Από τη χολέρα στον Μpox και από τον στρεπτόκοκκο στον Oropouche
shutterstock
shutterstock
Υγειονομικές απειλές

Από τη χολέρα στον Μpox και από τον στρεπτόκοκκο στον Oropouche

Νέα δεδομένα στον νομό Ηλείας μετά τα τρία κρούσματα διεισδυτικού στρεπτόκοκκου εκ των οποίων τα δύο θανατηφόρα, κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Αφρική από τον ΠΟΥ για την αύξηση των κρουσμάτων της λοίμωξης Mpox, έκτακτη ανακοίνωση ΕΟΔΥ (ανοίγουν άλλα πέντε εμβολιαστικά κέντρα στην Ελλάδα), χολέρα και ιός Oropouche και COVID-19 με 35 θανάτους την τελευταία εβδομάδα. Θα σκεφτεί κανείς, και δίκαια, πού οδεύουμε;

Διεισδυτικός στρεπτόκοκκος

Ο ιός στέρησε τη ζωή δύο ανθρώπων στην Ηλεία με αποτέλεσμα ο νομός να βρίσκεται πλέον σε αυξημένη επιτήρηση από τον ΕΟΔΥ μετά τα τρία κρούσματα διεισδυτικού στρεπτόκοκκου εκ των οποίων τα δύο θανατηφόρα. 
Κλιμάκιο του ΕΟΔΥ βρίσκεται στην Ηλεία και λαμβάνει τυχαία δείγματα με αιμοληψίες από διάφορα περιστατικά στο Νοσοκομείο Πύργου. 
 
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι ένα κοινό βακτήριο. Πολλοί από εμάς φέρουμε στο λαιμό και στο δέρμα μας το βακτήριο χωρίς να εμφανίζουμε συμπτώματα λοίμωξης (φορεία του παθογόνου). Ωστόσο, το συγκεκριμένο παθογόνο μπορεί να προκαλέσει σε ορισμένες περιπτώσεις λοίμωξη, ήπια ή και πιο σοβαρή. 
Οι σοβαρές λοιμώξεις που συνδέονται με το GAS προέρχονται από το διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α(iGAS). Αυτές οι λοιμώξεις προκαλούνται όταν τα βακτήρια μεταφερθούν σε μέρη του σώματος όπου κανονικά δεν ανιχνεύονται, όπως στους πνεύμονες ή αλλού μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.

Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.

Ποιες λοιμώξεις προκαλεί ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α προκαλεί λοιμώξεις στο δέρμα, τους μαλακούς ιστούς και την αναπνευστική οδό. Είναι υπεύθυνος για λοιμώξεις όπως αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, οστρακιά και μολυσματικό κηρίο μεταξύ άλλων. 
Οι λοιμώξεις αυτές σπάνια είναι σοβαρές και τα συμπτώματα υποχωρούν με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής 

Ευλογιά των πιθήκων

 Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ, στις 14 Αυγούστου 2024 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την επιδημία Mpox - ευλογιά των πιθήκων, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και στις γειτονικές με εκείνη χώρες ως επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας με διεθνές ενδιαφέρον (Public Health Emergency of International Concern). 

Στην κίνηση αυτή προέβη ο ΠΟΥ λόγω της αύξησης των κρουσμάτων στη ΛΔΚ και της ανίχνευσης κρουσμάτων σε τέσσερις γειτονικές χώρες (Μπουρούντι, Κένυα, Ρουάντα, Ουγκάντα) ενός νέου στελέχους του ιού που ανήκει στη φυλογενετική ομάδα Ιb. 
Επιπλέον, το νέο στέλεχος στη ΛΔΚ εμφανίζεται με αυξημένη σοβαρότητα νόσου και αναφερόμενη θνητότητα μεταξύ 3% και 4%. 
Στις 14/08/2024 δηλώθηκε το πρώτο κρούσμα Mpox φυλογενετικής ομάδας Ιb στην Ευρώπη σε ταξιδιώτη από την Αφρική. 

Πώς γίνεται η μετάδοση

 Η μετάδοση του νοσήματος από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται κυρίως μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος και μετά από παρατεταμένη στενή επαφή σε μικρή απόσταση και σπανιότερα από μολυσμένα αντικείμενα. 
 
