Πρώιμα θετικά στοιχεία για τα δάνεια στον ιδιωτικό τομέα και ειδικότερα προς τις επιχειρήσεις, δείχνουν ότι οι ελληνικές τράπεζες έπιασαν τους στόχους τους σε μία δύσκολη χρονιά και θα ανακοινώσουν πολύ θετικά αποτελέσματα για το 2023. Στηριζόμενα όχι μόνο στα επιτόκια, αλλά και σε σχετικά ικανοποιητική πιστωτική επέκταση, με την οποία έδωσαν δάνεια κυρίως για νέες επενδύσεις στην Ελλάδα.
Το τελευταίο τρίμηνο του 2023, ειδικά όμως οι δύο τελευταίοι μήνες του χρόνου ήταν «δυνατοί» με αυξημένη πιστωτική επέκταση, με τον Δεκέμβριο να αναδεικνύεται σε έναν από τους καλύτερους μήνες του χρόνου, καθώς τα νέα δάνεια σε επιχειρήσεις έφθασαν συνολικά τα 3,8 δισ. ευρώ. Από αυτά σχεδόν 2,9 δισ. ευρώ ήταν καθαρή πιστωτική επέκταση σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις.
Αν και όλα τα δάνεια έχουν αναπτυξιακό αποτέλεσμα ενισχύοντας το ΑΕΠ, ειδικά τα δάνεια για νέες επενδύσεις είναι το «φιλέτο» στο τραπέζι της ανάπτυξης και είναι πολύ σημαντικά για την ελληνική οικονομία. Δεν είναι απλώς κατανάλωση δηλαδή. Αλλά οι πληροφορίες από την αγορά που υποστηρίζονται από επίσημα στοιχεία, δίνουν επίσης τρεις ακόμα θετικές ενδείξεις:
-Πρώτον, οι πρόωρες αποπληρωμές δανείων που έκαναν οι ισχυρές ελληνικές επιχειρήσεις (καθώς δεν είχαν λόγους να επιβαρυνθούν με αυξημένο κόστος), έχουν πλέον ουσιαστικά ολοκληρωθεί, αφού ό,τι δάνειο ήταν να εξοφληθεί εγκαίρως εξοφλήθηκε.
Επιπλέον έρχονται ίσως από τον Ιούνιο οι μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ και είναι χαρακτηριστικό ότι το euribor τριμήνου υποχώρησε κάτω και από 3,9% στο 3,887% στις 26 Ιανουαρίου. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά που κινείται ελαφρώς πλαγιοκαθοδικά επί δύο ολόκληρους μήνες από τότε που ξεκίνησε ο κύκλος ανόδου των επιτοκίων και οι δανειολήπτες με τα κυμαινόμενα επιτόκια θα αρχίσουν από τώρα να βλέπουν κάποιες, πολύ μικρές είναι αλήθεια, μειώσεις.
Στη Νέα Υόρκη ο CEO της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου, έκανε αυτή την εκτίμηση, ότι δηλαδή οι αποπληρωμές των δανείων τείνουν να εξαντληθούν, προσθέτοντας ότι πάμε για αύξηση πιστωτικής επέκτασης φέτος, με δάνεια για επενδύσεις που υποστηρίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σχετικές εκτιμήσεις για τις αποπληρωμές έχουν κάνει σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους κι άλλοι επικεφαλής τραπεζών. Η Πειραιώς είχε αυξημένο στόχο για 1,6 δισ. ευρώ πιστωτικής επέκτασης το 2023 που σύμφωνα με πληροφορίες πέτυχε.
Να σημειωθεί επίσης η ανακοίνωση της Eurobank που έλαβε την έγκριση για την εκταμίευση και της έκτης δόσης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 300 εκατ. ευρώ, με την οποία σε διάστημα δύο ετών από την έναρξη του Προγράμματος, η Eurobank διαχειρίζεται, ήδη 1,6 δισ. μέσω του ΤΑΑ χρηματοδοτώντας επενδύσεις επιχειρήσεων όλων των μεγεθών στην Ελλάδα.
-Δεύτερον, όπως προκύπτει και από τα παραπάνω, η πλειονότητα των δανείων κινούνται προς επενδύσεις και συνοδεύονται από καλούς ρυθμούς απορρόφησης των προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης, οι οποίοι είναι σημαντικό να ενταθούν τώρα που διαφαίνεται και μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ στον ορίζοντα. Αυτό ανεξάρτητα των αιτημάτων παράτασης από τρίτες ευρωπαϊκές χώρες προς απορρόφηση των κονδυλίων του ΤΑΑ, που δεν πρέπει να ενδιαφέρουν τις ελληνικές επιχειρήσεις και δεν γνωρίζουμε αν θα γίνουν με κάποιο τρόπο αποδεκτές, αν και η στασιμότητα της Γερμανίας ίσως λειτουργήσει θετικά προς την κατεύθυνση αυτή κάποια στιγμή.
-Τρίτον, η βελτίωση της εικόνας της πιστωτικής επέκτασης των ελληνικών τραπεζών στο τελευταίο δίμηνο του 2023, είναι μία καλή υποθήκη για τη συνέχεια φέτος. Μπορεί να βοηθήσει στην δημιουργία καλών αποτελεσμάτων, με αύξηση της πιστωτικής επέκτασης που μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω, με την προσθήκη θεραπευμένων δανείων στα χαρτοφυλάκιά τους. Αν και ο πήχης έχει μπει ψηλά και εκτιμάται ότι τα θεραπευμένα δάνεια θα πρέπει να έχουν ιστορικό τριών ετών εξυπηρέτησης για να μπορούν να αγοραστούν από άλλες τράπεζες κι όχι από αυτές που δανειοδότησαν αρχικά.
Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΤτΕ
Τις πληροφορίες αυτές ενίσχυσαν τα επίσημα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος για τις δανειοδοτήσεις. Σύμφωνα με αυτά:
- Τον Δεκέμβριο του 2023, η καθαρή πιστωτική επέκταση στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε κατά 3,6% από 2,8% τον προηγούμενο μήνα. Σε ποσά τα δάνεια αυξήθηκαν κατά 3,894 δισ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής πιστωτικής επέκτασης 792 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Σύνολο πιστωτικής επέκτασης 4,67 δισ. ευρώ στο τελευταίο δίμηνο.
- Η καθαρή επέκταση προς επιχειρήσεις τον Δεκέμβριο ήταν 3,799 δισ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 777 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε στο 6,9% από 6,0% τον προηγούμενο μήνα.
- Ο ετήσιος ρυθμός καθαρής πιστωτικής επέκτασης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων αυξήθηκε στο 5,9% από 5,1% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή πιστωτική επέκταση ήταν 2,881 δισ. ευρώ, έναντι καθαρής πιστωτικής επέκτασης 85 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
- Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε σε επιχειρηματικά δάνεια με διάρκεια πάνω από 5 χρόνια, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια σε ιδιώτες αυξήθηκαν κατά 3,4%. Αντίθετα μειώθηκαν κατά 3,6% τα στεγαστικά δάνεια.
