Με ένα εντυπωσιακό αρνητικό σερί πέντε πτωτικών συνεδριάσεων στις τελευταίες έξι ημέρες συναλλαγών, ο κορυφαίος χρηματιστηριακός δείκτης στον κόσμο, S&P 500, κατρακύλησε προς το επίπεδο που βρισκόταν στα τέλη του 2022. Περιορίστηκαν έτσι τα κέρδη μέσα στο 2023 σε λιγότερο από 3%, από περίπου 10% που κέρδιζε νωρίτερα μέσα στον Φεβρουάριο. Ήταν η χειρότερη εβδομάδα για την Wall Street από την αρχή του έτους και ανάλογη είναι φυσικά η εικόνα γενικότερα στις διεθνείς αγορές.
Το Liberal είχε από τις 14/2 επισημάνει την πιθανότητα αλλαγής τάσης, με φόντο έναν πιο επίμονο πληθωρισμό. Οι επενδυτές βλέπουν τον πληθωρισμό να ανακάμπτει τον Ιανουάριο και αρχίζουν να κρατούν μικρότερο καλάθι για ένα νέο χρηματιστηριακό ράλι, σε σύγκριση με πριν από μερικές εβδομάδες. Και αυτό γιατί όσο ο πληθωρισμός «κρατάει» τόσο θα λύνονται τα χέρια της Κριστίν Λαγκάρντ και του Τζερόμ Πάουελ για νέες αυξήσεις επιτοκίων και τόσο θα επιμηκύνεται η περίοδος υψηλών επιτοκίων στην οποία πρέπει να προσαρμοστούν οικονομίες και αγορές, δανειολήπτες, καταθέτες και επενδυτές.
Την Παρασκευή δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία για τον δείκτη προσωπικών δαπανών που λαμβάνει υπόψη η Fed. Ο δείκτης ενισχύθηκε με μηνιαίο ρυθμό 0,6% τον Ιανουάριο, ταχύτερα από το 0,2% του Δεκεμβρίου. Σε ετήσια βάση, διαμορφώθηκε στο 5,4%, από 5,3% τον Δεκέμβριο, υψηλότερα από τις εκτιμήσεις.
Οι «αρκούδες», λοιπόν, δεν φεύγουν ακόμη από την Wall Street, επιβεβαιώνοντας – τουλάχιστον σε πρώτο χρόνο – όσους αναλυτές προειδοποιούσαν ότι τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα πριν οι συνθήκες βελτιωθούν και οι προοπτικές των χρηματιστηρίων καλυτερέψουν. Αναλυτές της ING εκτιμούν ότι η αγορά έχει προεξοφλήσει πλήρως τρεις αυξήσεις επιτοκίων από την Fed, της τάξης των 25 μονάδων βάσης, διαδοχικά τον Μάρτιο, τον Μάιο και τον Ιούνιο. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να αυξηθούν οι φωνές στην αρμόδια Επιτροπή της Fed που προκρίνουν μία αύξηση κατά 0,50% τον Μάρτιο.
Τα επιτόκια σε Αμερική και Ευρώπη θα φτάσουν στο υψηλότερο επίπεδο έως τον Ιούνιο και δεν αναμένεται καμία μείωση εντός του 2023. Το τελικό επιτόκιο της Fed τοποθετείται κοντά στο 5,36% και της EKT πάνω από 4%. Με αυτά τα επιτόκια θα πρέπει να… συνηθίσουν να λειτουργούν οικονομίες και αγορές για ολόκληρο το έτος και μέχρι να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει αρκετά και δεν υπάρχει κίνδυνος αναζωπύρωσης.
Πότε θα συμβεί αυτό είναι άγνωστο, ενώ πολλά θα εξαρτηθούν και από το αν θα δούμε τελικά ύφεση – και πόσο βαθιά θα είναι - σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Μέχρι στιγμής, πάντως, η ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας είναι εντυπωσιακή. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ανήλθε σε υψηλό 13 μηνών τον Φεβρουάριο και οι καταναλωτικές δαπάνες σημείωσαν τη μεγαλύτερη άνοδο σε διάστημα άνω των δύο ετών, αποδεικνύοντας ότι η ακρίβεια δεν έχει – ακόμα τουλάχιστον – επιφέρει το πλήγμα που αναμενόταν.
Προσοχή όμως. Αναλυτές προειδοποιούν ότι τα εισοδήματα συμπιέζονται, τα επιτόκια αυξάνονται και οι χρηματοδοτικές συνθήκες επιδεινώνονται ταυτόχρονα, ενώ τα επίπεδα αποταμίευσης διαμορφώνονται πολύ χαμηλότερα από πριν την πανδημία και το ποσοστό των εισοδημάτων που δαπανάται για την εξυπηρέτηση καταναλωτικών δανείων είναι στο υψηλότερο επίπεδο από το 2009. Όλα αυτά, συνηγορούν στο ότι οι πιέσεις προς τα νοικοκυριά θα ενταθούν τους επόμενους μήνες και η κατάσταση θα χειροτερέψει στην πραγματική οικονομία.
Κατά συνέπεια, το 2023 αναμένεται να έχει αρκετές αναταράξεις. Γι’ αυτό το λόγο οι αρκούδες συνεχίζουν να κυριαρχούν. Πόσω μάλλον, όταν Bank of America και Goldman Sachs προβλέπουν ότι οι αγορές θα σημειώσουν νέα χαμηλά στο α’ εξάμηνο του έτους, με την Morgan Stanley να κάνει λόγο για πτώση έως και 20% και το αμερικανικό δίκτυο CNBC να αναφέρει ότι σε ποσοστό 56% οι εκατομμυριούχοι επενδυτές «βλέπουν» περαιτέρω πτώση της Wall κατά 10% μέσα στο 2023.
