Του Ryan Ferguson*
Όλοι αγαπούν να μισούν την Uber, όμως λίγες εταιρείες έχουν κάνει τον κόσμο τόσο πολύ καλύτερο σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Η Uber έχει κάνει πολύ περισσότερα για να βελτιώσει τον κόσμο απ' ό,τι ο Ερυθρός Σταυρός, η Unicef και κάθε άλλη μη κερδοσκοπική οργάνωση. Έχει δώσει σε εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο ένα μέσο για να κερδίζουν χρήματα και έχει συντρίψει τα διεφθαρμένα και εκμεταλλευτικά μονοπώλια των ταξί.
Το κοινό αγαπά τη Lyft, την ευχάριστη προσέγγισή της, την προθυμία της να συμμορφωθεί με τις ρυθμίσεις και τη μη αύξηση των τιμών στις ώρες αιχμής, αλλά η Lyft μπορεί να είναι ο καλός μόνο επειδή η Uber πάλεψε με διεφθαρμένες κυβερνήσεις για να εγκαταστήσει τον συνεπιβατισμό σε πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Starbucks
Υπάρχουν δύο διακριτές ομάδες ανθρώπων που αντιπαθούν τα Starbucks. Οι πρώτοι είναι οι χίψτερ του τύπου «θα πρέπει να απαγορεύσουμε τα Starbucks στο Πόρτλαντ» και οι δεύτεροι είναι οι οπαδοί των Dunkin Doughnuts που λένε «γιατί να πληρώσουμε τόσα πολλά για έναν καφέ». Και οι δύο δεν αντιλαμβάνονται το λόγο που τα Starbucks είναι φοβερά.
Σε ολόκληρο τον κόσμο, αυτή η εταιρεία έχει δημιουργήσει οάσεις για εργασία και σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων. Προωθούν το ντιζάιν μιας σπουδαίας εμπειρίας σε μέρη όπως το Starbucks Reserve. Προσφέρουν μια σταθερά σπουδαία εμπειρία, ανεξάρτητα αν βρίσκεται κανείς στην Ατλάντα, τη Σιγκαπούρη, τη Μπανγκόκ ή το Μεξικό. Ακόμη, απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους (και ακόμη περισσότερους αν συνυπολογίσουμε την τεράστια αλυσίδα προμήθειας), και δημιούργησαν την αγορά που επιτρέπει την ύπαρξη των καφέ των χίψτερ.
Walmart
Δεν ψωνίζω συχνά στα Walmart (βλέπε παρακάτω), αλλά είναι μια εταιρεία που ενώ παράγει τεράστια αξία για την κοινωνία, τη μισούν οι πάντες.
Οι πλούσιοι που προτιμούν να φαντάζονται ότι δεν υπάρχουν φτωχοί αρέσκονται να πιέζουν τις πόλεις για να εμποδίσουν τη λειτουργία καταστημάτων Walmart, αγνοώντας το πόσο πολύ αυτά έχουν βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι ο κινητήριος μοχλός της μείωσης των τιμών για κάθε είδους προϊόντα. Έχουν εκδημοκρατίσει τον πλούτο πιέζοντας προς τα κάτω τα κόστη προσφοράς και δίνοντας στους ανθρώπους πρόσβαση σε φτηνές εκδοχές σχεδόν κάθε διαθέσιμου προϊόντος.
Amazon
Οι άνθρωποι δεν μισούν την Amazon τόσο πολύ, πράγμα ειρωνικό δεδομένου του διάπυρου μίσους για τα Walmart - το οποίο πιθανότατα τροφοδοτείται από την απέχθεια προς τους φτωχούς ανθρώπους - αλλά εμένα μου αρέσει αρκετά ώστε να τη βάλω στη λίστα.
Είναι ο Άγιος Βασίλης της πραγματικής ζωής, και είτε παραδίδει φοβερά προϊόντα στα σπίτια μας, είτε κάνει διαθέσιμα βιβλία σε δευτερόλεπτα (με το Kindle Store και το Kindle), είτε παράχει τη ραχοκοκαλιά του ιστού (AWS), είτε κάνει τα ποιοτικά τρόφιμα φθηνότερα (στα Whole Foods), είτε παράγει σπουδαία διασκέδαση (όπως το Man in The High Castle), η Amazon το 2018 έχει κάνει τη ζωή μας απίστευτα καλύτερη.
Μακάρι να ίδρυε τη δική της χώρα.
7/11 (και άλλες εταιρείες παντοπωλείων)
Τόσο πολλοί άνθρωποι μισούν τα παντοπωλεία και τα τρόφιμα που μπορεί να βρει κανείς εκεί. Τα καταστήματα αυτά έχουν γίνει ένα τόσο οργανικό μέρος της σύγχρονης ζωής μας που τα θεωρούμε απολύτως δεδομένα. Δεν αναγνωρίζουμε πόσο σπουδαίο είναι να μπορούμε να βρίσκουμε τα ίδια τρόφιμα, που ξέρουμε πως είναι ασφαλή και νόστιμα, σε σχεδόν κάθε έξοδο από αυτοκινητρόδρομο στη Βόρεια Αμερική.
Εδώ στην πόλη του Μεξικού, υπάρχει ένα Oxxo ή ένα 7/11 σχεδόν σε κάθε τετράγωνο. Αν περπατήσω προς την οποιαδήποτε κατεύθυνση από το σπίτι μου μπορώ να βρω εμφιαλωμένο νερό, πατατάκια και μπάρες δημητριακών μέσα σε 5 λεπτά. Για να το εκτιμήσει κανείς αυτό πρέπει να ταξιδέψει σε μια χώρα που δεν έχει τέτοια παντοπωλεία.
Όταν ήμασταν στην Μιανμάρ πέρσι, σε μακρινά ταξίδια με το λεωφορείο αφού είχαμε παλέψει με την τροφική δηλητηρίαση, θα πλήρωνα 15 δολάρια για ένα σακουλάκι πατατάκια και ένα Gatorade. Δυστυχώς, δεν μπορείς να βρεις αυτά τα πράγματα εκεί εκτός σε εξειδικευμένα καταστήματα στις μεγάλες πόλεις.
Το φαγητό αυτό φυσικά δεν είναι ιδιαίτερα καλό για τη υγεία μακροπρόθεσμα, είναι γεμάτο ζάχαρη και λιπαρά, αλλά είναι ασφαλές, έχει την ίδια γεύση πάντα και σε γεμίζει. Πριν από εκατό χρόνια ένα σύγχρονο παντοπωλείο θα φαινόταν ως θαύμα.
--
*Ο Rayn Ferguson είναι ο δημιουργός του podcast World Wanderers.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 24 Απριλίου 2018 και δημοσιεύθηκε στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ «Μάρκος Δραγούμης».