Σημαντικές κινήσεις για τη μείωση των επιχειρηματικών δανείων και την αύξηση των προθεσμιακών καταθέσεων έκαναν οι ελληνικές τράπεζες ήδη από τον Σεπτέμβριο, κλείνοντας αρκετά την ψαλίδα με την Ευρώπη. Οι μειώσεις και το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό βήμα καταγράφεται στα νέα επιχειρηματικά δάνεια, όπου οι τράπεζες έχοντας μεγάλη ρευστότητα και θέλοντας να δώσουν νέα δάνεια είναι υποχρεωμένες να προσφέρουν πιο ελκυστικούς όρους για να επιτύχουν αύξηση των χαρτοφυλακίων τους με νέα υγιή δάνεια.
Παράλληλα στις προθεσμιακές καταθέσεις και περισσότερο σε αυτές των επιχειρήσεων οι τράπεζες αρχίζουν και ανεβάζουν τα επιτόκιά τους πλησιάζοντας τα ευρωπαϊκά επίπεδα, καθώς οι προθεσμιακές των επιχειρήσεων για ένα έτος έφθασαν το 2,85% έναντι μέσου επιτοκίου 3,58% στην Ευρώπη. Μειώθηκαν ελαφρώς επίσης και τα επιτόκια για καταναλωτικά δάνεια, αλλά εδώ η ψαλίδα με τα ευρωπαϊκά επιτόκια είναι η μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία.
Τέλος, στα στεγαστικά με τις προστατευτικές για τους δανειολήπτες ρυθμίσεις η ψαλίδα έχει κλείσει από καιρό, αλλά στην πράξη δεν υπάρχουν νέα στεγαστικά δάνεια. Το μέσο δάνειο για απόκτηση κατοικίας με κυμαινόμενο ή σταθερό για πέντε χρόνια, έχει επιτόκιο 4,42%, έναντι 4,24% του αντίστοιχου ευρωπαϊκού.
Ο ανταγωνισμός των τραπεζών και η κορύφωση του Euribor
Τα βήματα για να κλείσουν την ψαλίδα με τα επιτόκια στα εξωτερικό έκαναν οι ελληνικές τράπεζες το Σεπτέμβριο έχοντας πιθανώς ήδη τότε την πρώτη εκτίμηση ότι επίκειται παύση επιτοκίων της ΕΚΤ. Η απόφαση αυτή πλέον της ΕΚΤ εκτιμάται ότι θα δώσει την ευκαιρία στις τράπεζες κατά τους επόμενους μήνες να έχουν καλύτερη ορατότητα και να κινηθούν αναλόγως.
Διαμορφώνονται κινήσεις ανταγωνισμού που σχετίζονται τόσο με την ανάγκη να δοθούν νέα δάνεια που θα αυξήσουν τα έσοδά τους, όσο και στα επιτόκια καταθέσεων, καθώς ο δανεισμός τω τραπεζών από την ΕΚΤ έχει ήδη μειωθεί και θα μειωθεί κι άλλο, μέχρι την επιστροφή των δανείων TLTRO έως το Σεπτέμβριο του 2024. Βεβαίως υπάρχουν κι άλλοι μηχανισμοί δανείων από την ΕΚΤ για τις επόμενες κινήσεις τους, ενώ ήδη η πορεία του Euribor τριμήνου στις αγορές παρουσιάζει εικόνα κορύφωσης και παράλληλη κίνηση με μικρές διακυμάνσεις εδώ και έξι εβδομάδες. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ 3,94%-3,97%.
Συνεπώς μετά από το ράλι που προηγήθηκε στο Euribor η σταθερότητα δίνει την ευκαιρία για χρηματοδότηση στις αγορές, αλλά το συγκριτικό πλεονέκτημα των ελληνικών τραπεζών παραμένουν οι φθηνές καταθέσεις ακόμα και με ακριβότερα επιτόκια από τα σημερινά. Εδώ τα επιτόκια καταθέσεων προθεσμίας που προσφέρονται για ένα έτος στα νοικοκυριά στην Ελλάδα έφθασαν το 1,73% δηλαδή 17 μονάδες αυξημένα από το 1,56% τον προηγούμενο μήνα.
Ήδη οι ελληνικές τράπεζες προχώρησαν σε μειώσεις επιτοκίων για τα νέα επιχειρηματικά δάνεια στα πλαίσια ανταγωνισμού που διαμορφώνεται, αν και δεν συνέβη το ίδιο με τα υφιστάμενα επιχειρηματικά δάνεια. Οι ελληνικές τράπεζες αύξησαν επίσης και τα επιτόκια καταθέσεων και ειδικά τα επιτόκια των προθεσμιακών προς όλους. Ειδικά όμως για τις επιχειρήσεις τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων είναι πλέον σημαντικά και εδώ η ψαλίδα σε σχέση με το εξωτερικό κλείνει με εντυπωσιακό ρυθμό.
Πού κλείνει η ψαλίδα στα δάνεια με την Ευρώπη
Στα νέα επιχειρηματικά δάνεια στην Ελλάδα τα μέσα επιτόκια για επιχειρηματικά δάνεια μειώθηκαν:
- Σε μέσο επιτόκιο 6,15% από 6,35% για το σύνολο των νέων δανείων
- Στο 6,04% κατά μέσο όρο συνολικά για δάνεια συγκεκριμένης διάρκειας με κυμαινόμενα επιτόκια, με μείωση 31 μονάδων
- Σε 6,06% για δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια πάνω από ένα εκατ. ευρώ από 6,40% πριν. Το αντίστοιχο ευρωπαϊκό επιτόκιο είναι 5,03%.
