Ένα μεγάλο deal που ταράζει τα νερά στο ευρωπαϊκό banking
Shutterstock
Shutterstock
Unicredit - Commerzbank

Ένα μεγάλο deal που ταράζει τα νερά στο ευρωπαϊκό banking

Η υπόθεση εξαγοράς της Commerzbank από την ιταλική UniCredit αρχίζει να ξαναζεσταίνεται μετά την έναρξη έρευνας από την αρχή ανταγωνισμού της Γερμανίας. Η αντιμονοπωλιακή αρχή από την περασμένη Δευτέρα και για ένα μήνα θα συλλέξει στοιχεία και θα διερευνήσει τις πιθανές συνέπειες της απόκτησης του ελέγχου της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Γερμανίας.

Το πόρισμα της θα εκδοθεί το αργότερο σε τέσσερις μήνες και είναι βέβαιο ότι η υπόθεση αυτή θα αποτελέσει οδηγό και για άλλες διακρατικές κινήσεις εξαγορών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η UniCredit, η οποία κατέχει σήμερα μερίδιο περίπου 28%, απέκτησε μετοχές της Commerzbank σε μεγάλη κλίμακα τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν η γερμανική κυβέρνηση τις διέθεσε στην αγορά. Το γερμανικό Δημόσιο είχε αποκτήσει τις μετοχές της Commerzbank μετά τη διάσωση της κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008-09. Η UniCredit κατέχει σήμερα 9,5% σε μετοχές της Commerzbank και άλλο ένα περίπου 18,5% μέσω παράγωγων μέσων, σύμφωνα με την ιταλική τράπεζα.

Η κίνηση αυτή έχει θεωρηθεί ως μέρος μιας ενδεχόμενης κίνησης για την εξαγορά της Commerzbank, αν και η UniCredit δεν έχει ανακοινώσει σχέδια για την αύξηση της συμμετοχής της πέραν του 29,9%. Εφόσον η UniCredit υπερβεί το 30% στο μετοχικό κεφάλαιο της Commerzbank τότε με βάση το χρηματιστηριακό κανονισμό που ισχύει στη Γερμανία θα πρέπει να προχωρήσει σε δημόσια προσφορά για το σύνολο των μετοχών.

Η Commerzbank, το διοικητικό συμβούλιο, τα συνδικάτα και η γερμανική κυβέρνηση, η οποία ενεργεί τώρα ως υπηρεσιακή μετά τις βουλευτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής, αντιτίθενται στις ενέργειες της UniCredit, εν μέσω φόβων για εχθρική εξαγορά και περικοπές θέσεων εργασίας.

Η ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή τραπεζών, η οποία εδρεύει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), έχει επίσης εξετάσει τα σχέδια της UniCredit, με την ΕΚΤ να είναι υπεύθυνη για την εξέταση των επενδυτών που σχεδιάζουν να αναλάβουν μερίδιο 10% ή περισσότερο σε μια τράπεζα, προκειμένου να διασφαλίσει ότι είναι κατάλληλοι μέτοχοι. Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα νομικό πρόσωπο που βρίσκεται κάτω από τη ρυθμιστική δικαιοδοσία της ΕΚΤ η Unicredit δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στην απόκτηση του «Fit & Proper».

Οι διακρατικές εξαγορές στην Ευρώπη στον τραπεζικό κλάδο επιβραδύνθηκαν αισθητά μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Η αξία των συναλλαγών συγχωνεύσεων και εξαγορών, η οποία εκφράζεται από το συνολικό ενεργητικό των στόχων συγχωνεύσεων και εξαγορών, μειώθηκε κατά περίπου δύο τρίτα μεταξύ της δεκαετίας πριν από την κρίση και της περιόδου από το 2008 και μετά. Οι μεγάλες συναλλαγές έγιναν ιδιαίτερα σπάνιες, ενώ η ολοκλήρωση των συναλλαγών συγχωνεύσεων και εξαγορών έγινε πιο δύσκολη μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Κατά μέσο όρο, μία στις τρεις απόπειρες συναλλαγών έληξε χωρίς συμφωνία κατά την περίοδο μετά την κρίση, έναντι μίας στις έξι κατά τη δεκαετία πριν από την κρίση. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ στην εξεύρεση ελκυστικής αντιστοίχισης σε ένα ολοένα και πιο δύσκολο λειτουργικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από χαμηλά επιτόκια, χαμηλές αποδόσεις κεφαλαίου και τον συνεχιζόμενο ψηφιακό μετασχηματισμό του χρηματοπιστωτικού κλάδου.

Μόλις πρόσφατα άρχισε να ανακάμπτει η τραπεζική δραστηριότητα συγχωνεύσεων και εξαγορών, αν και παραμένει κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα. Στην πραγματικότητα αυτό που είδαμε τα τελευταία χρόνια δεν ήταν μια δημιουργική κινητικότητα στον τομέα της αύξησης των τραπεζικών μεγεθών μέσω συγχωνεύσεων αλλά μια εξ ανάγκης συγκέντρωση προκειμένου να εξασφαλιστεί η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος.

Οι διακρατικές συγχωνεύσεις τραπεζών δεν εξαντλούνται απλώς στη συγκέντρωση χρηματοοικονομικής δύναμης και τη χρηματοδότηση έργων υψηλών απαιτήσεων. Η αύξηση του μεγέθους των Ευρωπαϊκών Τραπεζών θα φέρει αντίστοιχες κινήσεις διασυνοριακής συγκέντρωσης και στο επιχειρηματικό επίπεδο. Πρόκειται δηλαδή για ένα αναγκαίο προαπαιτούμενο για να δούμε συμπορεύσεις εταιρειών σε άλλη κλίμακα, ικανή να απαντήσει στον ανταγωνισμό των ΗΠΑ και της Κίνας. Επιπλέον, είναι ένα βήμα μπροστά για την εμπέδωση μια ενιαίας τραπεζικής κουλτούρας, την ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών αγορών κεφαλαίου και την αντιστροφή της ροής κεφαλαίων εκτός ΕΕ.

Από πολλές απόψεις η κίνηση αυτή είναι επομένως κομβική. Η Ευρώπη νομοθετεί, ρυθμίζει και πολλές φορές χάνεται μέσα σε ένα κυκεώνα κανονισμών. Τα πλαστικά καλαμάκια και οι σακούλες δεν μπορεί να είναι οι μόνες άμεσες προτεραιότητες της γηραιάς ηπείρου. Κάποια στιγμή πρέπει να δημιουργηθούν τα κατάλληλα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε ένα κόσμο που πλέον αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα διαμορφώνοντας ακόμα και αναπάντεχες συμμαχίες. Αλλιώς η Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θα μείνει στα χαρτιά ως ένα μυθικό αφήγημα και οι Ευρωπαϊκές εταιρίες στη σκιά των Αμερικανών ανταγωνιστών τους.