Πριν από έναν χρόνο, ο Πάουελ επέλεξε μια συγκλονιστικά σύντομη ομιλία στο συνέδριο του Jackson Hole με επίκεντρο το γεγονός ότι τα υψηλότερα επιτόκια, η βραδύτερη ανάπτυξη και οι πιο ήπιες συνθήκες στην αγορά εργασίας θα μειώσουν τον πληθωρισμό, αλλά από την άλλη θα φέρουν «πόνο» σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το κόστος όμως της μείωσης του πληθωρισμού ήταν ένα κόστος που έπρεπε να πάρουν οι Κεντρικοί Τραπεζίτες καθώς μια αποτυχία αποκατάστασης της σταθερότητας των τιμών θα σηματοδοτούσε πολύ μεγαλύτερο πόνο στο μέλλον.
Η ομιλία αυτή ταρακούνησε τις αγορές πέρυσι τέτοιο καιρό, προκαλώντας sell off σε μετοχές και ομόλογα και οδηγώντας τη μητέρα των αγορών σε μια δίμηνη πτώση που έφερε τον S&P500 από τις 4140 μονάδες στις 3670 μονάδες.
Έναν χρόνο μετά, η οικονομική ανάπτυξη και η ισχυρή αγορά εργασίας των ΗΠΑ σε συνδυασμό με ένα σχετικά αποκλιμακωμένο γενικό επίπεδο τιμών- αν και σαφώς μεγαλύτερο από τον στόχο του 2%- καθιστούν εκείνη την ομιλία μάλλον… άστοχη.
Δεν ήταν βέβαια η μόνη αστοχία του Πάουελ, καθώς ο λανθασμένος χαρακτηρισμός του πληθωρισμού ως παροδικό φαινόμενο κατέχει τα ηνία των λανθασμένων εκτιμήσεων του.
Αν και οι περσινές προβλέψεις δεν επαληθεύτηκαν, εντούτοις το τραπεζικό συμπόσιο που διοργανώνει η Fed του Κάνσας Σίτι κάθε έτος στα τέλη του Αυγούστου στην κοιλάδα Jackson Hole του Ουαϊόμινγκ, αποτελεί και θα αποτελεί σημείο αναφοράς για τις αγορές. Βλέπετε, η εκδήλωση αυτή παραδοσιακά αποτελεί το βήμα που χρησιμοποιεί η Fed για να επικοινωνήσει την άποψη της για την κατάσταση της οικονομίας και να προετοιμάσει για πιθανές αλλαγές στη νομισματική της πολιτική.
Το φετινό Συμπόσιο Οικονομικής Πολιτικής ξεκινάει λοιπόν σήμερα 24 Αυγούστου και θα διαρκέσει έως τις 26 Αυγούστου. Κεντρικοί τραπεζίτες, υπουργοί Οικονομικών, ακαδημαϊκοί και στελέχη των χρηματοπιστωτικών αγορών από όλο τον κόσμο θα συζητήσουν τις χρηματοοικονομικές τους ανησυχίες και θα μοιραστούν τις σκέψεις τους όσον αφορά επικείμενες δράσεις.
Όπως είναι φυσικό, οι ομιλίες των κορυφαίων Κεντρικών Τραπεζιτών, ήτοι του επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ και της Κριστίν Λαγκάρντ, εκ των πραγμάτων θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον.
Βλέπετε, η παγκόσμια επενδυτική κοινότητα θέλει να μάθει πώς αξιολογούν οι δύο τραπεζίτες τα τελευταία οικονομικά δεδομένα και αν βάση αυτής της αξιολόγησης είναι έτοιμοι να μας ενημερώσουν για πόσο καιρό θα πρέπει να παραμείνει αυστηρή η νομισματική πολιτική.
Εν ολίγοις, η αγορά περιμένει από αυτό το τριήμερο να μάθει πώς σκοπεύει να κινηθεί το 2024 με τα επιτόκια η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ και κατ’επέκταση και εν καιρώ η ΕΚΤ.
Στα βασικά ερωτήματα, περιλαμβάνονται:
- Είναι έτοιμη η Fed να κηρύξει το τέλος του πιο επιθετικού κύκλου αύξησης των επιτοκίων εδώ και δεκαετίες;
- Για πόσο καιρό θα παραμείνουν υψηλά τα επιτόκια και πάνω από όλα, ποιο θα είναι το χρονοδιάγραμμα της μείωσης τους;
- Πώς σχεδιάζει να χειριστεί η Fed μια επιστροφή των πληθωριστικών πιέσεων, από τη στιγμή που ήδη τα επιτόκια είναι στο 5,25%; Μήπως ο φόβος της ύφεσης θα φρενάρει το χέρι της και θα την οπλίσει με υπομονή προκειμένου να δει τον πλήρη αντίκτυπο των ήδη υψηλών επιτοκίων στην οικονομία;
Πολύ φοβόμαστε ότι κανένα από τα παραπάνω κομβικά ερωτήματα δεν πρόκειται να απαντηθεί ξεκάθαρα στο Jackson Hole και οι Κεντρικοί Τραπεζίτες θα προτιμήσουν διττές απαντήσεις ακολουθώντας το προφίλ της Πυθίας.
Μετά τους περσινούς λάθους χειρισμούς, πιστεύουμε ότι ο Πάουελ φέτος θα διαχειριστεί πιο διπλωματικά την ομιλία του και θα μιλήσει με ένα πιο γενικευμένο πνεύμα, στοχευμένο στη μακροπρόθεσμη προοπτική της νομισματικής πολιτικής, αποφεύγοντας εντέχνως τις αναφορές για τις προοπτικές σε βραχυχρόνιο ορίζοντα.
