Το γ’ τρίμηνο του 2023 είναι μέχρι στιγμής το καλύτερο και πιο κερδοφόρο τρίμηνο από πλευράς οργανικής συνεισφοράς μετά την αλλαγή του τραπεζικού τοπίου στην Ελλάδα το 2012.
Η παραγωγή εσόδων από τόκους στο τρίτο τρίμηνο έφθασε τα 2,15 δισ. ευρώ (+6,5% σε σχέση με το Q2:23), τα έσοδα από προμήθειες διαμορφώθηκαν σε 477 εκατ. ευρώ (+1,3% σε σχέση με το Q2:23), ενώ το λειτουργικό κόστος μειώθηκε στα 863 εκατ. ευρώ, η χαμηλότερη μέτρηση που έχει καταγραφεί σε τρίμηνο στα διαθέσιμα δεδομένα που ξεκινούν από το 2010.
Η επίδοση αυτή είναι προϊόν συνεχών αναδιαρθρώσεων και μειώσεων που συνεχίζονται ακόμα και σήμερα με πιο στοχευμένη δράση και έχουν φέρει το λόγο κόστους/έσοδα στα επίπεδα του 32,8%.
Ακολούθως το προ προβλέψεων οργανικό εισόδημα (Core PPI) αυξήθηκε στα 1,77 δισ. ευρώ. Οι πιστωτικές προβλέψεις μειώθηκαν για πρώτη φορά κάτω από τα 300 εκατ. ευρώ με αποτέλεσμα το προ φόρων αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στο 1,5 δισ. ευρώ.
Παρά τα έκτακτα που ανακοινώθηκαν και αφορούσαν την ολοκλήρωση συναλλαγών τιτλοποίησης ή την εθελοντική εισφορά προς τους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας η τελική γραμμή έμεινε με άνεση πάνω από το 1 δισ. ευρώ. Λόγω του επαναλαμβανόμενου χαρακτήρα των εσόδων αυτή η εικόνα θα είναι για τα επόμενα τέσσερα τρίμηνα το σημείο αναφοράς για τις συστημικές τράπεζες.
Το εννεάμηνο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών
Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή
Οι τράπεζες έχουν παρόλα αυτά επικοινωνήσει ότι βρισκόμαστε κοντά στην κορύφωση του επιτοκιακού αποτελέσματος. Αφενός δεν αναμένουν άλλες αυξήσεις επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα, αφετέρου η μερική μετανάστευση των καταθέσεων προς μεγαλύτερες διάρκειες θα μειώσει το εισόδημα από τόκους.
Επιπλέον, η έκδοση των ομολόγων για την κάλυψη των δεικτών MREL αναμένεται να «χτυπήσουν» στο επιτοκιακό εισόδημα. Ωστόσο, οι τράπεζες ανέφεραν ότι η κινητικότητα στις καταθέσεις είναι πολύ χαμηλότερη απ' ό,τι θα περίμεναν, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει να κινητοποιούνται προς την εξασφάλιση υψηλότερων αποδόσεων από ομόλογα. Παράλληλα η πιστωτική επέκταση στο δ’ τρίμηνο αναμένεται να βελτιώσει το ύψος του βιβλίου δανείων, φέρνοντας έσοδα και στο κομμάτι των προμηθειών.
Πέρα από το κομμάτι των εσόδων οι τέσσερις τράπεζες παρουσιάζουν ουσιαστικές ποιοτικές βελτιώσεις στους δείκτες της ποιότητας του ενεργητικού τους. Οι Μη Eξυπηρετούμενες Eκθέσεις για το συστημικό «γκρουπ» βρίσκονται στα 8,1 δισ. ευρώ ή 5,3% επί του συνολικού χαρτοφυλακίου των δανείων τους με κάλυψη πρόβλεψης 43% χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η αξία των εγχώριων εμπράγματων καλύψεων.
Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας είναι στο 15,5%, ενώ η ρευστότητα στους ισολογισμούς διατηρείται σε υψηλά επίπεδα. Ο λόγος δανείων προς καταθέσεις παραμένει χαμηλός στο 68% για πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο, ωστόσο η τάση αυτή αναμένεται να αλλάξει στα επόμενα τρίμηνα.
Η αποτίμηση με βάση την προσδοκώμενη κερδοφορία των τραπεζών είναι αντικειμενικά χαμηλή: Τα ΡΕ κινούνται σε αισθητά χαμηλά επίπεδα, ενώ η καθαρή θέση απέχει πολύ κατά περίπτωση από τη μονάδα. Η εικόνα αυτή δεν δικαιολογείται πια αφού όλες οι τράπεζες τρέχουν με διψήφιους ρυθμούς απόδοσης (11,9% στο Q1:23, 15,3% στο Q2:23 και 15,1% στο Q3:23P) έναντι της ενσώματης καθαρής θέσης, ενώ στο τέλος της περιόδου θα προτείνουν τη διανομή μερίσματος την οποία ήδη έχουν ενσωματώσει pro-forma στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας.
Αυτήν τη φορά οι υψηλοί κεφαλαιακοί δείκτες επάρκειας δικαιολογούν την έγκριση του επόπτη. Είναι το τελευταίο βήμα προς την κανονικότητα, αλλά αυτό το βήμα φαίνεται πλέον τυπικό.
