Εντείνεται η ανησυχία για την κατάσταση που διαμορφώνεται στο Αφγανιστάν μετά την επικράτηση των Ταλιμπάν και την εκ των υστέρων αντίδραση δυνάμεων που πρόσκεινται στην προηγούμενη κυβένρηση αλλά και τη στάση των πολιτών που πραγματοποιούν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Η αντίδραση των Ταλιμπαν, οι οποίοι δεν διστάζουν να πυροβολήσουναι η δημιουργία συνθηκών νέων προσφυγικών ροών σε συνδυασμό με το χάος που επικρατεί προκαλεί ήδη αντιδράσεις.
Στο Αφγανιστών ήδη οι γυναίκες αντιμετωπίζουν προβλήματα παρά την προσπάθεια των Ταλιμπάν να πείσουν ότι δεν θα λειτουργήσουν σε βάρος των δικαιωμάτων τους. Άλλωστε η αναφορά στην εφαρμόγή της Σαρίας, του νόμου του Ισλάμ δείχνει τις προθέσεις τους καθώς και ότι στην παρούσα φάση επιδιώκουν να εμφανιστούν αρεστοί στη διεθνή κοινότητα.
Η κατάσταση στη χώρα είναι δραματική και αυτό φαίνεται από την προσπάθεια των Αφγανών να απομακρυνθούν με κάθε τρόπο αρχικά από τις εστίες τους και εν συνεχεία να μεταβούν σε γειτονικές, προς το παρόν, χώρες. Η στάση γυναικών που αποτυπώθηκε στην Καμπούλ και η προσπάθειά τους να πείσουν τους στρατιώτες των ξένων δυνάμεων να πάρουν τουλάχιστον τα παιδιά τους είναι χαρακτηριστική.
Στην Ελλάδα
Οι ελληνικές αρχές πάντως βρίσκονται σε ετοιμότητα και σε εγρήγορση για το ενδεχόμενο νέων προσφυγικών ροών που δύναται να μετατραπούν σε ένα νέο εργαλείο της Τουρκίας στο πλαίσιο των πιέσεων που αυτή ασκεί τόσο στην Ε.Ε. όσο και συνολικά στη διεθνή κοινότητα για την αποκόμιση άλλων ωφελημάτων.
Συγχαρητήρια από την Αλ Κάιντα
Ήδη, η Αλ Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου συνεχάρη τους Ταλιμπάν, ενώ δεσμεύτηκε να συνεχίσει τον τζιχάντ, ιερό πόλεμο. «Η νίκη αυτή και η κατάληψη της εξουσίας μας υπενθυμίζουν ότι ο ιερός πόλεμος και η μάχη αποτελούν νόμιμο και ρεαλιστικό μέσον, με βάση την σαρία, για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων και την εκδίωξη των εισβολέων και των δυνάμεων κατοχής», αναφέρεται στην ανακοίνωση της πτέρυγας της Αλ Κάιντα στην Υεμένη.
Σημειώνεται ότι οι ταλιμπάν είχαν προσφέρει στην Αλ Κάιντα καταφύγιο κατά την προηγούμενη περίοδο της κυριαρχίας τους στο Αφγανιστάν (1996-2001), προκαλώντας την εισβολή των Ηνωμένων Πολιτειών και πολυεθνούς συνασπισμού για να ανατρέψουν το καθεστώς τους μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Κατά τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις με τους Αμερικανούς, οι Ταλιμπάν υποσχέθηκαν ότι δεν θα παράσχουν προστασία σε μαχητές της Αλ Κάιντα. Ωστόσο, θεωρείται πολύ πιθανό τα δύο ισλαμιστικά κινήματα να διατηρήσουν στενούς, αλλά πιο διακριτικούς, δεσμούς.
Βία κατά των πρώτων διαμαρτυριών
Οι Ταλιμπάν έδειξαν αμέσως τις διαθέσεις τους απέναντι σε όποια φωνή διαμαρτυρίας επιχείρησε να ακουστεί τα πρώτα 24ωρα μετά την πτώση της Καμπούλ. Νεκροί έπεσαν σήμερα Πέμπτη διαδηλωτές, στη διάρκεια συλλαλητηρίου για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας από τον βρετανικό έλεγχο, το 1919, στην πόλη Ασανταμπάντ. Χθες Τετάρτη, τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε άλλη διαδήλωση στην πόλη Τζαλαμπάντ από πυρά.
