Μια σιωπηλή διαταραχή αυξάνεται μεταξύ των ηλικιωμένων σε όλο τον κόσμο, καθώς εκατομμύρια αντιμετωπίζουν εν αγνοία τους το γλαύκωμα. Πρόκειται για μια πάθηση των ματιών που μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμη τύφλωση όμως δεν εμφανίζει εμφανή συμπτώματα μέχρι το τελευταίο στάδιο της νόσου, προειδοποιούν οι οφθαλμίατροι.
Προβλέπεται ότι μέχρι το 2050, ο αριθμός των ατόμων με γλαύκωμα θα αυξηθεί κατά περισσότερο από 200%, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για αυξημένη ευαισθητοποίηση, έγκαιρη διάγνωση και προηγμένες θεραπευτικές στρατηγικές.
«Είναι πολλοί άνθρωποι με μια ασθένεια που τυφλώνει και δεν γνωρίζουν ότι την έχουν», είπε ο Joel S. Schuman, MD, καθηγητής οφθαλμολογίας και συνδιευθυντής της Υπηρεσίας Γλαυκώματος στο Wills Eye Hospital στη Φιλαδέλφεια. «Στα τέλη της νόσου, οι άνθρωποι μπορεί να παρατηρήσουν ότι σκοντάφτουν πάνω από το κράσπεδο ή περπατούν σε πράγματα που δεν είδαν. Πραγματικά μόνο σε πολύ προχωρημένη ασθένεια οι άνθρωποι παρατηρούν ότι κάτι δεν πάει καλά».
Όλοι κινδυνεύουν από γλαύκωμα. Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να προστατέψει την όρασή του;
Το γλαύκωμα είναι η δεύτερη κύρια αιτία τύφλωσης παγκοσμίως, επηρεάζοντας 3 εκατομμύρια ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ωστόσο οι μισοί από αυτούς που προσβάλλονται δεν το γνωρίζουν, σύμφωνα με το CDC.
Πρόσφατη έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία υπογραμμίζει την κρυφή φύση του γλαυκώματος: το 5% από 560 70χρονους είχαν τη νόσο και οι μισοί από αυτούς δεν γνώριζαν ότι την είχαν πριν συμμετάσχουν στη μελέτη.
«Το να ζεις με γλαύκωμα, ειδικά χωρίς να το συνειδητοποιείς, μπορεί να είναι πολύ απομονωτικό», είπε η Lena Havstam Johansson, διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ και εξειδικευμένη νοσοκόμα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska, η οποία έκανε τη μελέτη. «Μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους να μείνουν στο σπίτι για να αποφύγουν το πρόβλημα».
Μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα, μερικοί μπορεί να παρατηρήσουν αποσπασματικά τυφλά σημεία στην περιφερική όρασή τους και στην κεντρική τους όραση στα τελευταία στάδια.
Ενώ πολλοί άνθρωποι υποθέτουν ότι γίνονται πιο αδέξιοι λόγω ηλικίας, είπε ο Schuman, μπορεί να έχουν μια πάθηση που μπορεί να επιβραδυνθεί με τη σωστή θεραπεία.
Το γλαύκωμα εμφανίζεται όταν υπάρχει αυξημένη πίεση μέσα στο μάτι, προκαλώντας βλάβη στο οπτικό νεύρο, το οποίο μεταδίδει πληροφορίες από το μάτι στον εγκέφαλο. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, θα οδηγήσει σε μερική απώλεια όρασης ή πλήρη τύφλωση. Συχνά αναπτύσσεται σταδιακά και χωρίς εμφανή συμπτώματα στα αρχικά του στάδια, με αποτέλεσμα το παρατσούκλι «ο σιωπηλός κλέφτης της όρασης».
Αν και υπάρχουν διάφοροι τύποι της νόσου, περίπου 9 στους 10 ανθρώπους στις ΗΠΑ έχουν πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας (POAG).
Είναι πιο συχνό σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών, σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος και σε άτομα με διαβήτη.
Περισσότεροι από 120.000 άνθρωποι στις ΗΠΑ είναι τυφλοί από γλαύκωμα, αντιπροσωπεύοντας το 9% έως 12% όλων των περιπτώσεων τύφλωσης.
Οι θεραπείες για το γλαύκωμα κυμαίνονται από οφθαλμικές σταγόνες έως θεραπείες με λέιζερ και χειρουργικές επεμβάσεις, οι οποίες στοχεύουν στη μείωση της πίεσης των ματιών. Μερικοί γιατροί συστήνουν από του στόματος φάρμακα μαζί με οφθαλμικές σταγόνες.
«Έχουμε πολλές επιλογές θεραπείας και λειτουργούν αρκετά καλά», είπε ο Schuman. «Αλλά το πρώτο βήμα είναι το άτομο να γνωρίζει ότι έχει γλαύκωμα και το δεύτερο βήμα είναι το άτομο να αναζητά φροντίδα.
Ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία είναι να κάνετε τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις – κάθε 2 έως 4 χρόνια για ενήλικες κάτω των 55 ετών και στη συνέχεια κάθε χρόνο, δήλωσε η Annie Wu, MD, κλινική επίκουρη καθηγήτρια οφθαλμολογίας στο Kellogg Eye Center, στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Το γεγονός ότι τα συμπτώματα του γλαυκώματος καθυστερούν να αναπτυχθούν, καθιστούν την ασθένεια ακόμη πιο επικίνδυνη.
Η εξέταση γλαυκώματος μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια μιας τακτικής οφθαλμολογικής εξέτασης και μπορεί να περιλαμβάνει μία εξέταση ή συνδυασμό εξετάσεων που είναι σχετικά γρήγορες και ανώδυνες. Αυτά περιλαμβάνουν τη διαστολή της κόρης με σταγόνες για την εξέταση του οπτικού νεύρου, μαζί με τη μέτρηση του πάχους του κερατοειδούς για να διαπιστωθεί ο κίνδυνος για τη νόσο, ο οποίος είναι υψηλότερος εάν ο κερατοειδής είναι λεπτός.
«Είναι σημαντικό να μην περιμένετε μέχρι να έχετε συμπτώματα. Αν το γλαύκωμα γίνεται τόσο επιδεινωμένο που αρχίζετε να το παρατηρείτε στην κεντρική σας όραση, σημαίνει ότι έχετε χάσει σχεδόν όλο το περιφερειακό σας πεδίο», είπε η Wu. «Πηγαίνετε οπωσδήποτε σε έναν οφθαλμίατρο, ανεξάρτητα από το οικογενειακό σας ιστορικό».