- Σε 6,10% από 6,12% προς ΜμΕ για δάνεια τακτής λήξης με κυμαινόμενα επιτόκια
- Ωστόσο αυξήθηκαν ελαφρώς τα μέσα κυμαινόμενα επιτόκια για νέα δάνεια συγκεκριμένης διάρκειας που ήταν ήδη κάτω αρκετά του 6% για ποσά μέχρι 250.000 ευρώ στο 5,76% από 5,68% (στο 5,58% το αντίστοιχο μέσο ευρωπαϊκό) και στα δάνεια μέχρι ένα εκατ. ευρώ στο 6,06% από 5,97%.
Τα επιχειρηματικά δάνεια στην Ευρώπη
Ο σύνθετος δείκτης κόστους δανεισμού, ο οποίος συνδυάζει τα επιτόκια όλων των δανείων προς επιχειρήσεις, αυξήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023, λόγω της επίδρασης των επιτοκίων.
- Το επιτόκιο για νέα δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο και σταθερά επιτόκια έως τρεις μήνες παρέμεινε σε γενικές γραμμές αμετάβλητο στο 5,03%.
- Το επιτόκιο νέων δανείων άνω του ενός εκατ. ευρώ με περίοδο σταθερού επιτοκίου από τρεις μήνες έως ένα έτος, αυξήθηκε κατά 10 μονάδες βάσης στο 4,99%.
- Το επιτόκιο των νέων δανείων άνω του 1 εκατ. ευρώ με σταθερό για πάνω από 10 χρόνια παρέμεινε σε γενικές γραμμές αμετάβλητο στο 3,98%.
- Για νέα δάνεια έως 250.000 ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο και σταθερό επιτόκιο στους πρώτους τρεις μήνες, το μέσο επιτόκιο που χρεώθηκε αυξήθηκε κατά 12 μονάδες βάσης στο 5,58%.
- Για νέα κυμαινόμενα δάνεια σε ατομικές επιχειρήσεις το επιτόκιο με σταθερή περίοδο έως ένα έτος παρέμεινε σε γενικές γραμμές αμετάβλητο στο 5,65%.
Πού κλείνει η ψαλίδα στις καταθέσεις
Στις προθεσμιακές καταθέσεις το μέσο επιτόκιο στην Ελλάδα αυξήθηκε 17 μονάδες βάσεις και τώρα για ένα χρόνο προσφέρεται μέσο επιτόκιο 1,73%. Στην Ευρώπη το μέσο επιτόκιο καταθέσεων προθεσμίας αυξήθηκε κατά 4 μονάδες βάσης στο 3,08% για ένα χρόνο και στο 1,55% με τρίμηνη προειδοποίηση.
Στις επιχειρήσεις το μέσο επιτόκιο καταθέσεων προθεσμίας για ένα χρόνο στην Ελλάδα, αυξήθηκε 15 μονάδες βάσης στο 2,85% και πλέον έχει πλησιάσει αρκετά το αντίστοιχο μέσο ευρωπαϊκό επιτόκιο για επιχειρήσεις που είναι στο 3,58% για ένα χρόνο.
Επιτόκια δανείων νοικοκυριών στην Ευρώπη
- Στα στεγαστικά δάνεια ανάλογα με τη διάρκεια για την περίοδο σταθερού επιτοκίου τα επιτόκια κυμαίνονται από 3,57% έως 4,72%. Στην κατηγορία που συγκρίνεται περισσότερο με τα ελληνικά στεγαστικά δάνεια, το μέσο επιτόκιο είναι 4,24% και αφορά σταθερό επιτόκιο από ένα έως πέντε χρόνια.
- Το μέσο επιτόκιο των δανείων για αγορά κατοικίας με κυμαινόμενο και σταθερό τον πρώτο χρόνο παρέμεινε αμετάβλητο στο 4,72%.
- Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών με σταθερό επιτόκιο στα πρώτα πέντε χρόνια παρέμεινε σχεδόν σταθερό στο 4,24%.
- Το μέσο επιτόκιο στεγαστικών δανείων με αρχική σταθερό επιτόκιο από 5-10 χρόνια, αυξήθηκε κατά 7 μονάδες βάσης στο 3,86%.
- Το μέσο επιτόκιο στεγαστικών δανείων με σταθερό επιτόκιο για πάνω από δέκα χρόνια, αυξήθηκε κατά 6 μονάδες βάσης στο 3,57%.
- Στα καταναλωτικά δάνεια το μέσο επιτόκιο των νέων δανείων στα νοικοκυριά, μειώθηκε κατά 5 μονάδες βάσης στο 7,86%.
Καταναλωτικά δάνεια
Στην Ελλάδα το μέσο επιτόκιο νέων πιστωτικών καρτών και ανοιχτών δανείων (χωρίς συγκεκριμένη διάρκεια) είναι στο 14,79%. Στα νέα καταναλωτικά με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο, το μέσο επιτόκιο είναι 12,19%. Στα υφιστάμενα καταναλωτικά με διάρκεια πάνω από 5 χρόνια, το επιτόκιο στην Ελλάδα είναι 8,10%.
Στην Ευρώπη το μέσο καταναλωτικό δάνειο είναι 7,86%.
