Αφυδάτωση είναι η κατάσταση που συμβαίνει στον ανθρώπινο οργανισμό όταν χάνει περισσότερο νερό από αυτό που προσλαμβάνει. Η αφυδάτωση δυσκολεύει το σώμα να κάνει κάποιες βασικές εργασίες, όπως να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σταθερή και να απομακρύνει τα απόβλητα του οργανισμού.
Ο άνθρωπος χάνει νερό με τον ιδρώτα, τα δάκρυα και κατά τη διαδικασία της ούρησης. Οι τρόποι με τους οποίους ενυδατώνεται ο οργανισμός είναι με τα προϊόντα που καταναλώνει σε υγρή και στερεή μορφή. Όμως, ο ζεστός καιρός, η άσκηση και οι ασθένειες μπορούν να χαλάσουν την ισορροπία του σώματος.
Πώς επηρεάζει η έλλειψη νερού
Περισσότερο από το μισό βάρος του σώματος αποτελείται από νερό. Η ήπια αφυδάτωση μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα κόπωσης και να προκαλέσει πονοκέφαλο. Ακόμη και η διανοητική εστίαση σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, η διάθεση και η μνήμη μπορούν να «πληγούν» από την αφυδάτωση.
Είναι η δίψα σημάδι αφυδάτωσης;
Ναι, αλλά δεν χρειάζεται πανικός. Έτσι ακριβώς λειτουργεί το σώμα. Μέχρι να ξεδιψάσει κάποιος, έχει ήδη λίγο αφυδατωθεί. Εφόσον προσέχει και πίνει νερό όταν το «λέει» το σώμα, δεν είναι πρόβλημα. Για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, η έλλειψη μπορεί να είναι λίγο μεγαλύτερη. Έτσι, μπορεί να βοηθήσει να γίνει συνήθεια το να πίνει κάποιος νερό, ειδικά όταν έξω έχει ζέστη ή αισθάνεται άρρωστος.
Σε ποιον είναι πιθανό να συμβεί;
Μπορεί να χάσει κάποιος πάνω από ένα λίτρο νερό την ημέρα εάν έχει διάρροια και εμετό. Τα μωρά και τα παιδιά είναι πιο πιθανό από τους ενήλικες να αφυδατωθούν επειδή το σώμα τους είναι μικρότερο. Οι ηλικιωμένοι πρέπει να είναι σε επιφυλακή γιατί η αίσθηση της δίψας γίνεται πιο δύσκολα ανιχνεύσιμη με την ηλικία. Οι νεφρικές παθήσεις και ορισμένες καταστάσεις υγείας μπορεί να κάνουν το σώμα να στεγνώσει. Οι έγκυες ή οι γυναίκες που θηλάζουν πρέπει να πίνουν περισσότερο νερό από το συνηθισμένο.
Συμπτώματα σε μικρά παιδιά
Τα μωρά και τα μικρά παιδιά δεν μπορούν πάντα να πουν τι συμβαίνει με το σώμα τους. Η στεγνή γλώσσα, η έλλειψη δακρύων με το κλάμα, οι στεγνές πάνες για 3 ώρες και περισσότερη φασαρία από το κανονικό, είναι σημάδια αφυδάτωσης.
Όταν είναι πιο σοβαρή η κατάσταση, το στόμα τους θα είναι στεγνό και κολλώδες. Μπορεί επίσης να αναπνέουν γρήγορα και να έχουν γρήγορο ή αδύναμο σφυγμό.
Συμπτώματα σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες
Η δίψα και η αίσθηση ξηρότητας στο στόμα είναι τα πιο συχνά συμπτώματα. Η μειωμένη ούρηση, λιγότερο από 4 φορές την ημέρα, είναι επίσης ένα σημάδι.
Μπορεί ακόμα, να εμφανιστεί ζάλη ειδικά όταν κάποιος σηκώνεται όρθιος και μπορεί να λιποθυμήσει. Καθώς τα συμπτώματα επιδεινώνονται, η δίψα αυξάνεται. Η αναπνοή και ο καρδιακός ρυθμός πιθανόν να είναι πιο γρήγοροι από το κανονικό. Μπορεί ακόμα να εμφανιστεί σύγχυση ή εκνευρισμός.
Πρέπει να καταναλώνονται 8 ποτήρια νερού την ημέρα;
Αυτός ο παλιός κανόνας έχει μηδενική επιστήμη πίσω του. Αλλά είναι μια χαρά ως πρόχειρος οδηγός. Η ποσότητα που πρέπει να πιει κάποιος κατά τη διάρκεια της ημέρας εξαρτάται από το πόσο δραστήριος είναι, το πού ζει και τη γενική του υγεία.