Several killed in flag-waving protests against Taliban in Afghanistan https://t.co/xgPK9adTaG pic.twitter.com/c99Rt9bhgF
— Reuters U.S. News (@ReutersUS) August 19, 2021
Τα νέα θύματα έρχονται να προστεθούν στους 12 νεκρούς από την Κυριακή, που πέθαναν, στην απελπισμένη προσπάθεια να διαφύγουν από τη χώρα και τον εφιάλτη των Ταλιμπάν, γύρω και μέσα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, όπου επικρατεί χάος είτε από πυρά μαχητών είτε από ποδοπατήματα.
Σοκ προκαλούν οι εικόνες από το αεροδρόμιο, όπου βρέφος παραδίδεται πάνω από τα συρματοπλέγματα σε βρετανούς στρατιώτες. Το περιστατικό προκάλεσε την παρέμβαση του υπουργού Άμυνας της Βρετανίας, ο οποίος διευκρίνισε ότι ο βρετανικός στρατός δεν παραλαμβάνει ασυνόδευτα βρέφη.
«Δεν μπορούμε να πάρουμε ένα ανήλικο μόνο του», δήλωσε στο Sky News ο Ουάλας απαντώντας σε ερώτηση για τις εικόνες αυτές. «Θα δείτε, καθώς βλέπετε τις εικόνες που νομίζω ότι δείχνετε τώρα, ότι πήραν το παιδί -- κι αυτό επειδή θα έπαιρναν και την οικογένεια μαζί», δήλωσε ο Μπ. Ουάλας.
Κέντρα σε τρίτες χώρες
Η Βρετανία αρχίζει να επενδύει σε κέντρα σε τρίτες χώρες για την επεξεργασία των φακέλων των Αφγανών που εγκαταλείπουν τη χώρα, πρόσθεσε εξάλλου ο Ουάλας.
«Αρχίζουμε να επενδύουμε σε κόμβους σε τρίτες χώρες ήδη ώστε να μπορούμε να κάνουμε την επεξεργασία (των φακέλων) των ανθρώπων, αν φύγουν προς άλλες χώρες όπως αυτές στην περιοχή», διευκρίνισε και σημείωσε ότι οι Βρετανοί θα παραμείνουν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ όσο καιρό αυτό συνεχίζει να βρίσκεται υπό τη διοίκηση των αμερικανικών δυνάμεων.
Ανάγκη για διαύλους επικοινωνίας
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί τις εξελίξεις, εκφράζοντας έντονη ανησυχία για το προσφυγικό κύμα που πυροδοτούν. Η ΕΕ «θα πρέπει να συνεργασθεί στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να ενισχύσει τις διπλωματικές προσπάθειες για να διαμορφώσει με τους συμμάχους της μία συναινετική αντίληψη ώστε να αναπτυχθεί μία αποτελεσματική κοινή προσέγγιση» απέναντι στο νέο καθεστώς των ταλιμπάν, τόνισε ο Ζοζέπ Μπορέλ.
Την ώρα που οι Δυτικοί συνεχίζουν στην Καμπούλ τις επιχειρήσεις απομάκρυνσης των ξένων υπηκόων, των Αφγανών μελών του προσωπικού και των οικογενειών τους, «έχουμε ανάγκη από διαύλους επικοινωνίας με εκείνους που έχουν την εξουσία», επέμεινε, αναγνωρίζοντας ότι η προοπτική που παρουσίασε χθες και θέλει τις Βρυξέλλες να συνομιλούν με τους ταλιμπάν προκάλεσε αρνητικά αισθήματα.
Αλλά, «οφείλουμε να είμαστε ξεκάθαροι ως προς το γεγονός ότι το άνοιγμα διαύλων επικοινωνίας δεν σημαίνει κατά κανέναν τρόπο διεθνή πολιτική αναγνώριση των ταλιμπάν», είπε.
Τηλεδιάσκεψη του ΝΑΤΟ
«Αυτό δεν αποτελεί κατά κανέναν τρόπο αναγνώριση, είναι ένα μέσον για την στήριξη της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στο Αφγανιστάν ταυτόχρονα με την ενίσχυση της βοήθειας προς τις γειτονικές χώρες, ώστε να μπορέσουν να διαχειρισθούν τις αρνητικές επιπτώσεις, την εσωτερική μετανάστευση, τον αυξημένο κίνδυνο τρομοκρατίας ή διακίνησης ναρκωτικών», εξήγησε.
Η παρέμβαση του Ζοζέπ Μπορέλ γίνεται μία ημέρα πριν από την τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών των χωρών μελών του ΝΑΤΟ με θέμα τις συνέπειες των εξελίξεων στο Αφγανιστάν, ενώ και η ιταλική προεδρία της G20 έχει ξεκινήσει προετοιμασίες για να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο για το ζήτημα.