Στη ΛΔΚ και στις γειτονικές χώρες οι κύριοι αναφερόμενοι τρόποι μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή, η διαμονή στο ίδιο οικιακό περιβάλλον με πάσχοντες και η μετάδοση εντός του χώρου υγειονομικής περίθαλψης (ελλείψει κατάλληλου εξοπλισμού ατομικής προστασίας). Αναφέρεται, επίσης, μετάδοση μετά από επαφή με ζωντανά ή νεκρά άγρια ζώα. 

ΕΟΔΥ: Θα λειτουργήσουν ακόμα 5 εμβολιαστικά κέντρα

Όπως σημειώνει ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας, στη χώρα μας ο εμβολιασμός έναντι της Μpox ξεκίνησε στις 22 Ιουλίου 2024 στα νοσοκομεία «Αττικόν» και «Ανδρέας Συγγρός». 
 
Προς το παρόν ο εμβολιασμός ενδείκνυται στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως αυτές περιγράφονται στην ιστοσελίδα του Οργανισμού ΕΔΩ (https://eody.gov.gr/disease/proin-eylogia-ton-pithikon-mpox/).  

Χολέρα

 Ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) απηύθυνε χθες επείγουσα έκκληση να αυξηθεί η παραγωγή εμβολίων κατά της χολέρας, οι ποσότητες των οποίων είναι ανεπαρκείς το τρέχον διάστημα, δεδομένης τη ζήτησή τους από δεκάδες χώρες. 
 
«Η (υγειονομική) αντίδραση συνεχίζει να πλήττεται από την κρίσιμη έλλειψη εμβολίων», εξήγησε ο Δρ. Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους μέσω X. 
 
«Η ζήτηση συνεχίζει να ξεπερνά την προσφορά, με 105 εκατομμύρια δόσεις να έχουν ζητηθεί από 18 χώρες από τον Ιανουάριο του 2023» την ώρα που «παρήχθησαν 55 εκατομμύρια δόσεις την περίοδο αυτή», εξήγησε. 
 
Ο ΠΟΥ καλεί να γίνουν περαιτέρω επενδύσεις για να αυξηθεί η παραγωγή εμβολίων και ζητεί από όλα τα κράτη να επενδύσουν επίσης στο νερό και στα αποχετευτικά συστήματα, καθώς και στην προετοιμασία για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ώστε να αποφευχθούν νέες επιδημικές εξάρσεις, πρόσθεσε ο Δρ. Τέντρος. 
 
Λαμβανομένου υπόψη του αριθμού των ξεσπασμάτων επιδημιών και τη γεωγραφική επέκτασή τους, καθώς και την έλλειψη εμβολίων και άλλων πόρων, ο ΠΟΥ συνεχίζει να χαρακτηρίζει τον κίνδυνο σε παγκόσμια κλίμακα «πολύ υψηλό», σύμφωνα με μηνιαίο επιδημιολογικό δελτίο του για τη χολέρα που δημοσιοποίησε χθες. 
 
Από την 1η Ιανουαρίου ως την 28η Ιουλίου, καταγράφτηκαν 307.433 κρούσματα χολέρας και 2.326 θάνατοι σε 26 χώρες, σύμφωνα με τα δεδομένα του ΠΟΥ. 
 
Η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου συνεχίζει να καταγράφει τους υψηλότερους αριθμούς, ακολουθούμενη από την αφρικανική περιφέρεια, αυτή της νοτιοανατολικής Ασίας, της αμερικανικής περιφέρειας και της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Καμιά επιδημία δεν αναφέρθηκε την περίοδο αυτή στην περιφέρεια του δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού. 
 
Η χολέρα, η οποία μεταδίδεται μέσω μολυσμένων τροφίμων ή νερού και από μολυσμένα περιττώματα που περιέχουν το βακτήριο Vibrio cholerae, προκαλεί οξεία διάρροια και αφυδάτωση και μπορεί να επιφέρει τον θάνατο μέσα σε ώρες χωρίς θεραπεία. 

Ιός Oropouche

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) εξέδωσε προειδοποίηση προς τους ταξιδιώτες σε περιοχές στη Νότια, Κεντρική Αμερική και την Καραϊβική που έχουν πληγεί από την τρέχουσα επιδημία του ιού Oropouche (OROV). Το ECDC ανέφερε ότι έχουν επισημανθεί περισσότερα από 8.000 κρούσματα σε αυτές τις περιοχές από τον Ιανουάριο, ενώ 19 εισαγόμενα κρούσματα αναφέρθηκαν στην Ευρώπη για πρώτη φορά τον Ιούνιο και τον Ιούλιο. Από αυτά, 12 ήταν στην Ισπανία, πέντε στην Ιταλία και δύο στη Γερμανία. 

Το ECDC την περασμένη εβδομάδα ανέφερε ότι ένας από τους πληγέντες ταξίδεψε στη Βραζιλία και οι άλλοι 18 στην Κούβα. Ωστόσο, επιδημίες έχουν επίσης αναφερθεί φέτος στη Βολιβία, την Κολομβία και το Περού. Αν και ο συνολικός κίνδυνος μόλυνσης για τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες σε χώρες με επιδημία OROV εκτιμήθηκε ως μέτριος, ήταν υψηλότερος στους περισσότερο πληγέντες δήμους των βόρειων πολιτειών της Βραζιλίας ή/και της περιοχής του Αμαζονίου ή/και εάν δε λαμβάνονται τα μέτρα προσωπικής προστασίας. 

Ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στο The Lancet Infectious Diseases περιέγραψε το OROV ως μια «μυστηριώδη απειλή», για την οποία υπάρχουν περιορισμένες γνώσεις, παρά τα περίπου μισό εκατομμύριο περιπτώσεις που έχουν καταγραφεί από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Τρινιντάντ και Τομπάγκο το 1955. 

Ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας (PAHO) εξέδωσε επιδημιολογική προειδοποίηση ενημερώνοντας τα κράτη μέλη του σχετικά με τον εντοπισμό πιθανών περιπτώσεων μετάδοσης του ιού Oropouche (OROV) από μητέρα σε παιδί, περίπτωση που βρίσκεται υπό έρευνα στη Βραζιλία. 

Πώς μεταδίδεται στον άνθρωπο

Μεταδίδεται στον άνθρωπο από μολυσμένα κουνούπια, ωστόσο και παρά το γεγονός ότι δεν οδηγεί συχνά στον θάνατο, πρόσφατα δεδομένα έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στους επιστήμονες διεθνώς καθώς η λοίμωξη «OROV», που προκαλεί ο ιός, σε έγκυες γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή ή/και αναπτυξιακά προβλήματα, ή/και σε παραμορφώσεις του εμβρύου. 
«Ο αντίκτυπος της λοίμωξης από τον «OROV» στις έγκυες γυναίκες, τα έμβρυα και τα νεογνά θα μπορούσε συνεπώς να είναι υψηλότερος από ό,τι για τον γενικό πληθυσμό, αν και ο αντίκτυπος αυτός εξακολουθεί να τελεί υπό διερεύνηση», αναφέρει στη σχετική έκθεση του το ECDC. 

Το OROV μεταδίδεται κυρίως από τη σκνίπα «Culicoides paraensis», είδος ευρέως διαδεδομένο στην Αμερική που εκλείπει στην Ευρώπη, ενώ αρκετά ακόμη είδη κουνουπιών είναι επίσης πιθανοί φορείς του ιού. 
COVID-19 
 
Σε σταθερά υψηλά επίπεδα παραμένει η θετικότητα για SARS-CoV2 στην κοινότητα, ενώ οι σκληροί δείκτες (εισαγωγές, διασωληνώσεις, θάνατοι) παρουσιάζουν μικρή μείωση, σύμφωνα με την επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ για την εβδομάδα 5-11 Αυγούστου. 
 
Καταγράφηκαν αυτή την εβδομάδα 817 νέες εισαγωγές παρουσιάζοντας μικρή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός νέων εισαγωγών κατά τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες ήταν 803. Ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων ήταν εννέα, ενώ ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός νέων διασωληνώσεων κατά τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες ήταν 12. Ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 20. 
 
Ο αριθμός των θανάτων ήταν 35, ενώ ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός των θανάτων τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες ήταν 39.Το επικρατούν στέλεχος κατά τις τελευταίες εβδομάδες είναι το ΒΑ.2.86 που φέρει έστω μία από τις μεταλλάξεις F456L και R346T. 
 
Σημειώνεται ότι η κατηγορία αυτή παραλλαγμένων στελεχών δεν έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου.Η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε μείωση της κυκλοφορίας του ιού SARS-CoV-2 σε τρεις από τις εννέα περιοχές που ελέγχθηκαν και αύξηση επίσης σε τρεις. Σταθεροποίηση καταγράφηκε σε τρεις περιοχές.