Donetsk, Kharkiv και Zaporizhzhia, οι οποίες είναι ευνόητα και στο top-5 όσον αφορά τον αριθμό των αντικειμένων που έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν καταστραφεί [4] . 

Ναρκοπέδια 

Υπολογίζεται ότι περίπου 470.000 εκτάρια ουκρανικής γεωργικής γης έχουν μετατραπεί κυριολεκτικά σε ναρκοπέδια, και μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες για να αποναρκοποιηθούν, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας [5], παρ’ όλο που 2.600 ειδικοί από δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς εργάζονται ήδη γι’ αυτό. 

Δημογραφική Κατάσταση 

Η πλήρους κλίμακας εισβολή μπορεί να οδηγήσει στη μείωση του πληθυσμού της Ουκρανίας κατά το ένα τρίτο, λόγω της απώλειας ζωών, του αναγκαστικού εκτοπισμού και της μετανάστευσης, της μείωσης του ποσοστού γεννήσεων, των οικολογικών ζητημάτων κλπ [6]. Όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο πιο σοβαρές θα είναι οι δημογραφικές απώλειες, ειδικά αν επιχειρήσουμε να λάβουμε υπόψη πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που σχετίζονται με ζητήματα υγείας και τραυματισμούς που σχετίζονται με τον πόλεμο, και όσο λιγότεροι πρόσφυγες επιστρέψουν στα σπίτια τους. 

Συμπερασματικά, η εξίσωση για τον υπολογισμό των απωλειών της Ουκρανίας λόγω του πολέμου έχει μερικές κρίσιμες άγνωστες παραμέτρους, όπως το πόσο θα διαρκέσει ο πόλεμος και πόσο έντονα θα είναι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά του. Ωστόσο, η μεγαλύτερη άγνωστη παράμετρος σίγουρα είναι το ποιος θα πληρώσει τον ολοένα και αυξανόμενο λογαριασμό. 

Παραπομπές 

[1] https://kse.ua/ua/about-the-school/news/zbitki-naneseni-infrastrukturi-ukrayini-v-hodi-viyni-skladayut-mayzhe-63-mlrd/ 

[2] https://kse.ua/ua/about-the-school/news/zbitki-naneseni-infrastrukturi-ukrayini-v-hodi-viyni-skladayut-mayzhe-63-mlrd/ 

[3] https://kse.ua/ua/about-the-school/news/zbitki-agrosektoru-ta-zemelnim-resursam-ukrayini-vid-povnomasshtabnoyi-viyni-skladayut-8-7-mlrd/ 

[4] https://kse.ua/ua/about-the-school/news/zbitki-agrosektoru-ta-zemelnim-resursam-ukrayini-vid-povnomasshtabnoyi-viyni-skladayut-8-7-mlrd/ 

[5] https://www.kmu.gov.ua/news/mykola-solskyi-zvernuvsia-do-ministriv-g7-dopomohty-v-rozminuvanni-silskohospodarskykh-zemel 

[6] https://www.epravda.com.ua/publications/2022/06/28/688487/ 

*Η Nataliya Melnyk είναι η εκτελεστική διευθύντρια και η Nataliia Shostak η διευθύντρια προγραμμάτων και επικοινωνίας στο Bendukidze Free Market Center, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Κίεβο που προάγει την ατομική ελευθερία, το περιορισμένο και ανοιχτό κράτος και τις ελεύθερες αγορές. 

**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 12 Ιουνίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών