Κάποιες δεκαετίες νεοφιλελεύθερων οικονομικών μεταρρυθμίσεων επέφεραν τη μεγαλύτερη, με διαφορά, παγκόσμια μείωση της φτώχειας που επιτεύχθηκε ποτέ. Αλλά η επιτυχία φέρνει την τεμπελιά και πολλές χώρες άρχισαν να θεωρούν τα επιτεύγματά τους δεδομένα. Ακόμη και οι επιτυχημένες πολιτικές δεν εξαλείφουν όλα τα οικονομικά προβλήματα, και επειδή ο νεοφιλελευθερισμός ήταν η κυρίαρχη στρατηγική από τη δεκαετία του 1980 έως τη δεκαετία του 2000, οι δημοσιολόγοι άρχισαν (λανθασμένα) να κατηγορούν τον νεοφιλελευθερισμό για τα εναπομείναντα οικονομικά προβλήματα. Η δυναμική των μεταρρυθμίσεων επιβραδύνθηκε και οι πολιτικές ξαναγύρισαν σε μια πιο κρατιστική κατεύθυνση.
Ωστόσο, όταν οι χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής τους συνεχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι ο νεοφιλελευθερισμός είναι το μόνο πλαίσιο που είναι αξιόπιστα αποτελεσματικό. Από τους Financial Times:
«Οι χώρες αυτές περιλαμβάνουν κυρίως την Τουρκία, την Αργεντινή, την Αίγυπτο, τη Νιγηρία και την Κένυα και έχουν κάποιο βάρος. Και οι πέντε αυτές μεταρρυθμιστικές χώρες βρίσκονται στις 40 μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες, επομένως η θετική τους στροφή καλύτερο ενισχύει και την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη.
Πληγωμένες από τον υψηλό πληθωρισμό, το χρέος και τα ελλείμματά τους, είδαν τα συναλλαγματικά τους ταμεία να αδειάζουν όταν τα παγκόσμια επιτόκια αυξήθηκαν απότομα το 2022. Καθώς η αύξηση του κόστος δανεισμού έκανε ακόμη δυσκολότερο το πρόβλημα των χρεών τους, δεν είχαν άλλη επιλογή από το να αλλάξουν πορεία. Οι ηγέτες τους - οι οποίοι στην Αργεντινή, την Κένυα και τη Νιγηρία εξελέγησαν πρόσφατα με εντολή για μεταρρυθμίσεις - δεν το ομολογούν φωναχτά, αλλά τα σχέδιά τους προήλθαν κατευθείαν από τις σελίδες της παλιάς και πολύ συκοφαντημένης Συναίνεσης της Ουάσιγκτον. Η δημοσιονομική πειθαρχία και ο σεβασμός στις δυνάμεις της αγοράς είναι οι μόνες επιλογές πολιτικής που λειτουργούν όταν μια χώρα ξεμείνει από χρήματα».
Ο κρατισμός είναι μια πολυτέλεια που δεν έχουν οι χρεοκοπημένες χώρες.
--
Ο Scott Sumner είναι οικονομολόγος, διευθυντής του προγράμματος νομισματικής πολιτικής στο Mercatus Center at George Mason University, ερευνητής στο Independent Institute και καθηγητής στο Bentley University στο Waltham της Μασαχουσέτης.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 21 Απριλίου 2024 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
