Το τρίτο τρίμηνο θα είναι το καλύτερο τρίμηνο σε επίπεδο οργανικής κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών με βάση τις τάσεις που έχουν καταγραφεί στην πορεία της χρονιάς. Η μέση αύξηση των εσόδων από τόκους αναμένεται να κινηθεί με ρυθμούς άνω του 5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Με αυτήν την παραδοχή οι τράπεζες θα εμφανίσουν έσοδα από τόκους που θα υπερβούν τα 2,05 δισ. ευρώ, μια επίδοση που έρχεται να συγκριθεί με το 2011 όταν οι τράπεζες είχαν αφενός μεγαλύτερο εύρος δανειακού χαρτοφυλακίου αφετέρου μεγαλύτερη συνεισφορά εσόδων από τις θυγατρικές τους στο εξωτερικό.
Οι λόγοι πίσω από αυτήν την εξέλιξη είναι γνωστοί εδώ και πολλά τρίμηνα: Η αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου της ΕΚΤ δεν έχει την ανάλογη επίπτωση στο κόστος των καταθέσεων οι οποίες μεταναστεύουν σε λογαριασμούς προθεσμίας με πολύ αργό ρυθμό.
Το spread νέων καταθέσεων και νέων δανείων τον Αύγουστο στην Ελλάδα είδε επίπεδα πρωτόγνωρα από την εποχή υιοθέτησης του ευρώ φθάνοντας τις 5,94 ποσοστιαίες μονάδες. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της αύξησης το επιτοκιακό περιθώριο πέρυσι τον Αύγουστο ήταν 3,94%, ενώ τον Ιούνιο του 2023 που σηματοδοτεί το τέλος του β΄ τριμήνου βρίσκονταν στο 5,51%.
Τα θετικά νέα ωστόσο δεν εξαντλούνται εδώ. Και το τέταρτο τρίμηνο φαίνεται ότι θα κινηθεί υψηλότερα αφού μέσα στον Σεπτέμβριο υπήρξε και νέα αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Με μια πιο μετριοπαθή εκτίμηση αύξησης των επιτοκιακών εσόδων σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο, το τέταρτο τρίμηνο θα είναι το καλύτερο όλων των εποχών φέρνοντας 2,1 δισ. ευρώ.
Αυτή η επίδοση δεν αναμένεται να αλλάξει για τα επόμενα 3 τρίμηνα με βάση τις εκτιμήσεις που επικρατούν για τις προθέσεις της ΕΚΤ. Άρα και η κερδοφορία του 2024 ξεκινάει με πολύ υψηλή συνεισφορά εσόδων από τόκους ακόμα και αν η πιστωτική επέκταση κινηθεί χαμηλότερα από τους εκτιμώμενους στόχους.
Η μόνη ίσως διαφοροποίηση προς την αρνητική πλευρά θα έχει να κάνει με κάποια αύξηση των προβλέψεων με δάνεια που συνδέονται με επιχειρήσεις ή ιδιώτες στη Θεσσαλία. Εκτιμάται ωστόσο ότι τα μεγέθη δεν θα είναι καθοριστικά και δεν θα αυξήσουν τις καθυστερήσεις, αφού από την άλλη πλευρά συνεχίζεται με επιτυχία ο ρυθμός εξυγίανσης με πωλήσεις και αναδιαρθρώσεις των ΜΕΔ.
Με την κερδοφορία των τραπεζών να διαμορφώνει πολλαπλασιαστές κερδών μεταξύ 4,5 και 5,5 φορές η ανάγκη επί του παρόντος για περισσότερα κέρδη προκειμένου οι κεφαλαιοποιήσεις να δουν υψηλότερα επίπεδα είναι μάλλον εκτός συζήτησης. Κάθε άλλο μάλιστα. Μια τόσο χαμηλή σχέση τιμής κερδών βάζει στο τραπέζι υποψίες ότι κάτι δεν πάει καλά, κάποιο ρίσκο δεν έχει αναγνωρισθεί στην έκταση που του αναλογεί. Και η αλήθεια είναι ότι δυσκολευόμαστε πολύ να το βρούμε.
Επιτόκια και ποσά επιχειρηματικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος
