Οι ιταλικές τράπεζες θα πληρώσουν το τίμημα της πολιτικής της πρωθυπουργού Giorgia Meloni να ικανοποιήσει τα πιο λαϊκίστικα κομμάτια του κυβερνώντος συνασπισμού της. Μετά τον φόρο 40% στα κέρδη των τραπεζών που αιφνιδίασε τον κλάδο η κυβέρνηση ετοιμάζει νομοσχέδιο που θα επιτρέπει στους δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια να τα αποπληρώσουν για «κλάσμα» της συνολικής οφειλής.
Το νομοσχέδιο μπορεί να προκαλέσει νέα αναστάτωση. Οι ανησυχίες εστιάζουν στο ενδεχόμενο τα νέα μέτρα να εξατμίσουν τις αποδόσεις των επενδυτών και να φέρουν πλήγμα στην ιταλική αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Όπως δηλώνουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ο σκοπός του νομοσχεδίου είναι να βοηθήσει πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις να απαγκιστρωθούν από τα προβληματικά τους δάνεια.
Όπως συνέβη και με την έκτακτη φορολόγηση των κερδών νωρίτερα τον Αύγουστο, η κυβέρνηση της Meloni θέλει να περιορίσει τα υπερβολικά κέρδη των εταιρειών του χρηματοοικονομικού κλάδου.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του νέου νόμου, οι επενδυτές που τοποθετούνται σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συνήθως ξένα funds, αγοράζουν τα κόκκινα αυτά δάνεια σε δραματικές συνθήκες, κερδοσκοπώντας πάνω στη διπλή αδυναμία τόσο των τραπεζών, όσο και των δανειοληπτών. Τα περιθώρια κέρδους που εισπράττουν είναι «τοκογλυφικά» και «απαράδεκτα».
Η συνήθης πρακτική είναι οι επενδυτές αυτοί να αγοράζουν χαρτοφυλάκια προβληματικών δανείων ή να τα «πακετάρουν» σε τιτλοποιήσεις που συνοδεύονται και από κρατική εγγύηση. Το κόστος απόκτησης των δανείων είναι μόνο κλάσμα της ονομαστικής τους αξίας.
Μη εξυπηρετούμενα δάνεια χωρίς ενέχυρο, όπως τα δάνεια πιστωτικών καρτών, αλλάζουν χέρια σε τιμές πολυ χαμηλότερες του 10% της ονομαστικής τους αξίας σε αντίθεση με στεγαστικά ή αλλα δάνεια που έχουν κάλυψη ενεχύρου και πωλούνται ακριβότερα.
Ο νέος νόμος της ιταλικής κυβέρνησης θα επιτρέπει στους δανειολήπτες με χρέη που γύρισαν μη εξυπηρετήσιμα την περίοδο 2015-2021, ποσά κάτω από 25 εκατ. ευρώ, να τα επαναγοράσουν από τα funds τα οποία τα είχαν αγοράσει από τις τράπεζες πριν από το τέλος του 2022.
Οι δανειολήπτες θα πληρώνουν ένα πριμ 20% πάνω στην τιμή που πλήρωσαν τα funds τις τράπεζες για να αποκτήσουν τα δάνεια, όπως αναφέρει ρεπορτάζ της εφημερίδας La Repubblica.
Όπως επισημαίνουν ειδικοί του χώρου, το νομοσχέδιο θα βάλει πλαφόν στο δυνητικό μέγιστο των ανακτήσεων και θα επηρεάσει το σκεπτικό των επενδύσεων στα κόκκινα δάνεια. Όταν υπάρχει αβεβαιότητα στο κανονιστικό πλαίσιο σταματούν οι επενδύσεις, που σημαίνει οτι οι τράπεζες θα δυσκολευτούν να ξεφορτωθούν τα προβληματικά τους δάνεια, κάτι που θα επηρεάσει και τη δυνατότητά τους να χορηγούν νέες πιστώσεις.
Το νέο μέτρο θα είναι νέο πλήγμα για την ιταλική αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων που προσέλκυσε πολλά διεθνή funds από το 2015. Τα διεθνή funds έριξαν δισ. ευρώ σε αγορές προβληματικών δανείων από τις ιταλικές τράπεζες τα τελευταία οκτώ χρόνια, συμβάλοντας στη μείωση των κόκκινων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών από τα 341 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015 στα 58 δισ. ευρώ τον φετινό Μάρτιο, σύμφωνα με στοιχεία της PriceWaterhouseCooopers.
