Του Alex Tabarrok
Ο σκηνοθέτης Charles Mudede από τη Ζιμπάμπουε, ο οποίος κατοικεί σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες θυμήθηκε εποχές ρατσισμού σε ένα ταξίδι του στο Βανκούβερ:
«Το Βανκούβερ δεν έχει Uber ή Lyft, τις υπηρεσίες συνεπιβατισμού που χρησιμοποιώ κυρίως στο Σηάτλ και τη Νέα Υόρκη… Η απουσία εταιριών συνεπιβατισμού στο Βανκούβερ σημαίνει την επιβίωση ενός προβλήματος το οποίο, σύμφωνα με την εμπειρία μου, σε μεγάλο βαθμό εξαφανίζεται από την επιφάνεια των πραγμάτων όταν έχεις έναν λογαρισμό στην Uber ή τη Lyft - τον ρατσισμό στα ταξί…
Είχα σχεδόν ξεχάσει αυτή τη μορφή του ρατσισμού μέχρι που βρέθηκα αυτό το σαββατοκύριακο στο κέντρο του Βανκούβερ. Εκεί, δεν μπορούσα να σταματήσω ταξί, καθώς αυτά απλώς με προσπερνούσαν μολονότι πολλά απ' αυτά ήταν ελεύθερα. Στην αρχή νόμισα ότι δεν ήμουν αρκετά ορατός στους οδηγούς, αφού όμως κάμποσα ταξί με προσπέρασαν παρά τις ολοένα και πιο θεατρικές χειρονομίες μου, θυμήθηκα το χρώμα του δέρματός μου.
Είναι σημαντικό να επισημάνω ότι πολλοί από τους οδηγούς ταξί δεν ήταν λευκοί αλλά από τη Νότια Ασία - κάποιοι ήταν ακόμη πιο μαύροι κι από μένα. Σε ό,τι όμως αφορά τον ρατσισμό στα ταξί, το χρώμα του οδηγού συχνά δεν έχει σημασία. Ο λευκός ρατσισμός σ' αυτόν τον κλάδο έχει υιοθετηθεί, και μερικές φορές ακόμη και ενταθεί, από όλες τις άλλες φυλές, πολλές από τις οποίες έχουν υπάρξει και συνεχίζουν να είναι θύματά του.
Ακόμη και στο Σηάτλ, όταν τα κίτρινα ταξί κυριαρχούσαν, οι οδηγοί με καταγωγή από την Ανατολική Αφρική με προσπερνούσαν γιατί τους έμοιαζα. Όλη αυτή η ανοησία τερματίστηκε με τον συνεπιβατισμό, καθώς οι εφαρμογές του έκαναν το σταμάτημα του ταξί αχρείαστο».
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ο συγγραφέας δεν είναι οπαδός του νεοφιλελευθερισμού:
«Το λυπηρό είναι ότι μεγάλο μέρος της σκέψης μου αντιτίθεται έντονα στη συμμετοχική οικονομία καθώς η κοινωνία εντός της οποίας αυτή εκφράζεται στις διάφορες μορφές της, η νεοφιλελεύθερη κοινωνία, έχει μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα την εισβολή του 'επιχειρηματικού πνεύματος' σε όλες τις πτυχές της ζωής μας».
Παρ' όλα αυτά, πρέπει να του πιστωθεί ότι έστω και έτσι αναγνωρίζει ένα σημαντικό όφελος. Όμως, πρέπει να το αναγνωρίσουμε, αυτές οι εμπειρίες υπάρχουν σε όλες τις υπηρεσίες. Το κράτος δεν θα πρέπει να απαγορεύει τον ανταγωνισμό στην αγορά όπως η Uber, ιδίως όταν το μονοπώλιο των ταξί το οποίο επιδοτούν και προστατεύουν οι ρυθμιστές δεν εξυπηρετεί σωστά τους καταναλωτές.
Αν υπάρχει ένα πράγμα που παράγει καλύτερα αποτελέσματα για τις περιθωριοποιημένες ομάδες -και πέρα απ' αυτές, για όλους μας- είναι η ελευθερία επιλογής. Αυτή η ελευθερία δεν πρέπει να υφίσταται παραβιάσεις απλώς επειδή κάποιος πολιτικός ή λομπίστας νομίζει ότι ξέρει ποιες υπηρεσίες είναι καλύτερες για μας.
Αναδημοσίευση από το μπλογκ Marginal Revolution.
--
* Ο Alex Tabarrok είναι καθηγητής οικονομικών στο George Mason University. Αρθρογραφεί στο μπλογκ Marginal Revolution με τον Tyler Cowen.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 7 Οκτωβρίου 2016 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ «Μάρκος Δραγούμης».