Άλλωστε έχει την ευελιξία να το κάνει, καθώς παρά την επιμονή του δομικού πληθωρισμού υπάρχει μια βελτίωση στο γενικό επίπεδο των τιμών και οι εκτιμήσεις για πιθανότητα ήπιας ύφεσης στην αμερικανική οικονομία τους επόμενους 12 μήνες είναι στο 50% σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Bloomberg. Ο Πάουελ μπορεί άνετα λοιπόν να προχωρήσει σε μια ερμαφρόδιτη ομιλία όπως ακριβώς είναι και τα οικονομικά στοιχεία των τελευταίων εβδομάδων.
Πιο δύσκολη η θέση της Λαγκάρντ
Αντίθετα, στο ερώτημα όσον αφορά τις εκτιμήσεις για ύφεση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το 80% των ερωτηθέντων στο MLIV Pulse αναμένουν ύφεση στην Ευρωζώνη το επόμενο έτος, με τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, να έχει ήδη πέσει σε ύφεση, μην έχοντας παρά ελάχιστες προοπτικές ανάπτυξης για το υπόλοιπο του έτους.
Δείτε τα προκαταρκτικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν αυτή την εβδομάδα. Η επιχειρηματική δραστηριότητα στη Γερμανία συρρικνώθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό εδώ και πάνω από τρία χρόνια.
Ο γερμανικός δείκτης PMI υποχώρησε στο 44,7 από το 48,5 του Ιουλίου, σημειώνοντας το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2020. Ο σύνθετος δε δείκτης PMI που παρακολουθεί τους τομείς των υπηρεσιών και της μεταποίησης- αμφότεροι αντιπροσωπεύουν πάνω από τα δύο τρίτα της γερμανικής οικονομίας- υποδεικνύει επίσης ύφεση.
Την ίδια στιγμή η γερμανική στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε ότι οι γερμανικές εξαγωγές προς χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχώρησαν κατά 2,9% τον Ιούλιο σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Υπόψιν δε ότι το εμπόριο με χώρες εκτός ΕΕ αντιστοιχεί σχεδόν στο ήμισυ του συνόλου των γερμανικών εξαγωγών.
Η Κίνα είναι ο βασικός υπεύθυνος καθώς αν και οι γερμανικές εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ ανήλθαν στα 13,7 δις ευρώ, αυξημένες κατά 10,4% σε ετήσια βάση, προς την Κίνα ανήλθαν στα 8,3 δις ευρώ, σημειώνοντας μείωση 6,2%.
Ανοίγοντας το πλάνο, η συρρίκνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας επιταχύνθηκε και σε επίπεδο Ευρωζώνης. Για του λόγου το αληθές, ο σύνθετος δείκτης HCOB PMI που συνδυάζει τη μεταποίηση και τις υπηρεσίες υποχώρησε στις 47 μονάδες τον Αύγουστο από 48,6 μονάδες τον Ιούλιο, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία της S&P Global. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο του 2020, ενώ αν εξαιρέσουμε τους μήνες της πανδημίας πρόκειται για τη χαμηλότερη μέτρηση από τον Απρίλιο του 2013!
Βέβαια, για τη συγκεκριμένη εξέλιξη λίγο πολύ μας είχε προετοιμάσει η Πρόεδρος της ΕΚΤ μετά την τελευταία αύξηση επιτοκίων τον Ιούλιο, όταν παραδέχθηκε ότι οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές έχουν επιδεινωθεί, ενώ η έρευνα της ΕΚΤ δείχνει ότι ο υποκείμενος πληθωρισμός μπορεί να έχει κορυφωθεί.
Ως εκ τούτου, η ομιλία της στο Jackson Hole θα προσφέρει την πολυπόθητη ένδειξη ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι κοντά σε μια παύση των επιτοκίων προκειμένου να περιορίσουν τη ζημιά στην οικονομία;
Η απάντηση μπορεί να ήταν θετική αν είχαμε μεγαλύτερη πρόοδο στο κομμάτι του δομικού πληθωρισμού και δεν είχαμε εξαιρετική μεταβλητότητα στις τιμές της ενέργειας, κάτι που μπορεί να τινάξει στον αέρα την όποια πρόοδο στο γενικό επίπεδο των τιμών.
Tο μεγαλύτερο πάντως ζητούμενο για πολλούς αναλυτές τόσο για τη Fed όσο και για την ΕΚΤ, είναι να μας δώσουν ενδείξεις όσον αφορά το χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλά.
Όσο καλή πρόθεση και να έχουν όμως οι Κεντρικοί Τραπεζίτες, είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσουν σε προβλέψεις εν μέσω ενός τόσο ρευστού περιβάλλοντος, σαν αυτό που διανύουμε αυτή την εποχή: Η επιβράδυνση της Κίνας είναι γεγονός και υπάρχουν φόβοι ότι θα προκαλέσει σοβαρό χτύπημα στην παγκόσμια οικονομία, o πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία συνεχίζεται μπλοκάροντας τις εφοδιαστικές αλυσίδες και τις ροές των εμπορευμάτων και εξουδετερώνοντας ως ένα σημείο τις προσπάθειες των Κεντρικών Τραπεζών για έλεγχο του πληθωρισμού, η Ευρώπη παρακολουθεί για άλλη μια φορά εμβρόντητη τις απότομες διακυμάνσεις στην αγορά ενέργειας, ενώ οι ΗΠΑ χτυπάνε κόκκινο στα δημοσιονομικά ελλείμματα εν μέσω κάθετης αύξησης του κόστους δανεισμού.
Όπως και να το κάνουμε, σε ένα τέτοιο περιβάλλον, μόνο φειδωλοί στις δηλώσεις τους μπορούν να είναι στο Jackson Hole οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.