Τι γίνεται με τους ηλεκτρολύτες;
Είναι βασικά στοιχεία του οργανισμού, όπως το κάλιο, το νάτριο και το ασβέστιο. Τα επίπεδα των ηλεκτρολυτών συνδέονται στενά με το πόση ποσότητα νερού βρίσκεται στο σώμα. Αυτό σημαίνει ότι εάν ο οργανισμός ενός ανθρώπου έχει χάσει πολλά υγρά, θα αισθάνεται πιο διψασμένος και θα ουρεί λιγότερο καθώς το σώμα προσπαθεί να επαναφέρει τους ηλεκτρολύτες σε ισορροπία.
Ο οργανισμός χρειάζεται ένα αθλητικό ποτό;
Σχεδόν ποτέ. Αυτά τα μείγματα νερού, αλάτων και σακχάρων είναι φτιαγμένα για αθλητές υψηλού επιπέδου, όπως οι μαραθωνοδρόμοι. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους δεν χρειάζονται τίποτα περισσότερο από νερό κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Θα χρειαστεί, μόνο, να εργαστεί κάποιος σκληρότερα για να κάψει τις επιπλέον θερμίδες από τα αθλητικά ποτά. Αν κάνει έντονη προπόνηση για περισσότερο από μία ώρα, τότε μπορεί να έχει νόημα η κατανάλωσή τους.
Πότε να επικοινωνήσει κάποιος με γιατρό
Όταν ένα άτομο δει συμπτώματα σοβαρής αφυδάτωσης, πρέπει να καλέσει αμέσως γιατρό. Η αφυδάτωση μπορεί να εμφανιστεί πιο γρήγορα στα παιδιά. Τα σημάδια περιλαμβάνουν:
-
Διάρροια για περισσότερες από 24 ώρες
-
Αίσθημα ζάλης, σύγχυσης ή λιποθυμίας
-
Έλλειψη ενέργειας
-
Ταχυπαλμία
-
Μαύρα ή με αίμα κόπρανα
Επείγουσα Θεραπεία
Όταν τα επίπεδα του νερού πέφτουν πολύ χαμηλά, δεν μπορεί ένας άνθρωπος να αντιμετωπίσει την αφυδάτωση μόνος του. Θα χρειαστεί να λάβει θεραπεία σε νοσοκομείο.
Η ιδέα είναι η ίδια, να πάρει κάποιος υγρά και να επαναφέρει το σώμα σε ισορροπία. Οι γιατροί θα χορηγήσουν τη θεραπεία ενδοφλέβια, επειδή με αυτό τον τρόπο εισέρχονται νερό και άλατα στο σώμα πολύ πιο γρήγορα από ό,τι θα μπορούσε να τα πιει.
Είναι σωστή η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού;
Όταν κάποιος πίνει περισσότερο νερό από ό, τι μπορούν να αντέξουν τα νεφρά του, καταλήγει σε μια κατάσταση που ονομάζεται υπονατριαιμία. Αυτό συμβαίνει όταν τα επίπεδα νατρίου πέφτουν πολύ χαμηλά. Μπορεί αυτή η κατάσταση να είναι θανατηφόρα. Συμβαίνει κυρίως σε άτομα που αγωνίζονται σε έντονους αγώνες μεγάλων αποστάσεων. Ακόμα και τότε, όμως, είναι σπάνιο.
Συμβουλές ενυδάτωσης
Αν απλά δεν θυμάται ένα άτομο να πίνει αρκετό νερό, καλό είναι να αναζητήσει τρόπους να το ενσωματώσει στη μέρα του. Να γίνει το νερό το ποτό του. Να πίνει ένα ποτήρι νερό σε κάθε γεύμα και ανάμεσά τους. Ακόμα και υπενθύμιση μπορεί να βάλει κάποιος στο τηλέφωνό του ώστε να πίνει ένα ποτήρι κάθε ώρα. Επίσης όταν λαχταράει κάποιος ένα σνακ, να πιεί νερό. Μερικές φορές, το σώμα μπερδεύει τη δίψα με την πείνα.
Παρακολούθηση πρόσληψης νερού
Η παρακολούθηση της πρόσληψης νερού ενημερώνει εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι και βοηθά επίσης να υπάρχει κίνητρο. Ακόμα και εφαρμογές γυμναστικής που έχουν ως χαρακτηριστικό την παρακολούθηση νερού μπορούν να βοηθήσουν.
