Την επόμενη της ημέρας που η Διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος ανακοίνωνε την ιδιαιτέρως επιτυχή ολοκλήρωση της διάθεσης ποσοστού 22% που κατείχε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην τιμή των €5,30 ανά μετοχή, η Qube Research & Technologies άνοιγε «short» θέση, που αντιστοιχούσε στο 0,52% των μετοχών της τράπεζας.
Δηλαδή, η Qube Research & Technologies που είναι ένα Quantitative Hedge Fund με έδρα το Λονδίνο, με κεφάλαια υπό διαχείριση ύψους $12 δισ. αγόρασε το στοίχημα της πτώσης της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας. Με δυο λόγια τη στιγμή που κορυφαίοι θεσμικοί επενδυτές όπως είναι η Fidelity, η Blackrock, η Lazard, η Norges Bank Asset Management, η Allianz, το Capital Group, η GIS, η Romerco, το IRWS και η Wellington, λάμβαναν θέσεις long, αγοράζοντας ένα ποσοστό της Εθνικής Τράπεζας κοντά στο 20% του μετοχικού κεφαλαίου, η Qube άνοιγε θέσεις short. Πουλώντας το 0,52% του μετοχικού κεφαλαίου για να το αγοράσει σε χαμηλότερα επίπεδα, κερδίζοντας από τη διαφορά της τιμής, που θα προκύψει από την πτώση της μετοχής.
Η Qube ανέλαβε λοιπόν ένα στοίχημα ύψους 25,5 εκατ. ευρώ, ότι θα πέσει η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας. Ένα στοίχημα που χαροποίησε αρκετούς που προβλέπουν κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών και καταστροφή της ελληνικής οικονομίας.
Χωρίς να γνωρίζουμε ούτε το χρονικό ορίζοντα, αλλά ούτε και το ύψος του προσδοκώμενου κέρδους, που η Qube έχει προκαθορίσει για τη συγκεκριμένη κίνηση, ας δούμε λίγο τα τρέχοντα δεδομένα.
Η επιτυχημένη διάθεση του 22% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας που ανήκαν στο χαρτοφυλάκιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αύξησαν το ποσοστό των ελεύθερων και μη δεσμευμένων μετοχών, που είναι γνωστό και σαν «free float». Αυτό συνεπάγεται αυτομάτως την αύξηση της ειδικής βαρύτητας της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας σε δυο βασικούς χρηματιστηριακούς δείκτες. Στον MSCI και στον FTSE.
Επομένως, θα αυξηθεί η συμμετοχή της Εθνικής Τράπεζας, στη διαμόρφωση των προαναφερθέντων δεικτών. Ο MSCI θα αγοράσει περίπου 10 εκατ. μετοχές και ο FTSE περίπου 5 εκατ. μετοχές. Παράλληλα θα εμφανιστούν αθρόες εισροές στη μετοχή της Εθνικής Τράπεζας από τους λεγόμενους «παθητικούς» θεσμικούς επενδυτές, τους γνωστούς και σαν «passive funds», που παρακολουθούν απλά των πορεία των συγκεκριμένων δεικτών και ως εκ του καταστατικού τους, αναγκαστικά θα αγοράσουν.
Σύμφωνα με το Reuters και τα στοιχεία της Βρετανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (FCA) στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, στις 17 Νοεμβρίου 2023 η Qube είχε εμφανιστεί να ανοίγει θέση short στη μετοχή της HSBC ύψους £670 εκατ., δηλαδή $835 εκατ., που αντιστοιχεί στο 0,57% της τράπεζας.
Σύμφωνα με το εποπτικό πλαίσιο της FCA, οποιαδήποτε θέση «short» που υπερβαίνει το 0,2% του συνολικού αριθμού των μετοχών μιας εισηγμένης εταιρίας πρέπει να δημοσιοποιούνται. Το μέγεθος της θέσης «short» της Qube στη μετοχή της HSBC, είναι ιστορικά ένα από τα μεγαλύτερα «εναντίον» τραπεζικής μετοχής στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Η προηγούμενη μεγαλύτερη short κίνηση απέναντι στη μετοχή της HSBC, ήταν το 2018 από την Bridgewater του Ray Dalio.
Παρά τη δημοσιοποίηση της short θέσης της Qube από την FCA, ακολούθησε από την πλευρά του Hedge Fund ανακοίνωση στην οποία αναφερόταν ότι υπήρξε κάποιο τεχνικό λάθος και ότι στην πραγματικότητα δεν υπήρχε άνοιγμα θέσης “short” στη μετοχή της HSBC.
Ωστόσο, ούτε η Qube Research & Technologies εξήγησε το τεχνικό λάθος στο οποίο υπέπεσε, ούτε η HSBC προέβη σε ανακοίνωση μετά τη διάψευση, ούτε η FCA έκανε σχόλιο σχετικά με τη λήψη μέτρων εναντίον της Qube.
Εάν ανατρέξουμε στην ιστορία των «σορτάκηδων» που για χρόνια ασκούσαν ψυχολογική καταπόνηση στην εγχώρια επενδυτική κοινότητα, θα πρέπει να θυμηθούμε το Hedge Fund Lansdowne Partners που τον Οκτώβριο του 2018 είχε ανοίξει θέσεις «short» προχωρώντας σε ανοιχτές πωλήσεις εκατομμυρίων μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς, της Eurobank και της Alpha Bank.
Σύμφωνα με έκθεση που είχε κοινοποιήσει το Lansdowne οι ελληνικές τράπεζες θα εμφάνιζαν κεφαλαιακό κενό ύψους 6 δισ. ευρώ, πάνω στο οποίο θα προτίθεντο και οι επιπτώσεις από τη χρεοκοπία της ΔΕΗ, ύψους 1 δισ. ευρώ. Ένα καταστροφικό ενάριο που διαψεύστηκε από την ίδια την πραγματικότητα.
Πάντως, στο τέλος της ιστορίας, όχι μόνο το Lansdowne Partners, αλλά και τα υπόλοιπα Hedge Funds που είχαν «σορτάρει» μετοχές ελληνικών τραπεζών, όπως είναι το Oceanwood Capital Management και το Marshall Wace, αποχώρησαν από την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά με βαριές ζημίες.
Το ερώτημα για το σορτάρισμα της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας από την Qube Research & Technologies είναι το ακόλουθο για την επενδυτική κοινότητα: Τι έχει μεγαλύτερη βαρύτητα; Οι «long» τοποθετήσεις δεκάδων θεσμικών επενδυτών ύψους 1,2 δισ. ευρώ στη μετοχή της Εθνικής Τράπεζας ή η “short” τοποθέτηση της Qube ύψους 25 εκατ. ευρώ;
